บริเตนยุคสัมริด
| ประวัติศาสตร์หมู่เกาะอังกฤษ |
| แบ่งตามลำดับเหตุการณ์
แบ่งตามประเทศ
แบ่งตามหัวเรื่อง
|
บริเตนยุคสัมริด (อังกฤษ: Bronze Age Britain) เป็นช่วงระยะเวลาที่เกิดขึ้นในประวัติศาสตร์ในสหราชอาณาจักรระหว่าง 2700 - 2000 ปีก่อนคริสต์ศักราช จนถึง 700 ปีก่อนคริสต์ศักราช
สมัยย่อย
ปลายยุคหินใหม่, 3000 - 2750 ปีก่อนคริสต์ศักราช
- สมัยเมลดอนบริดจ์ (Meldon Bridge Period)
ยุคสัมริดตอนต้น 2700 - 1500 ปีก่อนคริสต์ศักราช
- 2700 - 2000 ปีก่อนคริสต์ศักราช: สมัยเมาน์ทเพลแซนท์ (Mount Pleasant Phase), ต้นอารธรรมบีคเคอร์ (Beaker culture): ไอร์แลนด์: ทองแดง+อาร์เซนิค, ขวานแบน, ขวานหอก (Halberd); บริเตน: ทองแดง+ดีบุก
- 2100 - 1900 ปีก่อนคริสต์ศักราช: ปลายอารธรรมบีคเคอร์: มีด, tanged spearheads (บุชบาร์โรว์ (Bush Barrow); สมัยโอเวอร์ตัน (Overton Period))
- 1900 - 1500 ปีก่อนคริสต์ศักราช: สมัยเบดด์ แบรนเว็น (Bedd Branwen Period); ทองแดง+ดีบุก
ยุคสัมริดตอนกลาง, 1500 - 1000 ปีก่อนคริสต์ศักราช
- 1500 - 1300 ปีก่อนคริสต์ศักราช: สมัยแอ็คตันพาร์ค: ขวาน palstaves, socketed spearheads; ทองแดง+ดีบุก และตะกั่ว
- 1300-1200 ปีก่อนคริสต์ศักราช: สมัยไนท์ตันฮีธ (Knighton Heath Period); "ดาบยุคสัมริด"
- 1200-1000 ปีก่อนคริสต์ศักราช: ต้นอารยธรรมเอิร์นฟิลด์ (Urnfield culture); สมัยวิลเบอร์ตัน-วอลลิงตัน (Wilburton-Wallington Phase)
ยุคสัมริดตอนปลาย, 1000-700 ปีก่อนคริสต์ศักราช
- 1000-900 ปีก่อนคริสต์ศักราช: ปลายอารยธรรมเอิร์นฟิลด์: ขวานแบบ socket, ขวาน palstaves (ตะกั่ว)
- 800-700 ปีก่อนคริสต์ศักราช: สมัยลินฟอวร์ (Llyn Fawr Phase), สมัยเอวาร์ตพาร์ค (Ewart Park Phase): ดาบทรงใบไม้
ยุคเหล็กตอนต้น, 700-600 ปีก่อนคริสต์ศักราช
- บริเตนยุคเหล็ก
วิวัฒนาการ
อารธรรมบีคเคอร์
ราว 2,700 ปีก่อนคริสต์ศักราชวัฒนธรรมทางโบราณคดียุคใหม่ก็มาถึงบริเตน ที่มักจะเรียกกันว่าอารธรรมบีคเคอร์ เครื่องปั้นดินเผาบีคเคอร์ปรากฏในสมัยเมาน์ทเพลแซนท์ (2,700 - 2,000 ปีก่อนคริสต์ศักราช) พร้อมด้วยขวานแบนและประเพณีการฝังศพ ชนในสมัยนี้เป็นผู้รับผิดชอบในการก่อสร้างสิ่งก่อสร้างที่สำคัญที่มือชื่อเสียงหลายแห่งรวมทั้งที่สโตนเฮนจ์และซีเฮนจ์ในนอร์โฟล์ค
การอพยพนำชนกลุ่มใหม่เข้ามายังเกาะอังกฤษจากแผ่นดินใหญ่ยุโรป จากการตรวจสอบฟันของร่างที่พบจากหลุมศพของชนจากยุคสัมริดตอนต้นไม่ไกลจากสโตนเฮนจ์พบว่าอย่างน้อยก็มีบางกลุ่มที่มาจากบริเวณที่เป็นสวิตเซอร์แลนด์ในปัจจุบัน อารธรรมบีคเคอร์แตกต่างจากชนจากยุคหินใหม่และความเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมก็ต่างจากกันมาก การอพยพเข้ามาของชนกลุ่มใหม่เชื่อว่าเป็นไปอย่างสงบที่เห็นได้จากการที่ชนกลุ่มใหม่ยอมรับประเพณีการสร้างวงหิน (เฮนจ์)
นอกจากนั้นประเพณีการฝังศพ (ซึ่งจนเมื่อมาถึงยุคนี้เป็นการฝังหมู่) กลายมาเป็นการฝังเฉพาะบุคคลมากขึ้น ตัวอย่างเช่นในสมัยยุคหินใหม่ที่พบที่เก็บศพใหญ่เช่นที่พบที่เชมเบอร์แคร์น (chambered cairn) หรือลองบาร์โรว์ (long barrow) ที่ใช้เป็นที่เก็บศพของชุมชน แต่เมื่อมาถึงยุคสัมริดตอนต้นก็เริ่มมีการฝังเดียวเช่นที่พบตามเนินฝังศพ (tumulus) และมักจะฝังกับเหยือก (Beaker) ข้างๆ ตัวหรือบางครั้งก็ฝังภายในกล่องเล็กๆ (cist) ที่คลุมด้วยกองหิน (cairn)
