จังหวัดของประเทศแอฟริกาใต้

จังหวัด (อังกฤษ: province) เป็นหน่วยการบริหารระดับแรกของประเทศแอฟริกาใต้ ประเทศแอฟริกาใต้แบ่งออกเป็นเก้าจังหวัด ก่อนการเลือกตั้งทั่วไปใน ค.ศ. 1994 มาตุภูมิบันตูหรือบันตูสถานต่าง ๆ ถูกรวมกลับเข้ามากับจังหวัดเดิมสี่จังหวัดที่มีอยู่ก่อนและแบ่งออกเป็นเก้าจังหวัดในปัจจุบัน เขตแดนจังหวัดมีการเปลี่ยนแปลงสืบเนื่องจากการแก้ไขรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐแอฟริกาใต้ครั้งที่สิบสอง สิบสาม และสิบหก

จังหวัดของประเทศแอฟริกาใต้
หมวดหมู่	Regional state
ที่ตั้ง	แอฟริกาใต้
ก่อตั้ง	27 เมษายน ค.ศ. 1994 (1994-04-27)
จำนวน	9
ประชากร	1,145,861 (นอร์เทิร์นเคป) – 12,272,263 (เคาเต็ง)
พื้นที่	47,080 ตร.กม. (เคาเต็ง) – 372,890 ตร.กม. (นอร์เทิร์นเคป)
การปกครอง	สภาจังหวัด รัฐบาลกลาง
หน่วยการปกครอง	อำเภอ

ประวัติ

 

แผนที่จังหวัดในช่วงก่อตั้งสหภาพแอฟริกาใต้

สหภาพแอฟริกาใต้จัดตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1910 จากการรวมอดีตอาณานิคมของบริเตนสี่แห่งได้แก่อาณานิคมแหลม อาณานิคมนาตาล อาณานิคมทรานส์วาล และอาณานิคมแม่น้ำออเรนจ์ (ก่อนสงครามบูร์ครั้งที่สอง สองอาณานิคมหลังมีฐานะเป็นรัฐอิสระได้แก่สาธารณรัฐแอฟริกาใต้และเสรีรัฐออเรนจ์) อาณานิคมเหล่านี้ได้กลายมาเป็นสี่จังหวัดแรกของสหภาพแอฟริกาใต้ได้แก่จังหวัดเคป จังหวัดทรานส์วาล จังหวัดนาตาล และจังหวัดออเรนจ์ฟรีสเตต

 

จังหวัดและดินแดนมาตุภูมิในช่วงสิ้นสุดการถือผิว

การแบ่งแยกประชากรผิวดำในประเทศแอฟริกาใต้เริ่มต้นใน ค.ศ. 1913 โดยคนผิวดำสามารถถือครองที่ดินได้เฉพาะบริเวณที่กำหนดซึ่งมีพื้นที่รวมประมาณร้อยละ 13 ของประเทศ นับแต่ช่วงปลายทศวรรษ 1950 เป็นต้นมา พื้นที่ดังกล่าวได้รวมกันโดยลำดับกลายเป็นเขตที่เรียกว่า "มาตุภูมิ" หรือ "บันตูสถาน" โดยมาตุภูมิสี่แห่งได้รับการสถาปนาเป็นรัฐชาติกึ่งเอกราช (quasi-independent nation state) ของประชากรผิวดำในช่วงการถือผิว โดยใน ค.ศ. 1976 มาตุภูมิทรานส์เคย์เป็นมาตุภูมิแรกที่ยอมรับสถานะกึ่งเอกราชจากแอฟริกาใต้ ก่อนที่อีกสามแห่งจะยอมรับสถานะเดียวกันได้แก่โบพูทัตสวานา (ค.ศ. 1977) เวนดา (ค.ศ. 1979) และซิสเคย์ (ค.ศ. 1981) สถานะกึ่งเอกราชดังกล่าวนี้ไม่ได้รับการยอมรับจากประเทศอื่นนอกเหนือจากแอฟริกาใต้

ในวันที่ 27 เมษายน ค.ศ. 1994 ซึ่งเป็นวันเลือกตั้งทั่วไปครั้งแรกที่สิทธิเลือกตั้งไม่จำกัดเชื้อชาติและวันที่รัฐธรรมนูญเฉพาะกาลมีผลบังคับใช้ จังหวัดและมาตุภูมิดังกล่าวถูกยุบและแบ่งใหม่ออกเป็นเก้าจังหวัด การแบ่งเขตจังหวัดมีขึ้นใน ค.ศ. 1993 โดยคณะกรรมาธิการพิจารณาเขตจังหวัด (Commission on the Demarcation/Delimitation of Regions) ซึ่งจัดตั้งโดยโคเดซาหรือที่ประชุมใหญ่เพื่อแอฟริกาใต้ที่เป็นประชาธิปไตย (CODESA; Convention for a Democratic South Africa) เขตจังหวัดดังกล่าวมีรากฐานมาจากภูมิภาคเพื่อการพัฒนา (planning region) ซึ่งแบ่งโดยธนาคารเพื่อการพัฒนาแห่งประเทศแอฟริกาใต้ ในทศวรรษ 1980 และเขตอำนาจศาลแขวงในประเทศแอฟริกาใต้ โดยมีการเจรจาระหว่างพรรคการเมืองเพื่อสร้างฐานเสียงของพรรคในแต่ละจังหวัดโดยการโอนเขตอำเภอระหว่างจังหวัดที่มีการเสนอ เขตจังหวัดที่จัดตั้งขึ้นใหม่ถูกระบุในภาคผนวก 1 ของรัฐธรรมนูญเฉพาะกาล

