จักรพรรดิหลิวซ่งเสี้ยวอู่

จักรพรรดิหลิวซ่งเสี้ยวอู่ (จีน: 宋孝武帝; พินอิน: sòng xiào wǔdì; อังกฤษ: Emperor Xiaowu of (Liu) Song) (19 กันยายน ค.ศ. 430 – 12 กรกฎาคม ค.ศ. 464) พระนามเดิม หลิว จุ้น (劉駿) เป็นจักรพรรดิองค์ที่ 5 แห่งราชวงศ์หลิวซ่งของจีน พระองค์เป็นพระราชโอรสของ จักรพรรดิหลิวซ่งเหวิน หลังจากที่พระเชษฐา หลิว เช่า ได้ลอบปลงพระชนม์พระราชบิดาในปี ค.ศ. 453 และยึดบัลลังก์ พระองค์จึงก่อการกบฏและโค่นล้มหลิว เช่า โดยทั่วไปพระองค์ได้รับการยกย่องว่าเป็นจักรพรรดิที่มีความสามารถ แต่แข็งกร้าวและมักมากในกาม พระองค์ลดทอนอำนาจของขุนนางและอ๋องอย่างมากในรัชสมัยของพระองค์

จักรพรรดิหลิวซ่งเสี้ยวอู่ Emperor Xiaowu of (Liu) Song
จักรพรรดิองค์ที่ 5 แห่งราชวงศ์หลิวซ่ง
ครองราชย์	20 พฤษภาคม ค.ศ. 453 – 12 กรกฎาคม ค.ศ. 464
ก่อนหน้า	หลิว เช่า
ถัดไป	หลิว จึเย่
พระสนม	เหวินมู่ไทเฮา
พระราชบุตร	องค์หญิงแห่งไคว่จี (หลิว ฉู่ยฺวี่, 劉楚玉) องค์หญิงแห่งหลินฮหฺวาย-คังอาย (หลิว ฉู่เพ่ย 劉楚佩) หลิว จึเย่ หลิว จึชาง องค์หญิงแห่งอันกู่ องค์หญิงแห่งหลินหรู่ องค์หญิงแห่งอันจี๋ องค์หญิงแห่งคังเล่อ (劉修明) หลิว จึซุน (劉子勳)
พระนามเต็ม หลิว จุ้น (劉駿) รัชศก เสี้ยวเจี้ยน (孝建; ค.ศ. 454–456) ต้าหมิง (大明; ค.ศ. 457–464) พระนามหลังสิ้นพระชนม์ จักรพรรดิเสี้ยวอู่ (孝武帝; หมายความว่า "จักรพรรดิผู้กตัญญูหาญกล้า") วัดประจำรัชกาล ชื่อจู่ (世祖)
พระราชบิดา	จักรพรรดิหลิวซ่งเหวิน
พระราชมารดา	เจ้าไทเฮา

พระราชประวัติ

พระองค์ทรงพระราชสมภพ ในปี ค.ศ. 430 เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่สามของ จักรพรรดิหลิวซ่งเหวิน พระมารดาคือ พระสนม ลู่ ฮุ่ยหนาน ซึ่งทั้งพระนาง และพระองค์เอง ก็ไม่ได้เป็นที่โปรดปรานของจักรพรรดิหลิวซ่งเหวินมากนัก ในปี ค.ศ. 435 พระองค์ได้รับการสถาปนาเป็นอ๋องแห่งอู่หลิง ในปี ค.ศ. 439 เมื่ออายุ 9 ขวบ พระองค์ได้รับตำแหน่งผู้ว่าราชการมณฑลเซียงโจว (湘州, ปัจจุบันคือ มณฑลเหอหนาน) และในอีกหลายปีต่อมาได้รับพระบรมราชโองการให้โยกย้ายพระองค์ไปตามเมืองต่าง ๆ แม้ว่าพระองค์จะไม่ได้มีอำนาจปกครองเมืองนั้นก็ตามจนกระทั่งถึงปี ค.ศ. 445 ได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้ว่าราชการมณฑลยงโจว (雍州, ปัจจุบันคือ มณฑลหูเป่ย์ทางตะวันตกเฉียงเหนือ และมณฑลเหอหนานทางตะวันตกเฉียงใต้) ซึ่งเป็นเมืองที่สำคัญทางการทหาร เนื่องจากตั้งอยู่ติดชายแดนกับรัฐเว่ยเหนือ (ศัตรูสำคัญของรัฐหลิวซ่ง) และด้วยจักรพรรดิเหวินมีพระราชประสงค์ในการกอบกู้เมืองคืนจากเว่ยเหนือ ในรัชสมัยของพี่ชายของพระองค์ จักรพรรดิหลิวซ่งเฉา ยงโจวถือเป็นมณฑลสำคัญ เนื่องจากพระมารดาไม่ได้รับความโปรดปรานจากจักรพรรดิ พระนางจึงมักติดตามพระราชโอรสไปมากกว่าที่จะอยู่ที่พระราชวังในเมืองหลวง

