fbpx
วิกิพีเดีย

พระพรหมมุนี (เหมือน สุมิตฺโต)

พระพรหมมุนี (เหมือน สุมิตฺโต) เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองในคณะกลาง และอดีตเจ้าอาวาสวัดบรมนิวาสราชวรวิหาร

พระพรหมมุนี
(เหมือน สุมิตฺโต)
เกิด7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2367
มรณภาพ3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2442
อายุ74 ปี 361 วัน
วัดวัดบรมนิวาสราชวรวิหาร
จังหวัดกรุงเทพมหานคร
สังกัดธรรมยุติกนิกาย
ตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดบรมนิวาส
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

ประวัติ

ชาติกำเนิด

พระพรหมมุนี มีนามเดิมว่า เหมือน เกิดเมื่อวันเสาร์ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 3 ปีมะแม ตรงกับวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2366 (นับตามแบบปัจจุบันตรงกับปี พ.ศ. 2367) ได้ฝากตัวเป็นศิษย์สมเด็จพระวันรัตน์ (ทับ พุทฺธสิริ) ตั้งแต่ท่านยังดำรงสมณศักดิ์ที่พระอริยมุนี อยู่วัดราชาธิวาสราชวรวิหาร (บิดาของพระพรหมมุนีเป็นพี่ชายของมารดาสมเด็จพระวันรัตน์) ต่อมาสมเด็จพระวันรัตน์ได้นำท่านไปฝากเป็นศิษย์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่ยังทรงผนวชประทับ ณ วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร

อุปสมบท

พ.ศ. 2386 ท่านได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ ณ อุทกุกเขปสีมา หน้าวัดราชาธิวาส โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นพระอุปัชฌาย์ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสฺสเทโว) เมื่อดำรงสมณศักดิ์ที่พระอมรโมลี เป็นพระกรรมวาจาจารย์ อุปสมบทแล้วกลับไปศึกษาที่สำนักของพระอริยมุนี (ทับ พุทฺธสิริ) ตามเดิม

การศึกษา

ในสมัยรัชกาลที่ 3 พระพรหมมุนีได้เข้าสอบบาลีครั้งแรกที่วัดราชบุรณราชวรวิหาร แต่สอบไม่ผ่าน ภายหลังได้เข้าสอบอีกที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร ได้เป็นเปรียญธรรม 5 ประโยค ถึงรัชกาลที่ 4 ได้เข้าสอบอีกครั้งที่พระที่นั่งสุทไธสวรรยปราสาท ได้เพิ่มอีก 4 ประโยค รวมเป็นเปรียญธรรม 9 ประโยค

สมณศักดิ์

 
การอุปสมบทพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวประทับนั่งทางซ้ายสุดของภาพ รูปที่ 3 จากทางขวาคือพระอริยมุนี (เหมือน สุมิตฺโต)
  • ในรัชกาลที่ 4 ได้เป็นพระปลัด ฐานานุกรมในพระอริยมุนี (ทับ พุทฺธสิริ)
  • พ.ศ. 2401 เป็นพระราชาคณะที่ พระอริยมุนี รับพัดยศเป็นตาลปัตรแฉก พื้นกำมะหยี่หักทองขวาง และมีนิตยภัตเดือนละ 4 ตำลึง
  • พ.ศ. 2420 เป็นพระราชาคณะที่ พระเทพโมฬี ตรีปิฎกธรา มหาธรรมกถึกคณาฤศร บวรสังฆารามคามวาสี รับพัดยศเป็นตาลปัตรแฉกพื้นกำมะหยี่หักทองขวางประดับพลอย และมีนิตยภัตเดือนละ 4 ตำลึงกึ่ง มีฐานานุศักดิ์ตั้งฐานานุกรมได้ 4 รูป
  • วันศุกร์ แรม 15 ค่ำ เดือนยี่ ปีกุน (ตรงกับวัน 13 มกราคม พ.ศ. 2431) เป็นพระราชาคณะเสมอตำแหน่งธรรมที่ พระพรหมมุนี คัมภีรญาณนายก ตรีปิฎกคุณาลังกรมหาคณฤศร บวรสังฆารามคามวาสี มีนิตยภัตราคาเดือนละ 4 ตำลึง 3 บาท มีถานานุศักดิ์ตั้งถานานุกรมได้ 5 รูป รับพัดยศเป็นตาลปัตรแฉกพื้นโหมดสลับแพร
  • วันอาทิตย์ แรม 8 ค่ำ เดือน 4 ปีเถาะ (ตรงกับวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2435) ได้เพิ่มนิตยภัตเป็นเดือนละ 5 ตำลึงกึ่ง และเพิ่มฐานานุศักดิ์ให้ตั้งฐานานุกรมได้ 8 รูป (เสมอพระราชาคณะเจ้าคณะรอง) รับตาลปัตรแฉกพื้นตาดสลับโหมดและแพรปักเลื่อมเป็นเครื่องยศ
  • วันพฤหัสบดี แรม 8 ค่ำ เดือนอ้าย ปีมะเมีย (ตรงกับวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2437) เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองในคณะกลางที่ พระพรหมมุนี ศรีวิสุทธิญาณนายก ตรีปิฎกธรรมาลงกรณ์ มัชฌิมคณฤศร บวรสังฆารามคามวาสี มีนิตยภัตราคาเดือนละ 6 ตำลึง มีถานานุศักดิ์ตั้งถานานุกรมได้ 8 รูป รับหิรัญบัฏจารึกราชทินนาม และตาลปัตรแฉกพื้นตาดสีเป็นเครื่องยศ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชดำริจะสถาปนาท่านเป็นสมเด็จพระราชาคณะ แต่ท่านอาพาธจนเดินไม่ได้มาช้านาน จึงไม่ได้ทรงตั้ง