นักโบราณคดีโต้แย้งกันว่าบีคเคอร์เป็นชนเผ่าที่ย้ายเข้ามาตั้งถิ่นฐานในบริเตนเป็นกลุ่มใหญ่จากแผ่นดินใหญ่ยุโรป หรือจะเป็นวัฒนธรรมที่ประกอบด้วยสินค้าและลักษณะที่แผ่ขยายมาทางยุโรปตะวันตก และเผยแพร่เข้ามายังผู้ที่ตั้งถิ่นฐานอยู่แล้วในบริเตนโดยการค้าขายข้ามดินแดนของเผ่ต่างๆ ความคิดสมัยใหม่มักจะเห็นด้วยกับสมมุติฐานหลัง หรือผู้นำของบีคเคอร์อาจจะอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานและเข้ามามีอำนาจเหนือผู้ที่ตั้งถิ่นฐานอยู่แล้วในบางระดับ
สัมริด
เชื่อกันว่ามาจากบริเวณคาบสมุทธไอบีเรีย (สเปนและโปรตุเกส) เทคโนโลยีของบีคเคอร์ที่นำเข้ามาในบริเตนเป็นวิธีการปรับปรุงงานโลหะ ในสมัยแรกก็ทำด้วยทองแดง แต่เมื่อมาถึงราว 2,150 ปีก่อนคริสต์ศักราช ช่างโลหะก็พบวิธีทำสัมริด (ที่แข็งกว่าทองแดงมาก) โดยการผสมทองแดงกับตะกั่วเล็กน้อย การวิวัฒนาการนี้เป็นการเริ่มยุคสัมริดในบริเตน ต่อมาอีกพันปีสัมริดก็มาแทนที่หินในการใช้เป็นวัสดุในการสร้างเครื่องมือและอาวุธต่างๆ
บริเตนมีดีบุกเป็นทรัพยากรธรรมชาติในบริเวณเดวอนและคอร์นวอลล์ทางตะวันตกเฉียงใต้ของอังกฤษ ฉะนั้นจึงมีการเริ่มทำเหมืองดีบุกกันในบริเตน เมื่อมาถึงราว 1,600 ปีก่อนคริสต์ศักราชทางตะวันตกเฉียงใต้ของบริเตนก็กลายเป็นตลาดสินค้าที่รุ่งเรืองในการส่งดีบุกออกไปขายทั่วยุโรป
นอกจากนั้นชนบีคเคอร์ก็ยังมีความเชี่ยวชาญในการทำเครื่องตกแต่งจากทอง เช่นที่พบในหลุมศพของวัฒนธรรมเวสเซ็กซ์ทางตอนใต้ของบริเตน
วัตถุที่ทำจากสัมริดจำนวนมากพบในเคมบริดจ์เชอร์ตะวันออก ที่สำคัญก็ได้แก่ที่พบที่อิสเซิลแฮมที่พบราว 6500 ชิ้น
วัฒนธรรมเวสเซ็กซ์
วัฒนธรรมเวสเซ็กซ์วิวัฒนาการทางตอนใต้ของอังกฤษในช่วงเวลานี้ นอกจากนั้นแล้วสภาวะอากาศก็เลวร้ายลง อากาศที่เคยอุ่นและแห้งก็เปลี่ยนเป็นแฉะมากขึ้นในยุคสัมริด ที่ทำให้ผู้คนต้องย้ายถิ่นฐานจากบริเวณที่ป้องกันตัวได้ง่ายบนเนินสูงลงไปยังที่ลุ่ม และมีการเริ่มทำเลี้ยงสัตว์ในบริเวณที่ลุ่มที่ทำให้เกิดการถางป่ากันมากขึ้น
วัฒนธรรมเดเวเรล-ริมบรี
วัฒนธรรมเดเวเรล-ริมบรี (Deverel-Rimbury culture) เริ่มปรากฏขึ้นในครึ่งหลังของยุคสัมริดตอนกลาง (ราว 1400 - 1100 ปีก่อนคริสต์ศักราช) คอร์นวอลล์เป็นแหล่งสำคัญของดีบุกสำหรับยุโรปตะวันตก และทองแดงก็ขุดได้จากแหล่งต่างๆ เช่นเกรตออร์มในเวลส์ ในช่วงนี้ก็เริ่มมีชนกลุ่มที่รวมตัวกันเป็นเผ่า และมีระบบสังคมที่ซับซ้อนขึ้น
การหยุดชะงักของการวิวัฒนาการทางอารยธรรม
ในยุคนี้มีหลักฐานว่ามีการหยุดชะงักของการวิวัฒนาการทางอารยธรรมครั้งใหญ่ที่ผู้เชี่ยวชาญมีความเห็นว่าอาจจะมาจากการรุกราน หรืออย่างน้อยก็จากการอพยพเข้ามาทางใต้ของบริเตนราว 1200 ปีก่อนคริสต์ศักราช การหยุดชะงักครั้งนี้ไม่ได้เกิดเฉพาะในบริเตนแต่ทั่วไปในยุโรป เมื่อจักรวรรดิตะวันออกไกล้ล่มสลายหรือประสบความปั่นป่วน และชนทะเล (Sea Peoples) เที่ยวรุกรานไปทั่วบริเวณเมดิเตอร์เรเนียน การฝังศพก็เปลี่ยนเป็นการเผาที่บรรจุในผอบที่พบจากหลักฐานทางโบราณคดี
อ้างอิง
- Hall and Coles, p. 81-88.