fbpx
วิกิพีเดีย

ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน

ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน ปูตรา อัล-ฮัจ อิบนี อัลมาร์ฮุม ซุลตัน อับดุล ฮามิด ฮาลิม ชะฮ์ที่ 2 (มลายู: Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah II, تونكوعبدالرحمن ڤوترا الهاج ابن المرحوم سلطان عبدالحميد حاليم شه) หรือ ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน (8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2446 – 6 ธันวาคม พ.ศ. 2533) เป็นผู้นำการเรียกร้องเอกราชและนายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศมาเลเซีย ได้รับยกย่องเป็นบิดาแห่งประเทศมาเลเซียหรือ Bapa of Malaysia

ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน
นายกรัฐมนตรีมาเลเซียคนที่ 1
ดำรงตำแหน่ง
31 สิงหาคม พ.ศ. 2500 – 22 กันยายน พ.ศ. 2513
ก่อนหน้า ไม่มี (ข้าหลวงใหญ่จากสหราชอาณาจักร)
ถัดไป อับดุล ราซัก ฮุซเซน
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2446
อาโลร์เซอตาร์ มณฑลไทรบุรี ราชอาณาจักรสยาม
เสียชีวิต 6 ธันวาคม พ.ศ. 2533
(87 ปี)
กัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย
พรรคการเมือง พรรคอัมโน
คู่สมรส มาเรียม จง (1933-1935)
ไวโอเลต คอลสัน (1935-1946)
ชารีฟะฮ์ โรเซียะฮ์ (1939-1990)
ศาสนา อิสลาม
ลายมือชื่อ

ประวัติ

ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน เกิดเมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2446 ที่วังเปอลามิน เมืองอาโลร์เซอตาร์ มณฑลไทรบุรี ประเทศสยาม เป็นบุตรของเจ้าพระยาไทรบุรี (อับดุลฮามิด) (เจ้าพระยาฤทธิสงคราม) สุลต่านองค์ที่ 25 แห่งไทรบุรี กับหม่อมมารดาชาวไทยเชื้อสายมอญนามว่า หม่อมเนื่อง นนทนาคร หรือมะเจ๊ะเนื่อง หรืออีกชื่อว่า ปะดูกา ซรี เจ๊ะเมินยาราลา (Paduka Seri Cik Menjalara) ชายาองค์ที่ 6 ของท่านสุลต่าน ซึ่งเป็นบุตรีของหลวงนราบริรักษ์ (เกล็บ นนทนาคร) เจ้าเมืองนนทบุรีในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยตุนกู อับดุล ระฮ์มันเป็นลูกชายคนที่ 14 จากบรรดาลูก 20 คนของสุลต่านอับดุลฮามิด

ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน มีพระเชษฐาร่วมพระมารดาคือ ร้อยเอกตุนกู ยูซุฟ (รับราชการในกรมตำรวจ) เพื่อนสนิทของพระยาอนุสาสน์พณิชย์การ

ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน มีพระเชษฐาต่างพระมารดาคือ สุลต่านบาดิร ชาฮ์ (Sultan Badlishah) สุลต่านแห่งรัฐเกอดะฮ์องค์ที่ 26 (ค.ศ. 1943ค.ศ. 1958) ผู้เป็นพระราชบิดาของสมเด็จพระราชาธิบดี อัลมูตัสสิมู บิลลาฮี มูฮิบบุดดิน ตวนกู อัลฮัจญ์ อับดุล ฮาลิม มูฮัซซัม ชาห์ อิบนี อัลมาฮูม สุลต่าน บาดลิชาห์ สมเด็จพระราชาธิบดีแห่งมาเลเซียลำดับที่ 5 และ 14 หรือสุลต่านตวนกู อับดุล ฮาลิม สุลต่านแห่งรัฐเกอดะฮ์องค์ที่ 27

สมรส

ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน ได้สมรสรวมทั้งหมด 4 ครั้ง ได้แก่

