งูเห่าพ่นพิษ

งูเห่าพ่นพิษ (อังกฤษ: spitting cobra) เป็นงูเห่ากลุ่มหนึ่ง ที่สามารถพ่นพิษออกจากต่อมพิษได้ แทนที่จะกัดเหมือนงูเห่าหรืองูทั่วไป

งูเห่าพ่นพิษสีทอง (Naja sumatrana) เป็นงูเห่าพ่นพิษที่พบได้ในประเทศไทย

งูเห่าพ่นพิษ สามารถพ่นพิษได้ไกลถึง 2 เมตร โดยแรงบีบจากกล้ามเนื้อบีบต่อมพิษและบังคับออกผ่านไปยังข้างหน้าหลุมที่ซอกของเขี้ยว แต่เดิมเคยเชื่อว่า งูเห่าพ่นพิษออกมาจากการไล่ลมออกจากปอดเพื่อขับพิษไปข้างหน้า ซึ่งได้รับการพิสูจน์แล้วว่าผิด

พิษของงูเห่าพ่นพิษหากถูกผิวหนังจะไม่เกิดผลใด ๆ แต่ถ้าโดนเข้าตา จะทำให้ตาบอดได้ หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกวิธีและท่วงทันเวลา เพราะมีฤทธิ์ทำให้กระจกตาบวม ซึ่งงูก็จะเล็งที่ตาของศัตรูที่มาคุกคามด้วย ซึ่งพิษของงูเห่าพ่นพิษมีผลกระทบและทำให้เหยื่อมีอาการอัมพาตได้รุนแรงกว่างูเห่าทั่วไป

งูเห่าพ่นพิษมีรูปร่างและลักษณะทั่วไปคล้ายกับงูเห่าชนิดที่พ่นพิษไม่ได้ ยากแก่การแยกแยะได้จากลักษณะภายนอก พบแพร่กระจายพันธุ์ได้ทั้งในทวีปเอเชียและแอฟริกา สำหรับในประเทศไทยมีงูเห่าพ่นพิษอยู่ 2 ชนิด

การจำแนก

แอฟริกา:

• Naja ashei
• Naja katiensis
• Naja mossambica
• Naja nigricincta
• Naja nigricollis
• Naja nubiae
• Naja pallida

เอเชีย:

• Naja philippinensis
• Naja samarensis
• Naja siamensis – งูเห่าพ่นพิษสยาม (พบในประเทศไทย)
• Naja sputatrix
• Naja sumatrana – งูเห่าพ่นพิษสีทอง (พบในประเทศไทย)

นอกจากนี้แล้วยังมีงูบางชนิดที่ไม่จัดว่าเป็นงูเห่า ก็ยังสามารถพ่นพิษได้ด้วย เช่น งูเห่าพ่นพิษคอวงแหวน (Hemachatus haemachatus) ที่พบในทวีปแอฟริกา และงูเขียวหางไหม้หมั่งฉั่น (Protobothrops mangshanensis) ที่พบเฉพาะในมณฑลหูหนาน ประเทศจีน

อ้างอิง

1. Young, B. A.; Dunlap, K.; Koenig, K.; Singer, M. (2004). "The buccal buckle: The functional morphology of venom spitting in cobras". Journal of Experimental Biology. 207 (20): 3483–3494. doi:10.1242/jeb.01170. PMID 15339944. Unknown parameter |month= ignored (help)
2. Rasmussen, Sara; Young, B.; Krimm, Heather (1995). "On the 'spitting' behaviour in cobras (Serpentes: Elapidae)". Journal of Zoology. 237 (1): 27–35. doi:10.1111/j.1469-7998.1995.tb02743.x. Unknown parameter |month= ignored (help)
3. Wüster, Wolfgang; Thorpe, Roger S. (1992). "Dentitional phenomena in cobras revisited: Spitting and fang structure in the Asiatic species of Naja (Serpentes: Elapidae)" (PDF). Herpetologica. 48 (4): 424–434. JSTOR 3892862. Unknown parameter |month= ignored (help)
4. O'Shea M. 2005. Venomous Snakes of the World. Princeton University Press. 160 pp. ISBN 0-691-12436-1.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Video งูเห่าพ่นพิษแดงแอฟริกาพ่นพิษใส่ศัตรู