ตำบลหมากแข้ง

ตำบลหมากแข้ง เป็นหน่วยปกครองส่วนภูมิภาคของอำเภอเมืองอุดรธานี เป็นที่ตั้งของศูนย์ราชการจังหวัดอุดรธานี ไม่มีหมู่บ้าน เนื่องจากท้องที่ตำบลหมากแข้ง กระทรวงมหาดไทยเห็นสมควรให้จัดตั้งเป็นเทศบาลเมืองอุดรธานี ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2479 เป็นต้นมา

ตำบลหมากแข้ง
ตำบล
อักษรไทย	ตำบลหมากแข้ง
อักษรโรมัน	Tambon Mak Khaeng
จังหวัด	อุดรธานี
อำเภอ	เมืองอุดรธานี
พื้นที่
• ทั้งหมด	47.70 ตร.กม. (18.42 ตร.ไมล์)
ประชากร
• ทั้งหมด	130,274  คน
รหัสไปรษณีย์	41000
รหัสภูมิศาสตร์	410101
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

สืบเนื่องจากพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 มาตรา 12 วรรคสอง ...เขตเทศบาลเมือง และเทศบาลนคร ให้กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล และสารวัตรกำนัน ในท้องถิ่นนั้นสิ้นสุดอำนาจหน้าที่... จึงมีผลทำให้ตำบลหมากแข้ง ไม่มีหมู่บ้านตั้งแต่นั้นมา

ประวัติ

อดีต เมื่อ พ.ศ. 2428 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาธิคุณ โปรดเกล้าฯให้พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม เป็นแม่ทัพใหญ่ฝ่ายใต้นำกองทัพไทยปราปรามพวกฮ่อซึ่งก่อความไม่สงบในเขตมณฑลลาวพวนบริเวณล้านช้าง หลังจากที่ได้ปราบพวกฮ่อเป็นที่เรียบร้อยได้เกิดกรณีพิพาท ร.ศ.122 (พ.ศ. 2436) ระหว่างไทยกับฝรั่งเศสขึ้นโดยมีหลักการว่าไม่ให้ไทยมีกำลังทหาร ภายในรัศมี 25 กิโลเมตร บนฝั่งขวาฟากตะวันตกของแม่น้ำโขง กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคมจึงได้ทรงย้ายกองบัญชาการมณฑลลาวพวน ซึ่งตึ้งอยู่ที่จังหวัดหนองคาย มาทางใต้ ไปถึงบ้านเดื่อหมากแข้ง เมื่อวันที่ 18 มกราคม 2436 ซึ่งพระองค์ท่านเห็นเป็นชัยภูมิที่เหมาะสม และบริเวณนี้มีบ้านร้างเรียกว่า บ้านหมากแข้ง เพราะมีต้นหมากแข้ง (มะเขือพวง) ใหญ่ต้นหนึ่ง บริเวณใกล้เคียงที่สร้างวังของกรมหมื่นประจักษ์ศิลปาคม ซึ่งปัจจุบันเป็นวัดมัชฌิมาวาส มีโนนอยู่แห่งหนึ่ง ชาวบ้านเรียกว่า "โนนหมากแข้ง" มีเจดีย์ศิลาแดง มีสัณฐานดังกรงนกเขาตั้งอยู่ที่โน้นเป็นเจดีย์ก่อคร่อมตอหมากแข้งใหญ่ นัยว่ามีต้นหมากแข้งขนาดใหญ่ต้นหนึ่งจึงมาเป็นชื่อตำบลในปัจจุบัน

ที่ตั้งและอาณาเขต

• ทิศเหนือ ติดต่อกับตำบลบ้านเลื่อม
• ทิศใต้ ติดต่อกับตำบลบ้านจั่น, ตำบลหนองขอนกว้าง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับตำบลหนองบัว
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับตำบลบ้านเลื่อม

การปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

ตำบลหมากแข้ง อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี ไม่มีการปกครองรูปแบบหมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่ตำบลหมากแข้ง ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 1 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลนครอุดรธานี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหมากแข้งทั้งตำบล โดยแบ่งออกเป็นชุมชน จำนวนทั้งหมด 104 ชุมชน

 

สถานศึกษา

• มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี
• สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตอุดรธานี
• วิทยาลัยอาชีวศึกษาอุดรธานี
• วิทยาลัยเทคนิคอุดรธานี
• วิทยาลัยสารพัดช่างอุดรธานี
• วิทยาลัยเทคโนโลยีโปลีเทคนิคอุดรธานี
• โรงเรียนอุดรพิทยานุกูล
• โรงเรียนสตรีราชินูทิศ
• โรงเรียนอุดรพิชัยรักษ์พิทยา
• โรงเรียนบ้านหมากแข้ง
• โรงเรียนอนุบาลอุดรธานี
• โรงเรียนเทศบาล 1 โพศรี
• โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี
• โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า
• โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม
• โรงเรียนเทศบาล 5 สีหรักษ์วิทยา
• โรงเรียนมัธยมเทศบาล 6 นครอุดรธานี
• โรงเรียนเทศบาล 7 รถไฟสงเคราะห์
• โรงเรียนเทศบาล 8 ไทยรัฐวิทยา 72
• โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์
• โรงเรียนเทศบาล 10 อนุบาลหนูดี
• โรงเรียนเทศบาล 11 หนองหิน
• โรงเรียนเทศบาล 12 บ้านช้าง
• โรงเรียนอุดรคริสเตียนวิทยา
• โรงเรียนอุดรคริสเตียนศึกษา
• โรงเรียนมารีพิทักษ์
• โรงเรียนอุดรวิทยา
• โรงเรียนเซนต์เมรี่
• โรงเรียนดอนบอสโกวิทยา

แหล่งข้อมูลอื่น

• http://www.thaitambon.com/tambon/410101

1. ศูนย์สารสนเทศเพื่อการบริหารและงานปกครอง. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ข้อมูลการปกครอง." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [1] [ม.ป.ป.]. สืบค้น 31 ธันวาคม 2560.
2. พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี พุทธศักราช 2479.PDFราชกิจจานุเบกษา - (53):1329. 14 มีนาคม 2479.
3. พระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496.pdf