พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 (เขมร: ជ័យវរ្ម័នទី២, อังกฤษ: Jayavarman II) ครองราชย์: ค.ศ. 802 - ค.ศ. 835 พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ปฐมกษัตริย์แห่งจักรวรรดิขะแมร์ พระองค์คือผู้รวม อาณาจักรขะแมร์ ให้เป็นปึกแผ่นขึ้นมา และประกาศให้เขมรเป็นเอกราชไม่อยู่ใต้อำนาจของ ชวา อีกต่อไป พระองค์เป็นผู้วางรากฐานการปกครองของอาณาจักรซึ่งต่อมาได้เป็นแบบอย่างการสร้าง พระนครหลวง หรือ ยโศธรปุระ. ในปี ศ.ศ. 802 ทรงทำพิธีปราบดาภิเษกขึ้นเป็นพระจักรพรรดิราชบนภูเขา มเหนทรบรรพต หรือปัจจุบันรู้จักกันในชื่อพนมกุเลน ทรงตั้งเมืองหลวงอยู่ที่เมือง “อินทปุระ” ซึ่งเป็นที่ราบลุ่มอุดมสมบูรณ์ ต่อมาได้ทรงย้ายราชธานีไปอีกหลายที่ เช่น เมืองหริหราลัย เมืองอมเรนทรปุระ และมเหนทรบรรพต (พนมกุเลนในปัจจุบัน) แล้วทรงย้ายกลับมาประทับที่เมืองหริหราลัยอีกครั้งเป็นที่สุดท้าย เป็นผู้วางรากฐานการปกครองที่มีกษัตริย์อยู่ในฐานะอันสูงส่งที่เรียกว่า เทวราชา ในสมัยของ พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ระหว่าง ค.ศ. 802 – ค.ศ. 835 นั้น มีการโยกย้ายราชธานีถึง 4 ครั้ง พระองค์ได้ชื่อว่าเป็นกษัตริย์นักรบที่เข้มแข็ง ทรงปราบกบฏในอาณาจักรและแว่นแคว้นโดยรอบจนราบคาบ ยกเว้นเพียงอาณาจักรไดเวียดเท่านั้น ทรงขยายอาณาจักรเขมรโบราณให้กว้างใหญ่ยิ่งกว่ากษัตริย์องค์ก่อนๆ พระองค์มีสถานะเป็นพระจักรพรรดิราชขะแมร์ และมหาราชองค์หนึ่งของกัมพูชา
พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ( ครองราชย์: ค.ศ 802 - ค.ศ. 835 ) จากจารึกปราสาท สด๊กก๊อกธม กล่าวถึงพระเจ้าชัยวรมันที่ 2 เมื่อเสด็จกลับจากชวา ในขณะนั้นพระชนมายุได้ ๒๐ พรรษา พระองค์ได้ทรงประกอบพระราชพิธีอันศักดิ์สิทธิ์บนเขาพนมกุเลน หรือ มเหนทรบรรพต โดยการประกาศเอกราชจากชวา และสถาปนาพระองค์ขึ้นเป็นพระจักรพรรดิราช จากนั้นทรงทำสงครามเพื่อรวมเอาดินแดนของอาณาจักรไกล้เคียงรวมเข้ากับ จักรวรรดิขะแมร์ พระองค์ได้ทำสงครามปราบปรามอาณาจักรตะบองขะมุม (อาณาจักรของชาวกูย ) ซึ่งมีฐานอำนาจอยู่บริเวณเทือกเขาพนมดงรัก เมืองอัตตะปือและบริเวณอีสานไต้ เพื่อสงบศึกพระนางพิณสวรรครามาวตีผู้ปกครองเมืองวิเภทะ (ปัจจุบันอยู่ในเขตพื้นที่ จังหวัดศรีสะเกษ ประเทศไทย) จึงถวายธิดานามว่าปาวิตรา แด่พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 เพื่อให้อภิเษกสมรส ต่อมาพระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ทรงสถาปนาพระนางปาวิตราเทวี ขึ้นเป็นพระอัครมเหสีพระนามว่า พระนางกัมพุชราชลักษมี และแต่งตั้งพระเชษฐาของพระนางปาวิตราคือ วิษณุวาล เป็น ลักษมินทรา ขุนพลและผู้ดูแลพระคลังส่วนพระองค์ ต่อมาวิษณุวาลกลายเป็นขุนพลผู้ยิ่งใหญ่ของพระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ในการทำสงครามเพื่อขยายอาณาจักรเขมรออกไปจนกว้างใหญ่ จารึกศิวศักติ กล่าวว่าพระเจ้าชัยวรมันที่2 ทรงโปรดให้สร้างปราสาทพระวิหารเพื่อถวายแด่พระศิวะ และใด้กำหนดพื้นที่หลายแห่งบริเวณพระวิหารและใกล้เคียงเป็นเขตศักดิ์สิทธิ์ เรียกว่า " ภวาลัย "