  1. ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2476 กับสตรีชาวไทยเชื้อสายจีนชื่อ ท่านผู้หญิงมาเรียม จง หรือมาเรียม อับดุลละห์ (Meriam Chong หรือ Meriam Abdullah) มีบุตร 2 คนคือ ตุนกู คาดีจะฮ์ (Tunku Khadijah) และตุนกู อะฮ์มัด เนอรัง (Tunku Ahmad Nerang) และภรรยาคนแรกมาเรียม จง ได้เสียชีวิตลงในปี พ.ศ. 2478
  2. ครั้งที่สอง แต่งงานใหม่ที่อังกฤษกับสตรีชาวอังกฤษที่ชื่อว่า ไวโอเลต คอลสัน (Violet Coulson) แต่ได้หย่าร้างกันในปี พ.ศ. 2489
  3. ครั้งที่สามในปี พ.ศ. 2482 กับชารีฟะฮ์ โรเซียะฮ์ บินตี ไซยิด อัลวี บารักบะฮ์ (Sharifah Rodziah binti Syed Alwi Barakbah) ที่ต่อมากลายเป็นสุภาพสตรีหมายเลขหนึ่งของมาเลเซียในเวลาต่อมาที่ท่านดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี มีบุตรธิดา 4 ท่าน คือ ซูไลมัน (Sulaiman), มาเรียม (Mariam), ชารีฟะฮ์ ฮานีซะฮ์ (Sharifah Hanizah) และฟารีดะฮ์ (Faridah)
  4. ครั้งที่สี่ กับสตรีเชื้อสายจีน ชื่อบีบี จง (Bibi Chong) มีบุตร 2 คน คือ ตุนกู นูร์ ฮายาตี (Tunku Noor Hayati) และตุนกู มัซตูรา (Tunku Mastura)[ต้องการอ้างอิง]

อับดุล ระฮ์มัน ถึงแก่อสัญกรรม เมื่อวันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2533 ที่กัวลาลัมเปอร์ สิริอายุ 87 ปี ศพถูกฝังที่ the Langgar Royal Mausoleum ในเมืองอาโลร์เซอตาร์ รัฐเกอดะฮ์

ประวัติการศึกษา

 
ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน ถ่ายรูปคู่กับหลวงถวิลเศรษฐพณิชย์การ โดยแต่งเครื่องแบบลูกเสือของโรงเรียนมัธยมวัดเทพศิรินทร์ พ.ศ. 2457

เมื่อปี พ.ศ. 2452 (ค.ศ. 1909) ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน ได้เข้าศึกษาในชั้นประถมมลายู (Malay Primary School) ที่ถนนบาฮารู (Jalan Baharu) ในเมืองอาโลร์เซอตาร์ ประเทศมาเลเซีย ต่อด้วยเข้าเรียนต่อที่โรงเรียนในปกครองของอังกฤษ ซึ่งปัจจุบันเป็นวิทยาลัยสุลต่านอับดุลฮามิด

ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน ท่านเป็นนักเรียนเก่าเทพศิรินทร์ (ท.ศ.1233) ในปี พ.ศ. 2456 ขณะที่มีอายุเพียง 10 ขวบ ถูกส่งตัวมาเรียนหนังสือที่กรุงเทพมหานคร ร่วมกับพี่ชายของเขาอีก 3 คน ท่านเข้ารับการศึกษาที่โรงเรียนเทพศิรินทร์ ในกรุงเทพมหานคร ประเทศไทย โดยมีเพื่อนร่วมรุ่นและเพื่อนสนิท คือ ถวิล คุปตารักษ์ หรือหลวงถวิลเศรษฐพาณิช เรียนอยู่ที่โรงเรียนเทพศิรินทร์ 2 ปี จนถึงปี พ.ศ. 2456-2458 ต่อมาปี พ.ศ. 2458 เข้าเรียนต่อที่โรงเรียนปีนังฟรีสกูล (Penang Free School)

ปี พ.ศ. 2461 ท่านเป็นนักเรียนคนแรกที่ได้ทุนจากรัฐบาลของรัฐเกอดะฮ์ ที่ไปศึกษาในสหราชอาณาจักร ไปศึกษาต่อที่วิทยาลัยเซนต์แคทรีน (St Catharine's College) ในมหาวิทยาลัยแคมบริดจ์ และได้รับปริญญาบัณฑิตสาขาศิลปศาสตร์ ในปี ค.ศ. 1925

