กั้งกระดาน
| กั้งกระดาน | |
|---|---|
| กั้งกระดานบนจาน | |
| เนื้อกั้งกระดานพร้อมปรุง | |
| สถานะการอนุรักษ์ | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Arthropoda |
| ไฟลัมย่อย: | Crustacea |
| ชั้น: | Malacostraca |
| อันดับ: | Decapoda |
| วงศ์: | Scyllaridae |
| วงศ์ย่อย: | Theninae Holthuis, 1985 |
| สกุล: | Thenus Leach, 1815 |
| สปีชีส์: | T. orientalis |
| ชื่อทวินาม | |
| Thenus orientalis (Lund, 1793) | |
กั้งกระดาน หรือ กุ้งกระดาน (อังกฤษ: Flathead lobster, Lobster Moreton Bay bug, Oriental flathead lobster) เป็นกุ้งชนิดหนึ่ง ที่มีลักษณะคล้ายกั้ง จึงนิยมเรียกกันว่ากั้ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Thenus orientalis จัดเป็นสิ่งมีชีวิตชนิดเดียวเท่านั้นที่อยู่ในสกุล Thenus และวงศ์ย่อย Theninae
มีส่วนหัวและอกอยู่รวมกัน แต่ไม่มีกรีแหลมที่หัวลำตัวแบนและสั้นกว่ากุ้งทั่วไป ส่วนหัวแผ่ออกเป็นแผ่นใหญ่ ผิวขรุขระ เบ้าตาบุ๋มลงในขอบหน้าส่วนของหัว นัยน์ตามีขนาดเล็กอยู่บนก้านตา นัยน์ตาสามารถเคลื่อนไหวได้คล้ายกับตาของปู หนวดสั้น มีข้อต่อกันคล้ายใบสน แนวกลางหัวและลำตัวเป็นสันแข็ง มีขาเดิน 5 คู่ ปลายแหลมและมีขนสั้น ๆ อยู่บนขา ขาเดินคู่ที่ 5 ของตัวเมียเล็กกว่าตัวผู้มาก ลำตัวแบ่งออกเป็นปล้อง แต่ละปล้องมีขาว่ายน้ำอยู่หนึ่งคู่ หางมีลักษณะเป็นแผ่นแบนประกอบด้วยรยางค์ 5 อัน อันกลางมีขนาดใหญ่และแข็งแรง ใช้ในการดีดตัวหลบหนีศัตรู หัว ลำตัว และหางเป็นสีน้ำตาล มีตุ่มเล็กเรียงเป็นแถวบนลำตัว นัยน์ตาสีดำ
อาศัยอยู่บริเวณหน้าดิน แถบที่เป็นพื้นโคลนปนทราย มีความยาวประมาณ 15-25 เซนติเมตร หากินสัตว์น้ำขนาดเล็กตามหน้าดินเป็นอาหาร พบกระจายพันธุ์ในแถบอินโด-แปซิฟิก, ชายฝั่งแอฟริกาตะวันออก, ทะเลแดง, ทะเลอันดามัน, ตอนใต้ของญี่ปุ่น, จีน จนถึงอ่าวมอร์ตัน ในออสเตรเลีย
นิยมรับประทานเป็นอาหาร มีรสชาติดีแต่เหนียวกว่ากุ้ง จึงนิยมแช่แข็งส่งออกขายต่างประเทศ เป็นที่นิยมกันมากที่สิงคโปร์
อ้างอิง
- T. Y. Chan, M. Butler, A. Cockcroft, A. MacDiarmid, R. Wahle & P. Ng Kee Lin (2011). "Thenus orientalis". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2011.2. International Union for Conservation of Nature. สืบค้นเมื่อ December 31, 2011.CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: ref=harv (link)
- "กระดาน ๒". พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542.
- "Theninae". ระบบข้อมูลการจำแนกพันธุ์แบบบูรณาการ.
- Straits Cafe @ Rendezvous Hotel – International Buffet
- "Singapore-Malaysia Trip: East Coast Seafood Centre".
- "Sweet Chilli Crayfish (龙马精神)". http://www.mywoklife.com/2010/02/sweet-chilli-crayfish.html.
ข้อมูลเพิ่มเติม
- สิทธิ กุหลาบทอง, ญาณนันท์ สุนทรกิจ และ วัชระ น้อยคงคา. 2556. ชีววิทยา การทำประมง และแนวทางการเพาะเลี้ยงกั้งกระดาน (Thenus orientalis). Veridian e journal, Silpakorn University. 6(2): 994 - 1003.