เติงกูอานิซ บินตี เติงกูอับดุล ฮามิด

ยัง มาฮา มูเลีย ราจา เปอเริมปวน เติงกูอานิซ บินตี อัลมาร์ฮุม เติงกูอับดุล ฮามิด (มลายู: Yang Maha Mulia Raja Perempuan Tengku Anis binti Almarhum Tengku Abdul Hamid; พระราชสมภพ 6 มกราคม พ.ศ. 2492) เป็นพระอัครมเหสีในสุลต่านอิสมาอิล เปตรา และเป็นพระราชชนนีในสุลต่านมูฮัมมัดที่ 5 แห่งกลันตัน

สมเด็จพระราชินีอานิซ
ราจาเปอเริมปวน
พระอัครมเหสีแห่งกลันตัน
ดำรงตำแหน่ง	30 มีนาคม พ.ศ. 2522 – 13 กันยายน พ.ศ. 2553
ราชาภิเษก	30 มีนาคม พ.ศ. 2522
ก่อนหน้า	เติงกูไซนับ บินตี เติงกูมูฮัมมัด เปตรา
ถัดไป	ยานา ยาคุบโควา
พระราชสวามี	สุลต่านอิสมาอิล เปตรา (พ.ศ. 2511–2562)
ราชวงศ์	ลงยูนุซ (อภิเษกสมรส)
พระราชบิดา	มานพ พิพิธภักดี
พระราชมารดา	เติงกูอาซีซะฮ์ บินตี เติงกูมูฮัมมัด ฮัมซะฮ์
พระราชสมภพ	6 มกราคม พ.ศ. 2492 (73 พรรษา) โกตาบารู รัฐกลันตัน สหพันธรัฐมาลายา
ศาสนา	อิสลาม

พระราชวงศ์กลันตัน
สุลต่านมูฮัมมัดที่ 5 สุลต่านหญิงนูร์ เดียนา สมเด็จพระราชินีวิธวา เติงกูมะฮ์โกตา จิกปวนซูฟี หลุยส์ เติงกูเบินดาฮารา เติงกูอามาลิน อาอีชะฮ์ ปูตรี เติงกูลักซามานา ชารีฟะฮ์อัซวัน เติงกูอารีเยซ ฮาซาริล ตุนกูดายัง อาเดเลน บะฮ์จะฮ์ เติงกูอาดีล ฮัซรัก จิกชิเรนา ฮัมซะฮ์ เติงกูอาเรซซา เฮรานี เติงกูเตอเมิงกง ตุนกูนูร์ ฮายาตี เติงกูนูร์ กริสตีนา เปอตรี เติงกูอับดุล ระฮ์มัน เปตรา จิกมีรา ลีย์เดีย เติงกูยะฮ์ยา อาซิซ เปตรา
ด ค ก

พระราชประวัติ

สมเด็จพระราชินีอานิซ ประสูติเมื่อวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2492 ณ ปาล์มมาโนร์ เมืองโกตาบารู รัฐกลันตัน เป็นบุตรลำดับที่สามจากทั้งหมดเก้าคนของครอบครัว พระราชชนกชื่อ เติงกูอับดุล ฮามิด บิน เติงกูมูดา ซูลง อับดุล ปูตรา (Tengku Abdul Hamid bin Tengku Muda Sulong Abdul Putra) หรือชื่อภาษาไทยว่า มานพ พิพิธภักดี ชาวจังหวัดปัตตานี กับพระราชชนนีชื่อ เติงกูอาซีซะฮ์ บินตี เติงกู ซรี มาฮาราจา มูฮัมมัด ฮัมซะฮ์ (Tengku Azizah binti Tengku Sri Maharaja Muhammad Hamzah) มีพระโสทรภราดา ได้แก่ เติงกูอิสกันดาร์ เติงกูมะฮ์มุด เติงกูอานีซะฮ์ เติงกูอับดุลระฮ์มัน เติงกูอานีเซง และเติงกูอานีซัน มีพระอนุชาต่างพระมารดาชื่อ พันเอกยุทธพงษ์ พิพิธภักดี (หรือ เติงกูอายุบ) เกิดกับภรรยาชื่อฮัสนะห์ ชาวจังหวัดเชียงใหม่