หลังจากกลับมาจากอังกฤษทำงานอยู๋ช่วงเวลาหนึ่ง ได้เดินทางไปศึกษาวิชากฎหมายต่อ ที่ Inner Temple ที่ประเทศอังกฤษ แต่ต้องหยุดเรียน ในปี ค.ศ. 1938 เนื่องจากช่วงนั้นได้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2ขึ้น ทำให้เขาต้องหยุดเรียนและกลับมาที่มาเลเซีย หลังจากสงครามโลกครั้งที่ 2 สิ้นสุดลง ในปี ค.ศ. 1947 จึงกลับไปศึกษาที่ Inner Temple อีก และจบการศึกษาในปี ค.ศ. 1949

ประวัติการทำงาน

หลังจบการศึกษาอับดุลระฮ์มันเข้ารับราชการในเกอดะฮ์ และได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเจ้าหน้าที่ปกครองที่เขตกูลิม (Kulim) และซูไงเปอตานี (Sungai Petani) ในอาณานิคมของสหราชอาณาจักร ได้รับเลือกให้เป็นประธานของสมาคมมลายูของสหราชอาณาจักร (the Malay Society of Great Britain)

ปี ค.ศ. 1949 ในช่วงแรกของอาชีพนักการเมือง เขาได้เข้ารับงานราชการเป็นที่แรกที่สำนักงานกฎหมายของเมืองอาโลร์เซอตาร์ ต่อมาเมื่อเขาได้รับการแต่งตั้งเป็นอัยการก็มีคำสั่งให้ย้ายไปประจำที่ กัวลาลัมเปอร์ และหลังจากนั้นก็ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นประธานศาล ในช่วงเวลานั้นได้มีกลุ่มลัทธิชาตินิยมในมลายู ในการต่อต้านสหภาพมาลายาของอังกฤษ (Britain's Malayan Union) นำโดย ดาโต๊ะอันจาฟาร์ (Datuk Onn Jaafar) นักการเมืองของมาเลเซียที่เป็นผู้นำขององค์การประชาชาติมาเลเซียหรือพรรคแนวร่วมแห่งสหพันธ์มลายา (UMNO ที่เป็นพรรคการเมืองขนาดใหญ่ในมาเลเซีย) และท่านตุนกู อับดุล ระฮ์มัน ได้สมัครเข้าร่วมกับพรรคอัมโน (UMNO) ท่านเป็นนักการเมืองเชื้อสายชาวมลายูที่ได้รับความนิยมและยอมรับจนได้รับการแต่งตั้งเป็นหัวหน้าสาขาของพรรคอัมโนในรัฐเกอดะฮ์

เดือนสิงหาคม ปี ค.ศ. 1951 เกิดวิกฤตทางการเมืองขึ้นได้รับเลือกให้เป็นประธานพรรคแนวร่วมแห่งสหพันธ์มาลายา (UMNO) คนใหม่และดำรงตำแหน่งเป็นเวลานานถึง 20 ปี และ จนในปี ค.ศ.1954 เป็นตัวแทนคณะผู้แทนเจรจาขอเอกราชมาเลเซียคืนจากสหราชอาณาจักร

ปี ค.ศ. 1955 มีการเลือกตั้งขึ้นเป็นครั้งแรก พรรคชนะการเลือกตั้งได้เสียงข้างมากแบบถล่มทลายในสภา ท่านได้รับเลือกให้เป็นนายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศมาเลเซีย นับเป็นทางการตั้งแต่วันที่ 31 สิงหาคม ค.ศ. 1957 จนถึง 22 กันยายน ค.ศ. 1970 และหลังชัยชนะจากการเลือกตั้งท่านยังรณรงค์ต่อสู่เรียกร้องเอกราชคืนจากสหราชอาณาจักรอย่างต่อเนื่อง จนประสบความสำเร็จในเวลาต่อมา