การบริหาร

 

ศาลาว่าการนครโจฮันเนสเบิร์ก ซึ่งเป็นที่ตั้งสภาบริหารจังหวัดเคาเต็งในปัจจุบัน

การบริหารราชการของจังหวัดในประเทศแอฟริกาใต้จะแบ่งออกเป็นระดับชาติและระดับจังหวัด โดยในระดับชาติจะบริหารโดยสภาจังหวัดแห่งชาติซึ่งเป็นหนึ่งในสองรัฐสภาของประเทศแอฟริกาใต้ และในระดับจังหวัดจะบริหารโดยสภานิติบัญญัติประจำจังหวัด นอกจากนี้ ในระดับต่ำกว่าจังหวัดยังมีสภาบริหารสำหรับหน่วยย่อยได้แก่อำเภอและเทศบาล

สภาจังหวัดแห่งชาติ

ประเทศแอฟริกาใต้มีสองรัฐสภาได้แก่สภาแห่งชาติ (National Assembly) และสภาจังหวัดแห่งชาติ (National Council of Provinces) สภาหลังนี้มีขึ้นเพื่อให้ผลประโยชน์ของแต่ละจังหวัดได้รับการคุ้มครองตามกฎหมายบัญญัติโดยสภาแห่งชาติ

แต่ละจังหวัดจะมีผู้แทน 10 คนในสภาจังหวัดแห่งชาติ โดย 6 คนเป็นสมาชิกถาวรของสภาจังหวัดแห่งชาติ และ 4 คนเป็นผู้แทนพิเศษ

สภานิติบัญญัติประจำจังหวัด

แต่ละจังหวัดจะบริหารโดยใช้ระบบสภาเดียว โดยขนาดของสภาบริหารจะขึ้นกับจำนวนประชากร ตั้งแต่ 30 คนในจังหวัดนอร์เทิร์นเคปไปจนถึง 80 คนในจังหวัดควาซูลู-นาตาล สมาชิกสภาบริหารจะมาจากการเลือกตั้งเมื่อครบวาระห้าปีโดยใช้ระบบสัดส่วนแบบบัญชีรายชื่อ โดยทั่วไปแล้วการเลือกตั้งสภาชิกสภานิติบัญญัติประจำจังหวัดจะจัดขึ้นในวันเดียวกันกับการเลือกตั้งสมาชิกสภาแห่งชาติ

สมาชิกสภานิติบัญญัติจังหวัดจะเลือกนายกสภานิติบัญญัติประจำจังหวัด และนายกสภานิติบัญญัติประจำจังหวัดจะเลือกสมาชิก 5 ถึง 10 คนเพื่อเป็นสมาชิกสภาบริหารจังหวัด ซึ่งเทียบเท่ากับคณะรัฐมนตรีประจำจังหวัดนั้น

อำนาจของสภาระดับจังหวัดจะจำกัดเฉพาะประเด็นที่ระบุในรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐแอฟริกาใต้ โดยสภาระดับจังหวัดจะมีอำนาจร่วมกันกับรัฐบาลแห่งชาติในบางประเด็นเช่นการเกษตร การศึกษา สาธารณสุข และการเคหะ เป็นต้น เพื่อให้สามารถกำหนดนโยบายให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน ในขณะที่บางประเด็นจะอยู่ภายใต้อำนาจของสภาระดับจังหวัดโดยสมบูรณ์

อำนาจตุลาการจะอยู่ภายใต้ความรับผิดชอบของรัฐบาลแห่งชาติ ซึ่งอยู่นอกเหนืออำนาจของสภาระดับจังหวัด