ครอบครัวฝ่ายพระราชชนนีสืบเชื้อสายจากสุลต่านมูฮัมมัดที่ 3 แห่งกลันตัน พระอัยกาฝ่ายพระชนนีเป็นเมินเตอรีเบอซาร์คนแรกของกลันตันหลังการรับเอกราชของมาเลเซีย ส่วนครอบครัวฝ่ายพระชนกสืบเชื้อสายมาจากเจ้าผู้ครองเมืองยะหริ่ง (หรือ ยิริง) เพราะมานพเป็นบุตรชายพระพิพิธภักดี (ตนกูมุกดา อับดุลบุตร) ทายาทพระยาพิพิธเสนามาตย์ (นิโซะ) เจ้าเมืองยะหริ่งคนสุดท้าย เกิดกับภรรยาคนหนึ่งของตนกูมุกดา ชื่อตนกูซง ซึ่งเป็นหลานสาวของพระยาสุริยสุนทรบวรภักดี (หนิแปะ) เจ้าผู้ครองเมืองสายบุรี ซึ่งต่อมากลุ่มราชนิกุลสายบุรีบางส่วนอพยพเข้าสู่รัฐกลันตันตั้งแต่ พ.ศ. 2445 เป็นต้นมา เพื่อหนีราชภัย ส่วนมานพ พิพิธภักดีเป็นทายาทที่ครอบครองวังพิพิธภักดีสืบมา เมื่อลำดับเครือญาติแล้วจะพบว่า สมเด็จพระราชินีอานิซเป็นหลานปู่ของพระพิพิธภักดี (ตนกูมุกดา อับดุลบุตร) และบรรเทิง อับดุลบุตร (หรือ ตนกูบราเฮม) เป็นหลานอาของทวีศักดิ์ อับดุลบุตร (หรือตนกูยูโซะ) และวัยโรจน์ พิพิธภักดี (ตนกูนูรดิน) ซึ่งล้วนเป็นนักการเมืองของไทย

สมเด็จพระราชินีอานิซสำเร็จการศึกษาเบื้องต้นจากโรงเรียนซุลตานาไซนับ (Sultana Zainab School) ในเมืองโกตาบารู เมืองหลวงของรัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย และได้รับการถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาปรัชญาการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ จากมหาวิทยาลัยรามคำแหง ประเทศไทย เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2548

อภิเษกสมรส

สุลต่านอิสมาอิล เปตรา อภิษกสมรสกับสมเด็จพระราชินีอานิซ เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2511 ณ พระราชวังโกตาลามา เมืองโกตาบารู รัฐกลันตัน ซึ่งขณะนั้นพระราชสวามียังมีพระอิสริยยศเป็น มกุฎราชกุมารแห่งกลันตัน (Tengku Mahkota) ในเวลาต่อมาพระองค์ได้รับการสถาปนาให้มีพระอิสริยยศที่ พระชายาในมกุฎราชกุมาร (Tengku Ampuan Mahkota) เมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2512 ทั้งสองมีพระราชโอรส-ธิดาด้วยกัน 4 พระองค์ ได้แก่

1. สุลต่านมูฮัมมัดที่ 5 (พระราชสมภพ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2512) พระนามเดิม เติงกูมูฮัมมัด ฟาริซ เปตรา
2. เติงกู มูฮัมมัด ฟายิซ เปตรา (ประสูติ 20 มกราคม พ.ศ. 2517) ปัจจุบันเป็นพระยุพราชแห่งกลันตัน
3. เติงกู มูฮัมมัด ฟาครี เปตรา (ประสูติ 7 เมษายน พ.ศ. 2521)
4. เติงกู อามาลิน อาอีชะฮ์ ปูตรี (ประสูติ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2527)