สถาปนาลัทธิเทวราชา พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ได้รับการยกย่องว่าเป็นกษัตริย์ผู้วางรากฐานของระบอบกษัตริย์แบบสมมุติเทพ หรือลัทธิบูชาบุคคลที่นิยามว่ากษัตริย์คือเทพเจ้าที่ลงมาจุติเพื่อปกครองและให้ความช่วยเหลือมนุษย์ กษัตริย์ทรงเปรียบเสมือนองค์สมมุติเทพ เป็นปางอวตารของเทพเจ้าปางต่างๆที่เสด็จลงมาจุติยังโลกมนุษย์ โดยจุดเริ่มต้นของระบอบเทวราชในอาณาจักรขะแมร์เกิดจากการประกอบพิธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์เพื่อส่งผ่านจิตวิญญาณของเทพเจ้าลงในร่างของกษัตริย์มนุษย์พิธีนี้เกิดขึ้นครั้งแรกในปี ค.ศ. 802 บนภูเขาศักดิ์สิทธิ์ "มเหนทรบรรพต" ปัจจุบันเป็นที่รู้จักในนาม พนมกุเลน เพื่อเฉลิมฉลองความเป็นอิสระของ "อาณาจักรเขมร" และเพื่อประกาศพระเกียรติยศของกษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่เป็นดั่งเทพเจ้า ในพิธีนี้พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นกษัตริย์และสมมุติเทพโดยพราหมณ์ศิวไกวัลย์ จารึกจากปราสาทสด๊กก๊อกธมระบุว่าพระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ได้ให้พราหมณ์ขึ้นไปประกอบพิธีเทวราชเพื่อสถาปนาให้พระองค์เป็นเทวราชาที่เขาพนมกุเลน และพระองค์ทรงประกาศเอกราชจากชวาด้วย
ประกาศเอกราชจากชวา พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ทรงเป็นเจ้าชายจากอาณาจักรเจละทรงไปศึกษาเล่าเรียนบนเกาะชวาในฐานะ “ราชบุตรบุญธรรม” ซึ่งมีความหมายเดียวกับการเป็น “องค์ประกัน” เมื่อเจ้าชายชัยวรมันที่ 2 เสด็จกลับจากชวาทรงรวบรวมอาณาจักรให้เป็นปึกแผ่นในนาม “จักรวรรดิเขมร” (Khmer Empire ) ทรงนำคติในลัทธิบูชาบุคคลมาเผยแพร่และทรงเริ่มต้นสร้างศาสนสถานเพื่อบูชาเทพเจ้า ก่อนที่พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 จะประสบความสำเร็จในการสร้างปราสาทหินที่ใหญ่ที่สุดอย่างนครวัด ต้นแบบแห่งความเกรียงไกรของเมืองพระนคร (Angkor) ที่โลกตะลึง เมื่อพระองค์เสด็จกลับมาครองอาณาจักรเจนละน้ำแล้วพระองค์จึงวางแผนที่จะประกาศอิสรภาพจากชวา เมื่อชวาล่วงรู้ ในปี ค.ศ. 780 กษัตริย์ชวาแห่งราชวงศ์ ไศเลนทร์ ( Sailendra ) ได้ยกทัพเรือบุกเข้าปราบปราม พระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ได้หลบหนีไปยังอินทรปุระในปี ค.ศ. 781 ต่อมาในปี ค.ศ. 790 ได้ประกาศสงครามขับไล่ชาวชวาออกจากดินแดนของ "อาณาจักรเจนละน้ำ" ทรงสามารถขับไล่ชวาออกไปได้ในปีสำเร็จ ศ.ศ. 800 จากนั้นทรงรวมอาณาจักรเจนละบก และอาณาจักรเจนละน้ำเข้าด้วยกันสถาปนาเป็นอาณาจักรเขมร และย้ายเมืองหลวงไปยังเทือกเขาพนมกูเลน โดยมีเมืองหลวงคือ "มเหนทรบรรพต" ทรงทำพิธีปราบดาภิเษกและประกาศเอกราชจากชวาในปี ค.ศ. 802
อ้างอิง - Albanese, Marilia (2006). The Treasures of Angkor. Italy: White Star. p. 24. ISBN 88-544-0117-X.
- ปาวิตรา-กัมพุชลักษมี สุดยอดสาวงามดินแดนเขาพระวิหาร จ.ศรีสะเกษ พ.ศ. 1348.bloggang.com,2555
- จารึกปราสาทเขาพระวิหาร ศิวศักติ K. ๓๘๒.