31 สิงหาคม ค.ศ. 1957 เป็นวันที่สหพันธ์มาเลเซียได้รับอิสรภาพคืนจากอังกฤษ ท่านได้นำฝูงชน ไปตะโกนร้องว่า "Merdeka!" หมายถึง อิสรภาพ ต่อมาในปี ค.ศ. 1963 รวมรัฐซาบะฮ์และซาราวัก รวมทั้งสิงคโปร์เข้าด้วยกัน จึงเป็นประเทศมาเลเซียอย่างสมบูรณ์แบบ

ปี ค.ศ. 1961 ได้ร่วมเป็นหนึ่งในผู้ก่อตั้งสมาคมอาเซียน (ASA - the Association of Southeast Asia) ที่ภายหลังในวันที่ 8 สิงหาคม ค.ศ. 1967 เปลี่ยนมาเป็น ASEAN (the Association of Southeast Asian Nations)

ในด้านศาสนา ท่านเป็นผู้ริเริ่มงานให้กับศาสนาอิสลามในรัฐเกอดะฮ์ มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1951 จนพัฒนาความคิดต่อยอด จัดตั้งองค์กร Islamic Welfare Organisation (PERKIM) ในปี ค.ศ. 1960 จนได้รับการแต่งตั้งเป็นประธานของ PERKIM จนถึงปี ค.ศ. 1989 รวมทั้งใน ค.ศ. 1969 มีส่วนช่วยในการจัดตั้ง the Organisation of Islamic Conference (OIC) และจัดตั้งธนาคารเพื่อการพัฒนาอิสลามขึ้น (the Islamic Development Bank) และได้รับการแต่งแต่งเป็นผู้นำเป็นประธานของ the Regional Islamic Da’wah council of South East Asia and Pacific (RISEAP) ตั้งแต่ปี ค.ศ.1982-1988

ในด้านการกีฬาท่านส่งเสริมสนับสนุนให้มาเลเซีย จัดการแข่งขันกีฬาระดับนานาชาติขึ้นมากมาย โดยเฉพาะการแข่งขันฟุตบอลเฉลิมฉลองเอกราชมาเลเซียหรือฟุตบอลเมเดก้า (an International football tournament ,the Pestabola Merdeka) ขึ้นในปี ค.ศ. 1957 หลังจากที่ได้เอกราชคืนจากอังกฤษ ท่านได้รับเลือกเป็นประธานคนแรกของสมาคมฟุตบอลอาเซียน (the Asian Football Confederation –AFC ) ดำรงตำแหน่งจนถึงปี ค.ศ. 1976

ในด้านกีฬาแข่งม้า เป็นที่ชื่นชอบโปรดปรานชมและเล่นพนันเสี่ยงโชคเป็นประจำที่ the Selangor Turf Club

ในด้านสื่อสารมวลชน ท่านได้เข้าเป็นประธานของหนังสือพิมพ์ในปีนังที่ชื่อว่าThe Star เขียนคอลัมน์ “Looking Back”และ “As I see It”

ข้อมูลเพิ่มเติม

ภาษาไทย

  • เจ้าพระยาไทรบุรี (ตนกุอับดุลฮามิด) เจ้าผู้ครองนครคนสุดท้ายของเมืองไทรบุรีที่ขึ้นต่อราชอาณาจักรไทย
  • บันทึกของตุนกูยิหวา ตำมะหงงแห่งรัฐเคดาห์ บุตรสุลต่านอับดุลฮามิดและหม่อมเนื่อง
  • นามสกุลพระราชทาน ลำดับที่ ๓๖๗๑ นนทะนาคร Nandana^gara
  • พื้นฐานของสัมพันธภาพระหว่างรัฐเคดะห์ ( เมืองไทรบุรีเดิม ) กับราชอาณาจักรไทย
  • ตำนานมะโรงมหาวงศ์ พงศาวดารเมืองไทรบุรี
  • สนธิสัญญา พ.ศ. 2451 รัฐบาลไทย ยอมยก ไทรบุรี กลันตัน ตรังกานู และปะลิส รวมทั้งเกาะใกล้เคียง ให้แก่อังกฤษ
  • สามจังหวัดชายแดนภาคใต้สมัยต้นรัตนโกสินทร์ถึงสมัยรัชกาลที่ 5 [ลิงก์เสีย]
  • รอยไทรบุรีที่บ้านท่าพรุ[ลิงก์เสีย]