ศาสนกิจ

ในปีมะเมีย พ.ศ. 2413 ขณะดำรงสมณศักดิ์เป็นพระอริยมุนี ท่านได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดบรมนิวาส ได้เป็นพระอุปัชฌาย์ให้กับกุลบุตรหลายคน เช่น

รวมทั้งเป็นคณปูรกะในการผนวชพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในปี พ.ศ. 2416 เป็นกรรมการเถรสมาคมคณะธรรมยุตชุดแรก และเป็นแม่กองตรวจชำระพระสุตตันตปิฎกในการจัดพิมพ์พระไตรปิฎกฉบับ ร.ศ. 112

มรณภาพ

พระพรหมมุนี (เหมือน สุมิตฺโต) อาพาธเป็นโรคลมมานาน จนเมื่อวันศุกร์ แรม 8 ค่ำ เดือน 3 ปีจอ ตรงกับวันที่ 3 กุมภาพันธ์ ร.ศ. 117 พ.ศ. 2441 (นับตามแบบปัจจุบันตรงกับปี พ.ศ. 2442) เวลาบ่าย 3 โมงเศษ ท่านเริ่มเป็นลมและอาเจียน 2-3 ครั้ง ขุนศรีสุริยแพทย์ประกอบยาถวาย แต่อาการไม่ทุเลา จนถึงแก่มรณภาพเมื่อเวลา 22:10 น. สิริอายุได้ 76 ปี ได้รับพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ โกศโถ ฉัตรเบญจา และพระสวดอภิธรรมตลอด 3 เดือนเป็นเกียรติยศ โดยมีพระเถรานุเถระในคณะธรรมยุติกนิกายช่วยกันจัดงานศพ

อ้างอิง

  1. สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. หน้า 154-7. ISBN 974-417-530-3
  2. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความกระทรวงธรรมการ แพนกกรมสังฆการี, เล่ม 16, ตอน 12, 18 มิถุนายน ร.ศ. 118, หน้า 157-8
  3. ราชกิจจานุเบกษา, ตั้งตำแหน่งพระสงฆ, เล่ม 4, หน้า 325
  4. ราชกิจจานุเบกษา, ตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 8, หน้า 466-468
  5. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์, เล่ม 11, หน้า 309
  6. ประวัติคณะธรรมยุต. กรุงเทพฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2547. 219 หน้า. หน้า 127. ISBN 974-399-612-5
  7. ราชกิจจานุเบกษา, การสาศนูปถัมภก คือ การพิมพ์พระไตรปิฎก, เล่ม 5, หน้า 410
  8. ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวตายในกรุง, เล่ม 15, ตอน 45, 5 กุมภาพันธ์ ร.ศ. 117, หน้า 495
  9. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความกระทรวงธรรมการ แพนกกรมสังฆการี, เล่ม 16, ตอน 16, 16 กรกฎาคม ร.ศ. 118, หน้า 206