- เจ้าพิธีลัทธิเทวราช อยู่สด๊กก๊อกธม จ.สระแก้ว ชุมทางเครือข่ายอำนาจ.สุจิตต์ วงษ์เทศ,มติชนสุดสัปดาห์,2562
- สูงสุดคืนสามัญ โอ้! สวรรค์...บรมพุทโธ.komchadluek.com,2552
พระเจ, าช, ยวรม, นท, เขมร, យវរ, នទ, งกฤษ, jayavarman, ครองราชย, ปฐมกษ, ตร, แห, งจ, กรวรรด, ขะแมร, พระองค, อผ, รวม, อาณาจ, กรขะแมร, ให, เป, นป, กแผ, นข, นมา, และประกาศให, เขมรเป, นเอกราชไม, อย, ใต, อำนาจของ, ชวา, กต, อไป, พระองค, เป, นผ, วางรากฐานการปกครองของอา. phraecachywrmnthi 2 ekhmr ជ យវរ ម នទ ២ xngkvs Jayavarman II khrxngrachy kh s 802 kh s 835 phraecachywrmnthi 2 pthmkstriyaehngckrwrrdikhaaemr phraxngkhkhuxphurwm xanackrkhaaemr ihepnpukaephnkhunma aelaprakasihekhmrepnexkrachimxyuitxanackhxng chwa xiktxip phraxngkhepnphuwangrakthankarpkkhrxngkhxngxanackrsungtxmaidepnaebbxyangkarsrang phrankhrhlwng hrux yosthrpura inpi s s 802 thrngthaphithiprabdaphieskkhunepnphrackrphrrdirachbnphuekha mehnthrbrrpht hruxpccubnruckkninchuxphnmkueln 1 thrngtngemuxnghlwngxyuthiemuxng xinthpura sungepnthirablumxudmsmburn txmaidthrngyayrachthaniipxikhlaythi echn emuxnghrihraly emuxngxmernthrpura aelamehnthrbrrpht phnmkuelninpccubn aelwthrngyayklbmaprathbthiemuxnghrihralyxikkhrngepnthisudthay epnphuwangrakthankarpkkhrxngthimikstriyxyuinthanaxnsungsngthieriykwa ethwracha insmykhxng phraecachywrmnthi 2 rahwang kh s 802 kh s 835 nn mikaroykyayrachthanithung 4 khrng phraxngkhidchuxwaepnkstriynkrbthiekhmaekhng thrngprabkbtinxanackraelaaewnaekhwnodyrxbcnrabkhab ykewnephiyngxanackridewiydethann thrngkhyayxanackrekhmrobranihkwangihyyingkwakstriyxngkhkxn phraxngkhmisthanaepnphrackrphrrdirachkhaaemr aelamharachxngkhhnungkhxngkmphuchaphraecachywrmnthi 2pthmkstriyaehng ckrwrrdikhaemrkhrxngrachykh s 802 kh s 835thdipphraecachywrmnthi 3phrarachbutrphraecachywrmnthi 3prasutipraman kh s 770swrrkhtkh s 835emuxngphrankhr ckrwrrdikhaemrsasnahindu enuxha 1 prawti 2 sthapnalththiethwracha 3 prakasexkrachcakchwa 4 xangxingprawti aekikhphraecachywrmnthi 2 khrxngrachy kh s 802 kh s 835 cakcarukprasath sdkkxkthm klawthungphraecachywrmnthi 2 emuxesdcklbcakchwa inkhnannphrachnmayuid 20 phrrsa phraxngkhidthrngprakxbphrarachphithixnskdisiththibnekhaphnmkueln hrux mehnthrbrrpht odykarprakasexkrachcakchwa aelasthapnaphraxngkhkhunepnphrackrphrrdirach caknnthrngthasngkhramephuxrwmexadinaednkhxngxanackriklekhiyngrwmekhakb ckrwrrdikhaaemr phraxngkhidthasngkhramprabpramxanackrtabxngkhamum xanackrkhxngchawkuy sungmithanxanacxyubriewnethuxkekhaphnmdngrk emuxngxttapuxaelabriewnxisanit ephuxsngbsukphranangphinswrrkhramawtiphupkkhrxngemuxngwiephtha pccubnxyuinekhtphunthi cnghwdsrisaeks praethsithy cungthwaythidanamwapawitra aedphraecachywrmnthi 2 ephuxihxphiesksmrs txmaphraecachywrmnthi 2 thrngsthapnaphranangpawitraethwi khunepnphraxkhrmehsiphranamwa phranangkmphuchrachlksmi 2 aelaaetngtngphraechsthakhxngphranangpawitrakhux wisnuwal epn lksminthra khunphlaelaphuduaelphrakhlngswnphraxngkh txmawisnuwalklayepnkhunphlphuyingihykhxngphraecachywrmnthi 2 inkarthasngkhramephuxkhyayxanackrekhmrxxkipcnkwangihy