ภาษาอังกฤษ

  • The Kedah Sultanate Website 2013-03-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  • KEDAH : BRIEF HISTORY
  • KEDAH : ORDERS & DECORATIONS
  • Malaysiafactbook : Encyclopedia of Malaysia
  • Lists Sultans of Kedah (1136–present)
  • The 14th Yang-di-Pertuan Agong ; The 27th Sultan of Kedah : Sultan Abdul Halim Mu'adzam Shah ( 1958 - present )
  • The 26th Sultan of Kedah : Sultan Badlishah ibni al-Marhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah (1894–1958)
  • Malaysiafactbook - The 25th Sultan of Kedah : Sultan Abdul Hamid Halim Shah ibni Ahmad Taj ud-din al-Mukarram Shah (1864 – 1943)
  • Mykedah- The 25th Sultan of Kedah : Sultan Abdul Hamid Halim Shah ibni Ahmad Taj ud-din al-Mukarram Shah (1864 – 1943) 2013-03-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

รูปภาพ

อ้างอิง

  1. สุลต่าน อับดุลฮามิด
  2. เกร็ดกระทู้ - ตอน ตุนกู อับดุล ระฮ์มัน สายสัมพันธ์สองแผ่นดิน

นก, บด, ระฮ, ระว, งส, บสนก, สมเด, จพระราชาธ, บด, บด, ระห, ตรา, บน, ลมาร, ลต, บด, ฮาม, ฮาล, ชะฮ, มลาย, tunku, abdul, rahman, putra, ibni, almarhum, sultan, abdul, hamid, halim, shah, تونكوعبدالرحمن, ڤوترا, الهاج, ابن, المرحوم, سلطان, عبدالحميد, حاليم, شه, หร, ม. rawngsbsnkb smedcphrarachathibdixbdul rahmn tunku xbdul rahmn putra xl hc xibni xlmarhum sultn xbdul hamid halim chahthi 2 mlayu Tunku Abdul Rahman Putra Al Haj ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah II تونكوعبدالرحمن ڤوترا الهاج ابن المرحوم سلطان عبدالحميد حاليم شه hrux tunku xbdul rahmn 8 kumphaphnth ph s 2446 6 thnwakhm ph s 2533 epnphunakareriykrxngexkrachaelanaykrthmntrikhnaerkkhxngpraethsmaelesiy idrbykyxngepnbidaaehngpraethsmaelesiyhrux Bapa of Malaysiatunku xbdul rahmnnaykrthmntrimaelesiykhnthi 1darngtaaehnng 31 singhakhm ph s 2500 22 knyayn ph s 2513kxnhna immi khahlwngihycakshrachxanackr thdip xbdul rask husesnkhxmulswnbukhkhlekid 8 kumphaphnth ph s 2446xaolresxtar mnthlithrburi rachxanackrsyamesiychiwit 6 thnwakhm ph s 2533 87 pi kwlalmepxr praethsmaelesiyphrrkhkaremuxng phrrkhxmonkhusmrs maeriym cng 1933 1935 iwoxelt khxlsn 1935 1946 charifah oresiyah 1939 1990 sasna xislamlaymuxchux enuxha 1 prawti 2 smrs 3 prawtikarsuksa 4 prawtikarthangan 5 khxmulephimetim 5 1 phasaithy 5 2 phasaxngkvs 5 3 rupphaph 6 xangxingprawti aekikhtunku xbdul rahmn ekidemuxwnthi 8 kumphaphnth ph s 2446 thiwngepxlamin emuxngxaolresxtar mnthlithrburi praethssyam epnbutrkhxngecaphrayaithrburi xbdulhamid ecaphrayavththisngkhram 1 sultanxngkhthi 25 aehngithrburi kbhmxmmardachawithyechuxsaymxynamwa hmxmenuxng nnthnakhr 2 hruxmaecaenuxng hruxxikchuxwa paduka sri ecaeminyarala Paduka Seri Cik Menjalara chayaxngkhthi 6 khxngthansultan sungepnbutrikhxnghlwngnrabrirks eklb nnthnakhr ecaemuxngnnthburiinsmyphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw odytunku xbdul rahmnepnlukchaykhnthi 