ในปี ค.ศ. 448 หลิวจุ้นได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้ว่าราชการมณฑลสฺวีโจวที่มีความสำคัญเท่าเทียมกัน (ปัจจุบันอยู่ที่ มณฑลเจียงซูตอนเหนือ และ มณฑลอานฮุยตอนเหนือ) โดยมีเมืองหลวงอยู่ที่เผิงเฉิง และที่นี่พระองค์ได้ร่วมรบในสงครามครั้งใหญ่ระหว่างหลิวซ่ง กับเว่ยเหนือ ในปี ค.ศ. 450 ด้วยความก้าวหน้าในการรุกคืนทางเหนือของจักรพรรดิเหวินแห่งหลิวซ่งทำให้สามารถขับไล่จักรพรรดิเว่ยไท่อู่ไปได้ชั่วคราว แต่ด้วยกองกำลังของราชวงศ์เว่ยเหนือภายใต้การนำทัพของจักรพรรดิไท่อู่ได้บุกโจมตีทางใต้เพื่อตอบโต้ กองทัพเว่ยเหนือมาถึงเผิงเฉิงอย่างรวดเร็ว หลิว อี้กง (劉義恭) ลุงของหลิว จุ้น อ๋องแห่งเจียงเซีย ผู้บัญชาการกองทหารภาคเหนือต้องการละทิ้งเผิงเฉิงตามคำแนะนำของ จาง ช่าง (張暢) หลิว จุ้น ยืนกรานที่จะปกป้องเผิงเฉิง ทำให้หลิว อี้กงล้มเลิกแผนการที่จะหนี จักรพรรดิไท่อู่หลังจากเจรจาทางการทูตที่เผิงเฉิงเรียบร้อยแล้ว จึงเดินทางมุ่งหน้าไปทางใต้ตลอดทางจนถึง แม่น้ำแยงซี ก่อนที่จะถอนทัพไปในปี ค.ศ. 451 แม้จะยึดเผิงเฉิงได้ หลิว จุ้น ถูกลดบทบาทเล็กน้อยหลังสงครามเสร็จสิ้น (ระหว่างสงคราม หลิว จุ้นมี รัชทายาทหลิว เช่าพี่ชายของพระองค์ และ เหอ จางซื่อ (何尚之 เป็นที่ปรึกษากองทัพ) จักรพรรดิเหวินปลดพระเชษฐา หลิว อี้คัง อดีตสมุหนายกในปี ค.ศ. 440 แล้วประหารชีวิต) ในปี ค.ศ. 452 หลิวจุ้นถูกส่งไปดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการมณฑลหยานใต้ (南兖州 – หนานหยานโจว ปัจจุบันคือ มณฑลเจียงซู)

อ้างอิง

ก่อนหน้า		จักรพรรดิหลิวซ่งเสี้ยวอู่		ถัดไป
หลิว เช่า		พระมหากษัตริย์จีน (ค.ศ. 430 – 464)		จักรพรรดิหลิวซ่งที่ถูกปลด (หลิว จึเย่)