นิวฟรานซ์

นิวฟรานซ์ (ฝรั่งเศส: Nouvelle-France) หรืออีกชื่อหนึ่งคือ จักรวรรดิอเมริกาเหนือของฝรั่งเศส คือชื่อเรียกเขตอาณานิคมของฝรั่งเศสในทวีปอเมริกาเหนือ ซึ่งเริ่มขึ้นตั้งแต่ฌัก การ์ตีเยค้นพบทวีปอเมริกาเหนือในปี ค.ศ. 1534 และสิ้นสุดลงหลังฝรั่งเศสยอมยกดินแดนส่วนนี้ให้แก่อังกฤษและสเปนใน ค.ศ. 1763 รวมเป็นระยะเวลากว่า 229 ปีที่ฝรั่งเศสเข้ามามีอำนาจในอเมริกาเหนือ ยุคที่รุ่งเรืองที่สุดของนิวฟรานซ์คือช่วง ค.ศ. 1712 (ก่อนสนธิสัญญายูเทรกต์) อาณานิคมนี้ กินพื้นที่ตั้งแต่เกาะนิวฟันด์แลนด์ไปจนถึงเทือกเขาร็อกกี และจากอ่าวฮัดสันไปจนถึงอ่าวเม็กซิโก ซึ่งรวมไปถึงมหาทะเลสาบทั้งห้าแห่งอเมริกาเหนือ

นิวฟรานซ์ Nouvelle-France นูแวลล์ฟร็องซ์
ค.ศ. 1534–1763
ธง ตราแผ่นดิน
คำขวัญ: มงต์ฌัว แซ็งต์ เดอนี! "Mountjoy Saint Denis!"
เพลงชาติ: วีว็องรีกัทร์ "มาร์ชอ็องรีที่ 4"
นิวฟรานซ์ (สีเขียวเข้ม)
สถานะ	อาณานิคมของฝรั่งเศส
เมืองหลวง	ควิเบก
ภาษาทั่วไป	ฝรั่งเศส
ศาสนา	โรมันคาทอลิก
กษัตริย์
• 1534-1547	ฟร็องซัวที่ 1 (องค์แรก)
• 1715-1763	หลุยส์ที่ 15 (สุดท้าย)
อุปราช
• 1534–1541	ฌัก การ์ตีเย (คนแรก)
• 1755–1760	ปิแยร์ เดอ รีโก (สุดท้าย)
สภานิติบัญญัติ	สภาอธิปัตย์
ยุคประวัติศาสตร์	ยุคอาณานิคม
• การค้นพบในปี 1534	24 กรกฎาคม 1534
• สถาปนาเมืองควิเบค	3 กรกฎาคม 1608
• สนธิสัญญายูเทรกต์	11 เมษายน 1713
• เสียควิเบคแก่อังกฤษ	18 กันยายน 1759
• เสียมอนทริออลแก่อังกฤษ	8 กันยายน 1760
• สนธิสัญญาปารีส	10 กุมภาพันธ์ 1763
พื้นที่
ค.ศ. 1712	8,000,000 ตารางกิโลเมตร (3,100,000 ตารางไมล์)
สกุลเงิน	ลีฟร์
ถัดไป มณฑลควิเบค มณฑลโนวาสโกเชีย นิวฟันด์แลนด์ หลุยส์เซียนา แซงปีแยร์และมีเกอลง
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	แคนาดา  สหรัฐ  แซงปีแยร์และมีเกอลง

ดินแดนถูกแบ่งออกเป็นหลายเขตอาณานิคมซึ่งต่างมีการปกครองเป็นของตนเอง ได้แก่: แคนาดา อคาเดีย นิวฟันด์แลนด์ และ หลุยส์เซียนา ฝรั่งเศสปกครองดินแดนนี้ไปจนกระทั่งเมื่อฝรั่งเศสพ่ายแพ้ในสงครามเจ็ดปี ก็ต้องเสียดินแดนบริเวณนี้ไปแก่อังกฤษและสเปนจากผลของสนธิสัญญาปารีส เหลือไว้แต่แซ็งปีแยร์และมีเกอลง โดยอังกฤษได้ดินแดนส่วนแคนาดา, อคาเดีย และส่วนหนึ่งของหลุยส์เซียนา ในขณะที่สเปนได้อีลโดร์เลอ็อง (Île d'Orléans) พร้อมกับดินแดนไปทางตะวันตก

แหล่งข้อมูลอื่น

  วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ New France

• Electronic New France 2017-09-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Internet gateway to everything New France (archives, heritage sites, etc.)
• The Virtual Museum of New France, Canadian Museum of Civilization
• Bibliothèque nationale de France / Library of Congress site (click on Themes) – text and maps
• Chronologie de l'histoire du Québec (French) 2011-05-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (List of Governors, Intendants, and Bishops)
• New France: 1524–1763