ทายาท

พระนาม	ประสูติ	สิ้นพระชนม์	เสกสมรส		พระนัดดา
สุลต่านมูฮัมมัดที่ 5	6 ตุลาคม พ.ศ. 2512		15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2547 หย่า พ.ศ. 2551	กังสดาล พิพิธภักดี	ไม่มี
			30 ตุลาคม พ.ศ. 2553	ยานา ยาคุบโควา	ไม่มี
			7 มิถุนายน พ.ศ. 2561 หย่า 22 มิถุนายน พ.ศ. 2562	ออกซานา โวเยโวดีนา	ไม่ยืนยัน
เติงกูมูฮัมมัด ฟายิด เปตรา	20 มกราคม พ.ศ. 2517		19 เมษายน พ.ศ. 2562	ซูฟี หลุยส์ ยูวันซ็อน	ไม่มี
เติงกูมูฮัมมัด ฟาครี เปตรา	7 เมษายน พ.ศ. 2521		26 สิงหาคม พ.ศ. 2551 หย่า พ.ศ. 2552	มาโนฮารา โอเดเลีย พีนอต	ไม่มี
เติงกูอามาลิน อาอีชะฮ์ ปูตรา	26 มิถุนายน พ.ศ. 2527		พ.ศ. 2556	เป็งงีรัน มูดา อับดุล กาวี บลกียะฮ์	เจ้าหญิงอาฟีฟะฮ์ มูซียาฟายะฮ์ บลกียะฮ์ เจ้าหญิงอัซซาระฮ์ อิฟฟาตุล บลกียะฮ์ เจ้าหญิงซาฟีระฮ์ มูยิซซะฮ์ บลกียะฮ์

พงศาวลี

พงศาวลีของเติงกูอานิซ บินตี เติงกูอับดุล ฮามิด

16. พระยาพิบูลเสนานุกิจ (หนิเมาะ)               8. พระยาพิพิธเสนามาตย์ (นิโซะ)                       4. พระพิพิธภักดี (ตนกูมุกดา อับดุลบุตร)                             2. มานพ พิพิธภักดี                                   20. พระยาสุริยสุนทรบวรภักดี (หนิแปะ)               10. ตนกูอับดุลกอร์เดร์                       21. ตนกูบอซาร์               5. ตนกูซง                             11. ตนกูดอลัม                       1. สมเด็จพระราชินีอานิซ                                         24. สุลต่านมูฮัมมัดที่ 3 อิบนี สุลต่านอะฮ์มัด               12. เติงกูไซนัล อาบีดิน อิบนี สุลต่านมูฮัมมัด                       6. เติงกูมูฮัมมัด ฮัมซะฮ์ อิบนี เติงกูไซนัล อาบีดิน                             3. เติงกูอาซีซะฮ์ บินตี เติงกูมูฮัมมัด ฮัมซะฮ์

อ้างอิง

1. HH Tengku Raja Perempuan Anis binti Tengku Abdul Hamid
2. จุรีรัตน์ บัวแก้ว (2540). วัง 7 หัวเมือง (ปัตตานี) (PDF). ปัตตานี: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี. p. 86. {{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |year= (help)
3. จุรีรัตน์ บัวแก้ว (2540). วัง 7 หัวเมือง (ปัตตานี) (PDF). ปัตตานี: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี. p. 93. {{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |year= (help)
4. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-11-10. สืบค้นเมื่อ 2012-01-10.
5. "วังพิพิธภักดี". กองจัดการสิ่งแวดล้อมธรรมชาติและศิลปกรรม. สืบค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2565. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
6. รัศมินทร์ นิติธรรม (1 ธันวาคม 2555). . มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-02-20. สืบค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2565. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
7. จุรีรัตน์ บัวแก้ว (2540). วัง 7 หัวเมือง (ปัตตานี) (PDF). ปัตตานี: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี. p. 92. {{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |year= (help)
8. จุรีรัตน์ บัวแก้ว (2540). วัง 7 หัวเมือง (ปัตตานี) (PDF). ปัตตานี: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี. p. 60-62. {{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |year= (help)
9. Kenali DYMM Tengku Anis
10. เจ้ากลันตัน-สาวไทยอภิเษกใหญ่แขกมาร่วมกว่า 5,000^{[ลิงก์เสีย]}
11. Royalty of Malaysia 1: September 2004-October 2006
12. Thai Queen attends wedding ceremony of Malaysia's crown prince.Asia Africa Intelligence Wire| November 17, 2004
13. "Sultan Muhammad V, ruler of Malaysia's Kelantan state, has baby boy with Russian wife Oksana Voevodina". South China Morning Post. June 5, 2019.
14. Rachel Genevieve Chia (6 June 2019). . Business Insider. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-06-29. สืบค้นเมื่อ 27 June 2019.