14 cakbrrdaluk 20 khnkhxngsultanxbdulhamidtunku xbdul rahmn miphraechstharwmphramardakhux rxyexktunku yusuf rbrachkarinkrmtarwc ephuxnsnithkhxngphrayaxnusasnphnichykartunku xbdul rahmn miphraechsthatangphramardakhux sultanbadir chah Sultan Badlishah sultanaehngrthekxdahxngkhthi 26 kh s 1943 kh s 1958 phuepnphrarachbidakhxngsmedcphrarachathibdi xlmutssimu billahi muhibbuddin twnku xlhcy xbdul halim muhssm chah xibni xlmahum sultan badlichah smedcphrarachathibdiaehngmaelesiyladbthi 5 aela 14 hruxsultantwnku xbdul halim sultanaehngrthekxdahxngkhthi 27smrs aekikhtunku xbdul rahmn idsmrsrwmthnghmd 4 khrng idaek khrngaerkinpi ph s 2476 kbstrichawithyechuxsaycinchux thanphuhyingmaeriym cng hruxmaeriym xbdullah Meriam Chong hrux Meriam Abdullah mibutr 2 khnkhux tunku khadicah Tunku Khadijah aelatunku xahmd enxrng Tunku Ahmad Nerang aelaphrryakhnaerkmaeriym cng idesiychiwitlnginpi ph s 2478 khrngthisxng aetngnganihmthixngkvskbstrichawxngkvsthichuxwa iwoxelt khxlsn Violet Coulson aetidhyarangkninpi ph s 2489 khrngthisaminpi ph s 2482 kbcharifah oresiyah binti isyid xlwi barkbah Sharifah Rodziah binti Syed Alwi Barakbah thitxmaklayepnsuphaphstrihmayelkhhnungkhxngmaelesiyinewlatxmathithandarngtaaehnngnaykrthmntri mibutrthida 4 than khux suilmn Sulaiman maeriym Mariam charifah hanisah Sharifah Hanizah aelafaridah Faridah khrngthisi kbstriechuxsaycin chuxbibi cng Bibi Chong mibutr 2 khn khux tunku nur hayati Tunku Noor Hayati aelatunku mstura Tunku Mastura txngkarxangxing xbdul rahmn thungaekxsykrrm emuxwnthi 6 thnwakhm ph s 2533 thikwlalmepxr sirixayu 87 pi sphthukfngthi the Langgar Royal Mausoleum inemuxngxaolresxtar rthekxdahprawtikarsuksa aekikh tunku xbdul rahmn thayrupkhukbhlwngthwilesrsthphnichykar odyaetngekhruxngaebblukesuxkhxngorngeriynmthymwdethphsirinthr ph s 2457 emuxpi ph s 2452 kh s 1909 tunku xbdul rahmn idekhasuksainchnprathmmlayu Malay Primary School thithnnbaharu Jalan Baharu inemuxngxaolresxtar praethsmaelesiy txdwyekhaeriyntxthiorngeriyninpkkhrxngkhxngxngkvs sungpccubnepnwithyalysultanxbdulhamidtunku xbdul rahmn thanepnnkeriynekaethphsirinthr th s 1233 inpi ph s 2456 khnathimixayuephiyng 10 khwb thuksngtwmaeriynhnngsuxthikrungethphmhankhr rwmkbphichaykhxngekhaxik 3 khn thanekharbkarsuksathiorngeriynethphsirinthr inkrungethphmhankhr praethsithy odymiephuxnrwmrunaelaephuxnsnith khux thwil khuptarks hruxhlwngthwilesrsthphanich eriynxyuthiorngeriynethphsirinthr 2 pi cnthungpi ph s 2456 2458 txmapi ph s 2458 ekhaeriyntxthiorngeriynpinngfriskul Penang Free School pi ph s 2461 thanepnnkeriynkhnaerkthiidthuncakrthbalkhxngrthekxdah thiipsuksainshrachxanackr ipsuksatxthiwithyalyesntaekhthrin St Catharine s College inmhawithyalyaekhmbridc aelaidrbpriyyabnthitsakhasilpsastr inpi kh s 1925hlngcakklbmacakxngkvsthanganxyuchwngewlahnung