ซับบิทูมินัส

ซับบิทูมินัส (อังกฤษ: sub-bituminous coal) เป็นถ่านหินคุณภาพต่ำชนิดหนึ่ง มีอายุน้อย คาดว่ามีอายุทับถมประมาณ 251 ล้านปี มีคาร์บอนเป็นองค์ประกอบ 35%-45% หากแบ่งตามคุณภาพแล้วซับบิทูมินัสจะมีคุณภาพดีกว่าลิกไนต์แต่ต่ำกว่าบิทูมินัสที่มีคุณภาพดีที่สุดเป็นอันดับสอง ส่วนมากซับบิทูมินัสจะนำไปใช้เป็นเชื้อเพลิงในโรงไฟฟ้าพลังงานฟอสซิล

คุณสมบัติ

ซับบิทูมินัสมีสีน้ำตาลเข้มจนถึงสีดำอ่อน มีทั้งที่เป็นแบบผิวด้านและผิวมัน เนื้ออ่อนร่วนและเนื้อแข็ง มีความชื้นอยู่ที่ 15-30% ต่อมวล สร้างความร้อนได้ตั้งแต่ 19.3 ถึง 26.7 เมกะจูล/กก. ด้วยการที่มีความหน่าแน่นต่ำและมีความชื้นสูงทำให้บางครั้งจะเกิดการสลายตัวและติดไฟได้เองเมื่อวางทิ้งไว้ในที่เปิดโล่ง กระบวนการนี้เรียกว่าการเผาไหม้เกิดเอง (ถ่านหินทำปฏิกิริยากับออกซิเจนเป็นปฏิกิริยาคายความร้อน เมื่อความร้อนสะสมตัวมากเข้าในถ่านหินก็จะเกิดการลุกไหม้ขึ้น)

แหล่งสำรอง

ในสหรัฐสามารถพบซับบิทูมินัสได้มากบริเวณ ลุ่มน้ำพาวเดอร์ในไวโอมิง ส่วนในประเทศไทยพบมากในเหมืองแม่เมาะ จังหวัดลำปาง

การใช้ประโยชน์

เนื่องจากซับบิทูมินัสมีกำมะถันน้อยกว่า 1% ของมวล ทำให้เป็นทางเลือกหนึ่งของโรงงานไฟฟ้าที่ต้องการที่จะลดการปล่อยซัลเฟอร์ไดออกไซด์สู่ชั้นบรรยากาศ

อ้างอิง

1. Guide NT. (2562).ถ่านหิน.ทรูปลูกปัญญา. สืบค้นเมื่อ:31 มีนาคม พ.ศ. 2564
2. "Coal explained - U.S. Energy Information Administration (EIA)". www.eia.gov. สืบค้นเมื่อ 2020-09-26.
3. ศูนย์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์โลกและดาราศาสตร์. ถ่านหิน สืบค้นเมื่อ:31 มีนาคม พ.ศ. 2564
4. มหาวิทยาลัยมหิดล. ทรัพยากรธรรมชาติ. สืบค้นเมื่อ:31 มีนาคม พ.ศ. 2564
5. จรินทร์ ชลไพศาล. สถานการณ์และแนวโน้มถ่านหินของโลกและของไทย. สืบค้นเมื่อ:31 มีนาคม พ.ศ. 2564