ฐานันดรศักดิ์ยุโรป

บรรดาศักดิ์ยุโรป หมายถึงระบบชั้นและชั้นยศของขุนนางในทวีปยุโรป ปัจจุบันยังปรากฏมากอยู่ในสหราชอาณาจักรและยังปรากฏในประเทศอื่นๆ ที่ปกครองด้วยระบอบราชาธิบไตยด้วย เช่นเดนมาร์ก และ สวีเดน เป็นต้น

ระบบขุนนางในยุโรปนี้เป็นระบบขุนนางสืบตระกูล ทายาทที่อาวุโสที่สุดจะได้ขึ้นสืบบรรดาศักดิ์ มีสิทธิและเกียรติฐานะเทียบเท่ากับเจ้าบรรดาศักดิ์เดิม ซึ่งแตกต่างกับระบบขุนนางในประเทศแถบเอเชีย ที่บรรดาศักดิ์ขุนนางจะเป็นสิทธิเฉพาะบุคคลเท่านั้น ไม่มีการสืบทอดไปยังรุ่นลูกหลาน

ยศและบรรดาศักดิ์

ดูบทความหลักที่: บรรดาศักดิ์อังกฤษ

ในสหราชอาณาจักร ได้แบ่งคนออกเป็น 3 ชนชั้นคือ

1. พระเจ้าแผ่นดิน (sovereign) ก็คือสมเด็จพระราชาธิบดีและสมเด็จพระราชินีนาถ
2. ขุนนาง (peers) คือผู้ที่มีบรรดาศักดิ์เป็นดยุก, มาร์ควิส, เอิร์ล, ไวเคานต์ หรือบารอน
3. สามัญชน (commons) คือทุกคนที่เหลือที่ไม่เข้าประเภท 1 และ 2 แม้จะมีคำนำหน้าชื่ออย่างไรก็ก็ถือเป็นสามัญชน

ในเมื่อมีการแบ่งคนออกได้เป็น 3 ประเภทเช่นนี้แล้ว จะเห็นได้ว่าไม่มี ชนชั้นราชวงศ์

อ้างอิง

1. หมายถึง King และ Queen ถ้าหากกษัตริย์เป็นพระราชินีนาถ เช่นในรัชกาลปัจจุบัน พระราชสวามีที่จะถือเป็นพระเจ้าแผ่นดินด้วยจะต้องได้รับสถาปนาเป็นกษัตริย์พระราชสวามี (King consort) เท่านั้น (มีพระองค์เดียวคือพระราชาฟิลิปในสมเด็จพระราชินีนาถแมรี่ที่ 1) หรือมิฉะนั้นก็ต้องเป็นเจ้าชายพระราชสวามี (มีพระองค์เดียวเช่นกันคือเจ้าฟ้าชายอัลเบิร์ต ในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย) ถ้าหากไม่ได้เป็น King Consort หรือ Prince Consort แล้ว ไม่เข้าประเภทนี้ ดังเช่นปัจจุบันพระเจ้าแผ่นดินแห่งสหราชอาณาจักรหมายถึงสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 พระองค์เดียว แต่หากในรัชกาลที่แล้วพระเจ้าแผ่นดินหมายถึงสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6และสมเด็จพระราชินีอลิซาเบธ
2. เนื่องจากสภาขุนนางจำกัดสมาชิกไว้ราว 800 คน จึงไม่สามารถให้ขุนนางทุกคนเข้าประชุมได้ ดังนั้นขุนนางที่เข้าประชุมจะต้องเป็นขุนนางที่มีสิทธิเท่านั้น ซึ่งสิทธินี้อาจได้มาจากการสืบตระกูล หรือ ได้รับสิทธิจากนายกรัฐมนตรี หรือมีสิทธิจากการดำรงตำแหน่งอื่นๆ