idedinthangipsuksawichakdhmaytx thi Inner Temple thipraethsxngkvs aettxnghyuderiyn inpi kh s 1938 enuxngcakchwngnnidekidsngkhramolkkhrngthi 2khun thaihekhatxnghyuderiynaelaklbmathimaelesiy hlngcaksngkhramolkkhrngthi 2 sinsudlng inpi kh s 1947 cungklbipsuksathi Inner Temple xik aelacbkarsuksainpi kh s 1949prawtikarthangan aekikhhlngcbkarsuksaxbdulrahmnekharbrachkarinekxdah aelaidrbkaraetngtngihepnecahnathipkkhrxngthiekhtkulim Kulim aelasuingepxtani Sungai Petani inxananikhmkhxngshrachxanackr idrbeluxkihepnprathankhxngsmakhmmlayukhxngshrachxanackr the Malay Society of Great Britain pi kh s 1949 inchwngaerkkhxngxachiphnkkaremuxng ekhaidekharbnganrachkarepnthiaerkthisankngankdhmaykhxngemuxngxaolresxtar txmaemuxekhaidrbkaraetngtngepnxykarkmikhasngihyayippracathi kwlalmepxr aelahlngcaknnkidrbkaraetngtngihepnprathansal inchwngewlannidmiklumlththichatiniyminmlayu inkartxtanshphaphmalayakhxngxngkvs Britain s Malayan Union naody daotaxncafar Datuk Onn Jaafar nkkaremuxngkhxngmaelesiythiepnphunakhxngxngkhkarprachachatimaelesiyhruxphrrkhaenwrwmaehngshphnthmlaya UMNO thiepnphrrkhkaremuxngkhnadihyinmaelesiy aelathantunku xbdul rahmn idsmkhrekharwmkbphrrkhxmon UMNO thanepnnkkaremuxngechuxsaychawmlayuthiidrbkhwamniymaelayxmrbcnidrbkaraetngtngepnhwhnasakhakhxngphrrkhxmoninrthekxdaheduxnsinghakhm pi kh s 1951 ekidwikvtthangkaremuxngkhunidrbeluxkihepnprathanphrrkhaenwrwmaehngshphnthmalaya UMNO khnihmaeladarngtaaehnngepnewlananthung 20 pi aela cninpi kh s 1954 epntwaethnkhnaphuaethnecrcakhxexkrachmaelesiykhuncakshrachxanackrpi kh s 1955 mikareluxktngkhunepnkhrngaerk phrrkhchnakareluxktngidesiyngkhangmakaebbthlmthlayinspha thanidrbeluxkihepnnaykrthmntrikhnaerkkhxngpraethsmaelesiy nbepnthangkartngaetwnthi 31 singhakhm kh s 1957 cnthung 22 knyayn kh s 1970 aelahlngchychnacakkareluxktngthanyngrnrngkhtxsueriykrxngexkrachkhuncakshrachxanackrxyangtxenuxng cnprasbkhwamsaercinewlatxma31 singhakhm kh s 1957 epnwnthishphnthmaelesiyidrbxisrphaphkhuncakxngkvs thanidnafungchn iptaoknrxngwa Merdeka hmaythung xisrphaph txmainpi kh s 1963 rwmrthsabahaelasarawk rwmthngsingkhoprekhadwykn cungepnpraethsmaelesiyxyangsmburnaebbpi kh s 1961 idrwmepnhnunginphukxtngsmakhmxaesiyn ASA the Association of Southeast Asia thiphayhlnginwnthi 8 singhakhm kh s 1967 epliynmaepn ASEAN the Association of Southeast Asian Nations indansasna thanepnphurierimnganihkbsasnaxislaminrthekxdah matngaetpi kh s 1951 cnphthnakhwamkhidtxyxd cdtngxngkhkr Islamic Welfare Organisation PERKIM inpi kh s 1960 cnidrbkaraetngtngepnprathankhxng PERKIM cnthungpi kh s 1989 rwmthngin kh s 1969 miswnchwyinkarcdtng the Organisation of Islamic Conference OIC aelacdtngthnakharephuxkarphthnaxislamkhun the Islamic Development Bank aelaidrbkaraetngaetngepnphunaepnprathankhxng the Regional Islamic Da wah council of South East Asia and Pacific