ก่อนหน้า พระพรหมมุนี (เหมือน สุมิตฺโต) ถัดไป
(ไม่มี)    
เจ้าคณะรองคณะกลาง
(พ.ศ. 2437 - พ.ศ. 2442)
  พระพรหมมุนี (แฟง กิตฺติสาโร)

พระพรหมม, เหม, อน, โต, เป, นพระราชาคณะเจ, าคณะรองในคณะกลาง, และอด, ตเจ, าอาวาสว, ดบรมน, วาสราชวรว, หารพระพรหมม, เหม, อน, โต, เก, ด7, มภาพ, นธ, 2367มรณภาพ3, มภาพ, นธ, 2442อาย, นว, ดว, ดบรมน, วาสราชวรว, หารจ, งหว, ดกร, งเทพมหานครส, งก, ดธรรมย, กน, กายตำแหน, งเจ,. phraphrhmmuni ehmuxn sumit ot epnphrarachakhnaecakhnarxnginkhnaklang aelaxditecaxawaswdbrmniwasrachwrwiharphraphrhmmuni ehmuxn sumit ot ekid7 kumphaphnth ph s 2367mrnphaph3 kumphaphnth ph s 2442xayu74 pi 361 wnwdwdbrmniwasrachwrwiharcnghwdkrungethphmhankhrsngkdthrrmyutiknikaytaaehnngecaxawaswdbrmniwasswnhnungkhxngsaranukrmphraphuththsasna enuxha 1 prawti 1 1 chatikaenid 1 2 xupsmbth 1 3 karsuksa 1 4 smnskdi 2 sasnkic 3 mrnphaph 4 xangxingprawti aekikhchatikaenid aekikh phraphrhmmuni minamedimwa ehmuxn ekidemuxwnesarkhun 8 kha eduxn 3 pimaaem trngkbwnthi 7 kumphaphnth ph s 2366 nbtamaebbpccubntrngkbpi ph s 2367 idfaktwepnsisysmedcphrawnrtn thb phuth thsiri tngaetthanyngdarngsmnskdithiphraxriymuni xyuwdrachathiwasrachwrwihar bidakhxngphraphrhmmuniepnphichaykhxngmardasmedcphrawnrtn txmasmedcphrawnrtnidnathanipfakepnsisyphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw tngaetyngthrngphnwchprathb n wdbwrniewsrachwrwihar 1 xupsmbth aekikh ph s 2386 thanidxupsmbthepnphraphiksu n xuthkukekhpsima hnawdrachathiwas odyphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwepnphraxupchchay smedcphraxriywngsakhtyan smedcphrasngkhrach sa pus sethow emuxdarngsmnskdithiphraxmromli epnphrakrrmwacacary xupsmbthaelwklbipsuksathisankkhxngphraxriymuni thb phuth thsiri tamedim 1 karsuksa aekikh insmyrchkalthi 3 phraphrhmmuniidekhasxbbalikhrngaerkthiwdrachburnrachwrwihar aetsxbimphan phayhlngidekhasxbxikthiwdphraechtuphnwimlmngkhlaramrachwrmhawihar idepnepriyythrrm 5 praoykh thungrchkalthi 4 idekhasxbxikkhrngthiphrathinngsuthithswrryprasath idephimxik 4 praoykh rwmepnepriyythrrm 9 praoykh 1 smnskdi aekikh karxupsmbthphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwprathbnngthangsaysudkhxngphaph rupthi 3 cakthangkhwakhuxphraxriymuni ehmuxn sumit ot inrchkalthi 4 idepnphrapld thananukrminphraxriymuni thb phuth thsiri ph s 2401 epnphrarachakhnathi phraxriymuni rbphdysepntalptraechk phunkamahyihkthxngkhwang aelaminityphteduxnla 4 talung 2 ph s 2420 epnphrarachakhnathi phraethphomli tripidkthra mhathrrmkthukkhnavsr bwrsngkharamkhamwasi rbphdysepntalptraechkphunkamahyihkthxngkhwangpradbphlxy aelaminityphteduxnla 4 talungkung mithananuskditngthananukrmid 4 rup 2 wnsukr aerm 15 kha eduxnyi pikun trngkbwn 13 mkrakhm ph s 2431 epnphrarachakhnaesmxtaaehnngthrrmthi phraphrhmmuni khmphiryannayk tripidkkhunalngkrmhakhnvsr bwrsngkharamkhamwasi minityphtrakhaeduxnla 4 talung 3 bath mithananuskditngthananukrmid 5 rup 3 rbphdysepntalptraechkphunohmdslbaephr 