นิยาม 5

นิยาม 5 หมายถึง กำหนดอันแน่นอน, ความเป็นไปอันมีระเบียบแน่นอนของธรรมชาติ, กฎธรรมชาติ อันครอบคลุมทุกสิ่งทุกอย่าง ทุกสิ่งทุกอย่างดำเนินไปตามกฎทั้ง 5 ประการนี้ ได้แก่

1. อุตุนิยาม (physical laws) คือ กฎธรรมชาติเกี่ยวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติ เช่น อุณหภูมิ ดินฟ้าอากาศ สิ่งแวดล้อม
2. พีชนิยาม (biological laws) คือ กฎธรรมชาติที่เกี่ยวกับพันธุกรรม กระบวนการถ่ายทอดข้อมูลของสิ่งมีชีวิตทั้งพืช สัตว์ เชื้อโรค ผ่านการสืบพันธุ์
3. จิตนิยาม (psychic law) คือ กฎธรรมชาติเกี่ยวกับการทำงานของจิต เจตสิก
4. กรรมนิยาม (Karmic Laws) คือ กฎแห่งกรรม คือกฎแห่งการกระทำและผลของการกระทำ
5. ธรรมนิยาม (General Laws) อันได้แก่กฎไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา

อ้างอิง

1. พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), นิยาม 5, พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม
2. พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), ธรรมนิยาม 3, พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม

ดูเพิ่ม

• จูฬกัมมวิภังคสูตร
• มหากัมมวิภังคสูตร
• อุปปาทสูตร