รายชื่อจังหวัดของประเทศแอฟริกาใต้

ชื่อภาษาไทย	ชื่อภาษาอังกฤษ	ชื่อในภาษาที่มีผู้พูดมากที่สุด	เมืองหลวง	เมืองใหญ่ที่สุด	รหัส ISO 3166	พื้นที่ (ตร.กม.) ^:9	ประชากร (ค.ศ. 2022) ^:18	ความหนาแน่นประชากร	HDI (ค.ศ. 2003)	แผนที่
ควาซูลู-นาตาล	KwaZulu-Natal	iKwaZulu-Natali (ซูลู)	ปีเตอร์มาริตซ์เบิร์ก	เดอร์บัน	ZA-KZN	94,361	10,273,000	108.8	0.63
เคาเต็ง	Gauteng	eGoli (ซูลู)	โจฮันเนสเบิร์ก	โจฮันเนสเบิร์ก	ZA-GP	18,178	12,353,000	675.1	0.74
ตะวันตกเฉียงเหนือ	North West	Bokone Bophirima (สวานา)	มาฮิเค็ง (มาฟิคิง)	รุสเทนเบิร์ก	ZA-NW	104,882	3,496,000	33.5	0.61
นอร์เทิร์นเคป	Northern Cape	Noord-Kaap (อาฟรีกานส์)	คิมเบอร์ลีย์	คิมเบอร์ลีย์	ZA-NC	372,889	1,136,000	3.1	0.69
ฟรีสเตต	Free State	Freistata (โซโท)	บลูมฟอนเทน	บลูมฟอนเทน	ZA-FS	129,825	2,732,000	21.1	0.67
ลิมโปโป	Limpopo	Limpopo (โซโทเหนือ)	โพโลควานี (ปีเตอส์เบิร์ก)	โพโลควานี	ZA-LP	125,754	5,396,000	43.0	0.59
เวสเทิร์นเคป	Western Cape	Wes-Kaap (อาฟรีกานส์)	เคปทาวน์	เคปทาวน์	ZA-WC	129,462	5,826,000	45.0	0.77
อีสเทิร์นเคป	Eastern Cape	iMpuma-Koloni (โคซา)	บีโช	พอร์ตเอลิซาเบท	ZA-EC	168,966	6,566,000	38.8	0.62
อึมพูมาลางกา	Mpumalanga	iMpumalanga (สวาซี)	อึมบอมเบลา (เน็ลสปรอยต์)	อึมบอมเบลา	ZA-MP	76,495	3,993,000	52.8	0.65
สาธารณรัฐแอฟริกาใต้	Republic of South Africa	iRiphabhuliki yaseNingizimu Afrika (ซูลู)	พริทอเรีย เคปทาวน์ และบลูมฟอนเทน	โจฮันเนสเบิร์ก	ZA	1,220,813	51,771,000	42.4	0.67	-

หมายเหตุ:

1. ปีเตอร์มาริตซ์เบิร์กและอูลุนดีเป็นเมืองหลวงร่วมกันระหว่าง ค.ศ. 1994 และ 2004
2. สถิติเหล่านี้ไม่รวมหมู่เกาะพรินซ์เอดเวิร์ด (335 ตร.กม. ไม่มีประชากรถาวร) ซึ่งเป็นดินแดนของประเทศแอฟริกาใต้ในมหาสมุทรอินเดียซับแอนตาร์กติกแต่ขึ้นกับจังหวัดเวสเทิร์นเคปในทางกฎหมายและเพื่อการแบ่งเขตเลือกตั้ง

อ้างอิง

1. "The nine provinces of South Africa - South Africa Gateway". South Africa Gateway. 2018-04-06. สืบค้นเมื่อ 2018-04-14.
2. https://core.ac.uk/download/pdf/37351010.pdf^{[bare URL PDF]}
3. Phillips, Laura (2017-07-27). "History of South Africa's Bantustans". Oxford Research Encyclopedia of African History. doi:10.1093/acrefore/9780190277734.013.80. ISBN 978-0-19-027773-4.
4. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 August 2018. สืบค้นเมื่อ 18 August 2018.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (ลิงก์)
5. Muthien, Yvonne G.; Khosa, Meshack M. (1995). "'The kingdom, the Volkstaat and the New South Africa': Drawing South Africa's new regional boundaries". Journal of Southern African Studies. 21 (2): 303–322. doi:10.1080/03057079508708448.
6. "The nine provinces of South Africa - South Africa Gateway". South Africa Gateway. 2018-04-06. สืบค้นเมื่อ 2018-04-14.
7. "Provincial Government of South Africa". สืบค้นเมื่อ 20 November 2017.
8. 'Constitution of the Republic of South Africa, 1996, "Chapter 6: Provinces". Sections 104 and 146.
9. http://www.statssa.gov.za/census/census_2011/census_products/Census_2011_Census_in_brief.pdf, p. 25.
10. Census 2011: Census in brief (PDF). Pretoria: Statistics South Africa. 2012. p. 30. ISBN 9780621413885. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 13 May 2015.
11. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ cib2022
12. Adelzadeh, Asghar; และคณะ (2003). (PDF). Cape Town: Oxford University Press. p. 282. ISBN 978-0-19-578418-3. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-01-19. สืบค้นเมื่อ 2022-09-22.
13. "How Many Capital Cities Does South Africa Have?".