caruksiwskti 3 klawwaphraecachywrmnthi2 thrngoprdihsrangprasathphrawiharephuxthwayaedphrasiwa aelaidkahndphunthihlayaehngbriewnphrawiharaelaiklekhiyngepnekhtskdisiththi eriykwa phwaly sthapnalththiethwracha aekikhphraecachywrmnthi 2 idrbkarykyxngwaepnkstriyphuwangrakthankhxngrabxbkstriyaebbsmmutiethph hruxlththibuchabukhkhlthiniyamwakstriykhuxethphecathilngmacutiephuxpkkhrxngaelaihkhwamchwyehluxmnusy kstriythrngepriybesmuxnxngkhsmmutiethph epnpangxwtarkhxngethphecapangtangthiesdclngmacutiyngolkmnusy odycuderimtnkhxngrabxbethwrachinxanackrkhaaemrekidcakkarprakxbphithikrrmxnskdisiththiephuxsngphancitwiyyankhxngethphecalnginrangkhxngkstriymnusyphithiniekidkhunkhrngaerkinpi kh s 802 bnphuekhaskdisiththi mehnthrbrrpht pccubnepnthiruckinnam phnmkueln ephuxechlimchlxngkhwamepnxisrakhxng xanackrekhmr aelaephuxprakasphraekiyrtiyskhxngkstriyphuyingihyepndngethpheca inphithiniphraecachywrmnthi 2 idrbkarsthapnakhunepnkstriyaelasmmutiethphodyphrahmnsiwikwly carukcakprasathsdkkxkthmrabuwaphraecachywrmnthi 2 idihphrahmnkhunipprakxbphithiethwrachephuxsthapnaihphraxngkhepnethwrachathiekhaphnmkueln aelaphraxngkhthrngprakasexkrachcakchwadwy 4 prakasexkrachcakchwa aekikhphraecachywrmnthi 2 thrngepnecachaycakxanackreclathrngipsuksaelaeriynbnekaachwainthana rachbutrbuythrrm sungmikhwamhmayediywkbkarepn xngkhprakn emuxecachaychywrmnthi 2 esdcklbcakchwathrngrwbrwmxanackrihepnpukaephninnam ckrwrrdiekhmr Khmer Empire thrngnakhtiinlththibuchabukhkhlmaephyaephraelathrngerimtnsrangsasnsthanephuxbuchaethpheca kxnthiphraecachywrmnthi 2 caprasbkhwamsaercinkarsrangprasathhinthiihythisudxyangnkhrwd tnaebbaehngkhwamekriyngikrkhxngemuxngphrankhr Angkor thiolktalung 5 emuxphraxngkhesdcklbmakhrxngxanackrecnlanaaelwphraxngkhcungwangaephnthicaprakasxisrphaphcakchwa emuxchwalwngru inpi kh s 780 kstriychwaaehngrachwngs iselnthr Sailendra idykthpheruxbukekhaprabpram phraecachywrmnthi 2 idhlbhniipyngxinthrpurainpi kh s 781 txmainpi kh s 790 idprakassngkhramkhbilchawchwaxxkcakdinaednkhxng xanackrecnlana thrngsamarthkhbilchwaxxkipidinpisaerc s s 800 caknnthrngrwmxanackrecnlabk aelaxanackrecnlanaekhadwyknsthapnaepnxanackrekhmr aelayayemuxnghlwngipyngethuxkekhaphnmkueln odymiemuxnghlwngkhux mehnthrbrrpht thrngthaphithiprabdaphieskaelaprakasexkrachcakchwainpi kh s 802xangxing aekikh Albanese Marilia 2006 The Treasures of Angkor Italy White Star p 24 ISBN 88 544 0117 X pawitra kmphuchlksmi sudyxdsawngamdinaednekhaphrawihar c srisaeks ph s 1348 bloggang com 2555 carukprasathekhaphrawihar siwskti K 382 ecaphithilththiethwrach xyusdkkxkthm c sraaekw chumthangekhruxkhayxanac sucitt wngseths mtichnsudspdah 2562 sungsudkhunsamy ox swrrkh brmphuthoth komchadluek com 2552 kxnhna phraecachywrmnthi 2 thdipmhiptiwrmn phramhakstriyaehngrachxanackrkmphucha ckrwrrdiekhmr ph s 1345 ph s 1393 phraecachywrmnthi 3 ekhathungcak https th wikipedia org w index php title phraecachywrmnthi 2 amp oldid 9827480, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม