ทฤษฎีคาดหวัง

ทฤษฎีคาดหวัง (อังกฤษ: Prospect theory) เป็นทฤษฎีทางเศรษฐศาสตร์พฤติกรรม (Behavioral economics) ที่แสดงวิธีที่มนุษย์เลือกระหว่างทางเลือกที่เป็นไปได้ ในสถานการณ์ที่มีความเสี่ยงแต่รู้ค่าความน่าจะเป็นของทางเลือก ทฤษฎีกำหนดว่า มนุษย์ตัดสินใจขึ้นอยู่กับค่าความขาดทุน (ผลลบ) หรือผลกำไร (ผลบวก) ที่อาจจะมี ไม่ได้ขึ้นอยู่กับค่าผลที่ได้โดยที่สุด และมนุษย์ประเมินค่าความขาดทุนและผลกำไรโดยใช้ฮิวริสติกบางอย่าง แบบจำลองนี้เป็นแบบพรรณนา (descriptive) เป็นแบบจำลองของการเลือกการตัดสินใจที่มีในชีวิตจริง ๆ ไม่ใช่เป็นการตัดสินใจที่อาจจะเหมาะสำหรับสถานการณ์มากที่สุด (optimal decision) ทฤษฎีนี้สร้างขึ้นในปี ค.ศ. 1979 และมีการพัฒนาขึ้นอีกในปี ค.ศ 1992 โดยแดเนียล คาฮ์นะมัน และอะมอส ทเวอร์สกี้ เป็นแบบจำลองที่มีความแม่นยำทางจิตวิทยามากกว่า expected utility hypothesis (สมมุติฐานอรรถประโยชน์ที่คาดหวัง) ในคำอธิบายดั้งเดิม คำว่า prospect หมายถึง ลอตเตอร์รี่

แดเนียล คาฮ์นะมัน ผู้ได้รับรางวัลเพื่อระลึกถึงอัลเฟรด โนเบล สาขาเศรษฐศาสตร์ ปี ค.ศ. 2002 สำหรับการคิดค้น Prospect theory

บทความ "Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk (ทฤษฎีคาดหวัง: การวิเคราะห์การตัดสินใจภายใต้ความเสี่ยง)" (ค.ศ. 1979) ของคาฮ์นะมันและทเวอร์สกี้ เป็น "บทความตั้งต้นของสาขาเศรษฐศาสตร์พฤติกรรม"

เชิงอรรถและอ้างอิง

1. ธนาภรณ์ อธิปัญญากุล (2012). "ทฤษฎีอรรถประโยชน์คาดหวังและทฤษฎีคาดหวัง: ทัศนคติและพฤติกรรมการตัดสินใจของเกษตรกรที่มีต่อความเสี่ยง" (PDF). Khon Kaen Agr. J. 40: 269–278. สืบค้นเมื่อ 2014-04-07.
2. Shafir & LeBoeuf 2002.

เชิงอรรถและอ้างอิง

• Easterlin, Richard A. "Does Economic Growth Improve the Human Lot?", in Abramovitz, Moses; David, Paul A.; Reder, Melvin Warren (1974). Nations and Households in Economic Growth: Essays in Honor of Moses Abramovitz. Academic Press. ISBN 978-0-12-205050-3.
• Frank, Robert H. (1997). "The frame of reference as a public good". The Economic Journal. 107 (445): 1832–1847. doi:10.1111/j.1468-0297.1997.tb00086.x. ISSN 0013-0133.CS1 maint: ref=harv (link)
• Kahneman, Daniel (2011). Thinking, Fast and Slow. Farrar, Straus and Giroux. ISBN 978-1-4299-6935-2.CS1 maint: ref=harv (link)
• Kahneman, Daniel; Tversky, Amos (1979). (PDF). Econometrica. 47 (2): 263. doi:10.2307/1914185. ISSN 0012-9682. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2010-03-31. สืบค้นเมื่อ 2015-04-22.CS1 maint: ref=harv (link)
• Tversky, Amos; Kahneman, Daniel (1992). "Advances in prospect theory: Cumulative representation of uncertainty". Journal of Risk and Uncertainty. 5 (4): 297–323. doi:10.1007/BF00122574. ISSN 0895-5646.CS1 maint: ref=harv (link)
• Lynn, John A. (1999). The Wars of Louis XIV 1667-1714. Routledge. ISBN 9780582056299.
• McDermott, Rose; Fowler, James H.; Smirnov, Oleg (2008). "On the Evolutionary Origin of Prospect Theory Preferences". The Journal of Politics. 70 (02). doi:10.1017/S0022381608080341. ISSN 0022-3816.CS1 maint: ref=harv (link)
• Post, Thierry; van den Assem, Martijn J; Baltussen, Guido; Thaler, Richard H (2008). "Deal or No Deal? Decision Making under Risk in a Large-Payoff Game Show". American Economic Review. 98 (1): 38–71. doi:10.1257/aer.98.1.38. ISSN 0002-8282.CS1 maint: ref=harv (link)
• Baron, Jonathan (2006). Thinking and Deciding (4th ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-46602-8.CS1 maint: ref=harv (link)
• Tversky, Amos; Kahneman, Daniel (1986). (PDF). The Journal of Business. 59 (S4): S251. doi:10.1086/296365. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2019-11-26. สืบค้นเมื่อ 2015-04-22.CS1 maint: ref=harv (link)
• Shafir, Eldar; LeBoeuf, Robyn A. (2002). "Rationality". Annual Review of Psychology. 53 (1): 491–517. doi:10.1146/annurev.psych.53.100901.135213. ISSN 0066-4308.CS1 maint: ref=harv (link)

เว็บไซต์

• An introduction to Prospect Theory
• Prospect Theory