ตีนฮุ้งดอย

ตีนฮุ้งดอย
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Monocots
อันดับ:	Liliales
วงศ์:	Melanthiaceae
สกุล:	Paris
สปีชีส์:	P.  polyphylla
ชื่อทวินาม
Paris polyphylla Sm.
ชื่อพ้อง
ชื่อพ้อง Daiswa polyphylla (Sm.) Raf. Paris daiswus Buch.-Ham. ex D.Don Paris debeauxii H.Lév. Paris biondii Pamp. Paris taitungensis S.S.Ying Paris kwantungensis R.H.Miao Paris chinensis Franch., syn of var. chinensis Daiswa chinensis (Franch.) Takht., syn of var. chinensis Paris formosana Hayata, syn of var. chinensis Paris brachysepala Pamp., syn of var. chinensis Paris bockiana Diels, syn of var. stenophylla Paris lancifolia Hayata, syn of var. stenophylla Paris hamifer H.Lév., syn of var. stenophylla Paris arisanensis Hayata, syn of var. stenophylla Daiswa bockiana (Diels) Takht., syn of var. stenophylla Daiswa lancifolia (Hayata) Takht., syn of var. stenophylla Paris yunnanensis Franch., syn of var. yunnanensis Daiswa yunnanensis (Franch.) Takht., syn of var. yunnanensis Paris christii H.Lév., syn of var. yunnanensis Paris franchetiana H.Lév., syn of var. yunnanensis Paris mercieri H.Lév., syn of var. yunnanensis Paris cavaleriei H.Lév. & Vaniot, syn of var. yunnanensis Paris gigas H.Lév. & Vaniot, syn of var. yunnanensis Paris aprica H.Lév., syn of var. yunnanensis Paris pinfaensis H.Lév., syn of var. yunnanensis Paris atrata H.Lév., syn of var. yunnanensis Daiswa birmanica Takht., syn of var. yunnanensis Paris birmanica (Takht.) H.Li & Noltie, syn of var. yunnanensis

ตีนฮุ้งดอย (ชื่อวิทยาศาสตร์: Paris polyphylla) หรือ สัตฤๅษี (ภาคเหนือ) เป็นพืชในวงศ์ Melanthiaceae มีถิ่นกำเนิดในประเทศจีน, อนุทวีปอินเดียและคาบสมุทรอินโดจีน เป็นไม้ล้มลุก มีหัวใต้ดิน สูงได้ถึง 1 ม. ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนรอบข้อ 4-9 ใบ รูปรีแกมขอบขนาน กว้าง 3-5 ซม. ยาว 8-15 ซม. โคนใบสอบ ปลายใบแหลม ดอกออกเป็นดอกเดี่ยว สีเหลืองแกมส้ม ลักษณะเป็นกระจุกที่ปลายยอด มีก้านดอกยืดยาว 5-30 ซม. มีใบประดับ 4-6 ใบ ยาว 5-10 ซม. กลีบดอกเป็นเส้นเล็กสีเขียว ยาว 6-12 ซม. เกสรผู้ 10-22 อัน แตกตามยาว ผลลักษณะเป็นก้อนกลม ผิวเรียบ ขนาด 4-5 ซม. เมล็ดสีแสดแดง

ตีนฮุ้งดอยเป็นพืชสมุนไพรของคนภาคเหนือ ทั้งต้นมีสรรพคุณลดไข้ ส่วนหัวมีสรรพคุณแก้ปวด แก้อักเสบ และคลายกล้ามเนื้อ นำไปต้มแก้พิษงู, แผลน้ำร้อนลวก รักษาโรคคอตีบและสมองอักเสบ

อ้างอิง

1. Kew World Checklist of Selected Plant Families
2. ตีนฮุ้งดอย - สารานุกรมพืช
3. World Economic Plants: A Standard Reference, Second Edition by John H. Wiersema, Blanca León
4. ตีนฮุ้งดอย : Paris polyphylla Smith - องค์การสวนพฤกษศาสตร์
5. E-Herbarium (eherb) - ข้อมูลของ ตีนฮุ้งดอย
6. MEDICINAL PROPERTIES OF PARIS POLYPHYLLA SMITH : A REVIEW
7. Paris polyphylla presented in Medicine section - Newsfinder

แหล่งข้อมูลอื่น

•   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ตีนฮุ้งดอย
•   ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Paris polyphylla จากวิกิสปีชีส์

• Paris polyphylla Herb Paris PFAF Plant Database
• Paris polyphylla Sm. - พืชหายาก