RISEAP tngaetpi kh s 1982 1988indankarkilathansngesrimsnbsnunihmaelesiy cdkaraekhngkhnkilaradbnanachatikhunmakmay odyechphaakaraekhngkhnfutbxlechlimchlxngexkrachmaelesiyhruxfutbxlemedka an International football tournament the Pestabola Merdeka khuninpi kh s 1957 hlngcakthiidexkrachkhuncakxngkvs thanidrbeluxkepnprathankhnaerkkhxngsmakhmfutbxlxaesiyn the Asian Football Confederation AFC darngtaaehnngcnthungpi kh s 1976indankilaaekhngma epnthichunchxboprdpranchmaelaelnphnnesiyngochkhepnpracathi the Selangor Turf Clubindansuxsarmwlchn thanidekhaepnprathankhxnghnngsuxphimphinpinngthichuxwaThe Star ekhiynkhxlmn Looking Back aela As I see It khxmulephimetim aekikhphasaithy aekikh ecaphrayaithrburi tnkuxbdulhamid ecaphukhrxngnkhrkhnsudthaykhxngemuxngithrburithikhuntxrachxanackrithy bnthukkhxngtunkuyihwa tamahngngaehngrthekhdah butrsultanxbdulhamidaelahmxmenuxng namskulphrarachthan ladbthi 3671 nnthanakhr Nandana gara phunthankhxngsmphnthphaphrahwangrthekhdah emuxngithrburiedim kbrachxanackrithy tananmaorngmhawngs phngsawdaremuxngithrburi snthisyya ph s 2451 rthbalithy yxmyk ithrburi klntn trngkanu aelapalis rwmthngekaaiklekhiyng ihaekxngkvs samcnghwdchayaednphakhitsmytnrtnoksinthrthungsmyrchkalthi 5 lingkesiy rxyithrburithibanthaphru lingkesiy phasaxngkvs aekikh The Kedah Sultanate Website Archived 2013 03 25 thi ewyaebkaemchchin KEDAH BRIEF HISTORY KEDAH ORDERS amp DECORATIONS Malaysiafactbook Encyclopedia of Malaysia Lists Sultans of Kedah 1136 present The 14th Yang di Pertuan Agong The 27th Sultan of Kedah Sultan Abdul Halim Mu adzam Shah 1958 present The 26th Sultan of Kedah Sultan Badlishah ibni al Marhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah 1894 1958 Malaysiafactbook The 25th Sultan of Kedah Sultan Abdul Hamid Halim Shah ibni Ahmad Taj ud din al Mukarram Shah 1864 1943 Mykedah The 25th Sultan of Kedah Sultan Abdul Hamid Halim Shah ibni Ahmad Taj ud din al Mukarram Shah 1864 1943 Archived 2013 03 17 thi ewyaebkaemchchinrupphaph aekikh The 14th Yang di Pertuan Agong The 27th Sultan of Kedah Sultan Abdul Halim Mu adzam Shah 1958 present Archived 2013 03 24 thi ewyaebkaemchchin The 26th Sultan of Kedah Sultan Badlishah ibni al Marhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah 1894 1958 Archived 2013 03 17 thi ewyaebkaemchchin The 25th Sultan of Kedah Sultan Abdul Hamid Halim Shah ibni Ahmad Taj ud din al Mukarram Shah 1864 1943 Archived 2013 03 17 thi ewyaebkaemchchin The 21th Sultan of Kedah Sultan Ahmad Tajuddin Halim Shah II 1797 1843 Archived 2013 03 24 thi ewyaebkaemchchinxangxing aekikh sultan xbdulhamid ekrdkrathu txn tunku xbdul rahmn saysmphnthsxngaephndin http www debsirin or thekhathungcak https th wikipedia org w index php title tunku xbdul rahmn amp oldid 9567717, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม