ความบอดการเห็นเป็น 3 มิติ

ความบอดการเห็นเป็น 3 มิติ หรือ ความไม่เห็นเป็น 3 มิติ (อังกฤษ: Stereoblindness, stereo blindness) เป็นความไม่สามารถเห็นเป็น 3 มิติ ทำให้ไม่สามารถรู้ความใกล้ไกลด้วยตาทั้งสองผ่านการรวมและเปรียบเทียบภาพจากตาทั้งคู่โดยสมอง บุคคลที่สามารถใช้ตาเพียงข้างเดียวจะมีภาวะนี้แน่นอน แต่ก็อาจเกิดเมื่อตาไม่สามารถทำงานร่วมกันได้อย่างสมควร

ผู้ที่ไม่เห็นเป็น 3 มิติแต่มีตาดีทั้งสองข้างก็ยังใช้การเห็นเป็นภาพเดียวด้วยสองตาได้ในระดับหนึ่ง แม้จะน้อยกว่าคนปกติ งานศึกษาหนึ่งได้แสดงว่า เมื่อให้ตัดสินทิศทางการหมุนของรูปทรงกระบอกโปร่งใสแบบเสมือน ผู้ที่ไม่เห็นเป็น 3 มิติจะทำด้วยสองตาได้ดีกว่าใช้ตาข้างที่ถนัด และปรากฏว่า ตัดสินทิศทางของรูปที่หมุนในตาแต่ละข้างต่างหาก ๆ แล้วรวมการตัดสิน ไม่ได้อาศัยความต่างของรูปที่เห็นโดยตาสองข้าง (ที่คนปกติจะใช้) นอกจากนั้น สิ่งเร้าแบบเคลื่อนไหวที่เห็นด้วยสองตา ดูจะมีอิทธิพลต่อความรู้สึกว่าตัวเองเคลื่อนไหวของบุคคล อีกอย่างหนึ่ง ในบางกรณี ตาแต่ละข้างจะมีบทบาทในการมองเห็นรอบนอก (peripheral vision) ในแต่ละข้างของขอบเขตภาพ

กรณีดัง

มีผู้เสนอว่า จิตรกรคนดังชาวดัตช์แร็มบรันต์อาจไม่เห็นเป็น 3 มิติ ซึ่งช่วยเขาให้แสดงภาพ 3 มิติโดยวาดเป็น 2 มิติได้ดี นักวิทยาศาสตร์ได้เสนอว่า ดูเหมือนจะมีจิตรกรที่ไม่เห็นเป็น 3 มิติมากเมื่อเทียบกับคนที่มองเห็นภาพ 3 มิติได้ชัด

ในปี พ.ศ. 2555 มีรายงานว่า คนไข้ฟื้นสภาพจากภาวะไม่เห็นเป็น 3 มิติโดยดูภาพยนตร์ 3 มิติ

ดูเพิ่ม

• ตามัว
• การเห็นเป็น 3 มิติ
• Stereopsis recovery
• "Stereo" Sue Barry

เชิงอรรถและอ้างอิง

1. van Mierlo, Christa M; Brenner, Eli; Smeets, Jeroen BJ (2011). "Better performance with two eyes than with one in stereo-blind subjects' judgments of motion in depth". Vision Research. 51 (11): 1249–1253. doi:10.1016/j.visres.2011.03.015. PMID 21458479.CS1 maint: uses authors parameter (link)
2. Wolfe, Jeremy M; Held, Richard (1980-03). "Cyclopean stimulation can influence sensations of self-motion in normal and stereoblind subjects". Perception & Psychophysics. 28 (2): 139–142. doi:10.3758/bf03204339. Check date values in: |date= (help)CS1 maint: uses authors parameter (link)
3. Marmor M. F., Shaikh S., Livingstone M. S., Conway B. R., Livingstone, MS; Conway, BR (2004-09). "Was Rembrandt stereoblind?". N. Engl. J. Med. 351 (12): 1264–5. doi:10.1056/NEJM200409163511224. PMC 2634283. PMID 15371590. Unknown parameter |laysummary= ignored (help); Check date values in: |date= (help)CS1 maint: uses authors parameter (link)
4. "Rembrandt (van Rijn)".
5. "A defect that may lead to a masterpiece". New York Times. 2011-06-13.
6. Peck, Morgen (2012-07-19). "How a movie changed one man's vision forever". BBC News. สืบค้นเมื่อ 2012-07-20.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Barry, Susan (2009). Fixing My Gaze: A Scientist's Journey Into Seeing in Three Dimensions. New York: Basic Books. ISBN 0-465-00913-1.
• Richards, W (1970). "Stereopsis and stereoblindness". Exp Brain Res. 10 (4): 380–8. doi:10.1007/BF02324765. PMID 5422472.