2 wnxathity aerm 8 kha eduxn 4 piethaa trngkbwnthi 20 minakhm ph s 2435 idephimnityphtepneduxnla 5 talungkung aelaephimthananuskdiihtngthananukrmid 8 rup esmxphrarachakhnaecakhnarxng rbtalptraechkphuntadslbohmdaelaaephrpkeluxmepnekhruxngys 4 wnphvhsbdi aerm 8 kha eduxnxay pimaemiy trngkbwnthi 20 thnwakhm ph s 2437 epnphrarachakhnaecakhnarxnginkhnaklangthi phraphrhmmuni sriwisuththiyannayk tripidkthrrmalngkrn mchchimkhnvsr bwrsngkharamkhamwasi minityphtrakhaeduxnla 6 talung mithananuskditngthananukrmid 8 rup 5 rbhirybtcarukrachthinnam aelatalptraechkphuntadsiepnekhruxngysphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwmiphrarachdaricasthapnathanepnsmedcphrarachakhna aetthanxaphathcnedinimidmachanan cungimidthrngtng 2 sasnkic aekikhinpimaemiy ph s 2413 khnadarngsmnskdiepnphraxriymuni thanidrbaetngtngepnecaxawaswdbrmniwas idepnphraxupchchayihkbkulbutrhlaykhn echn hmxmecaphrxm ldawly hmxmrachwngschun nphwngs txmakhuxsmedcphrasngkhracheca krmhlwngwchiryanwngs xamatyexk phrayapramulthnrks phuk pholprakar rwmthngepnkhnpurkainkarphnwchphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwinpi ph s 2416 epnkrrmkarethrsmakhmkhnathrrmyutchudaerk 6 aelaepnaemkxngtrwccharaphrasuttntpidkinkarcdphimphphraitrpidkchbb r s 112 7 mrnphaph aekikhphraphrhmmuni ehmuxn sumit ot xaphathepnorkhlmmanan cnemuxwnsukr aerm 8 kha eduxn 3 picx trngkbwnthi 3 kumphaphnth r s 117 8 ph s 2441 nbtamaebbpccubntrngkbpi ph s 2442 ewlabay 3 omngess thanerimepnlmaelaxaeciyn 2 3 khrng khunsrisuriyaephthyprakxbyathway aetxakarimthuela cnthungaekmrnphaphemuxewla 22 10 n sirixayuid 76 pi 1 idrbphrarachthannahlwngxabsph oksoth chtrebyca aelaphraswdxphithrrmtlxd 3 eduxnepnekiyrtiys odymiphraethranuethrainkhnathrrmyutiknikaychwykncdngansph 9 2 xangxing aekikh 1 0 1 1 1 2 1 3 smmxmrphnthu phraecabrmwngsethx krmphra eruxngtngphrarachakhnaphuihyinkrungrtnoksinthr elm 1 krungethph krmsilpakr 2545 428 hna hna 154 7 ISBN 974 417 530 3 2 0 2 1 2 2 2 3 2 4 rachkiccanuebksa aecngkhwamkrathrwngthrrmkar aephnkkrmsngkhkari elm 16 txn 12 18 mithunayn r s 118 hna 157 8 rachkiccanuebksa tngtaaehnngphrasngkh elm 4 hna 325 rachkiccanuebksa tngtaaehnngphrasngkh elm 8 hna 466 468 rachkiccanuebksa prakastngtaaehnngphrasngkh elm 11 hna 309 prawtikhnathrrmyut krungethph mhamkutrachwithyaly 2547 219 hna hna 127 ISBN 974 399 612 5 rachkiccanuebksa karsasnupthmphk khux karphimphphraitrpidk elm 5 hna 410 rachkiccanuebksa khawtayinkrung elm 15 txn 45 5 kumphaphnth r s 117 hna 495 rachkiccanuebksa aecngkhwamkrathrwngthrrmkar aephnkkrmsngkhkari elm 16 txn 16 16 krkdakhm r s 118 hna 206 kxnhna phraphrhmmuni ehmuxn sumit ot thdip immi ecakhnarxngkhnaklang ph s 2437 ph s 2442 phraphrhmmuni aefng kit tisaor ekhathungcak https th wikipedia org w index php title phraphrhmmuni ehmuxn sumit ot amp oldid 7355346, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม