พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจำเริญ

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจำเริญ หรือ พระองค์เปีย (6 สิงหาคม พ.ศ. 2393 — 13 กันยายน พ.ศ. 2450) พระราชธิดาพระองค์ที่ 32 ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวประสูติแต่เจ้าจอมมารดากลีบ

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจำเริญ
พระอิสริยยศ	พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ ชั้น 4
ฐานันดร	พระองค์เจ้า
ราชวงศ์	จักรี
ข้อมูลส่วนพระองค์
ประสูติ	6 สิงหาคม พ.ศ. 2393
สิ้นพระชนม์	13 กันยายน พ.ศ. 2450 (58 ปี)
พระราชบิดา	พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดา	เจ้าจอมมารดากลีบ

พระประวัติ

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจำเริญ ประสูติเมื่อวันอังคารที่ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2393 เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวประสูติแต่เจ้าจอมมารดากลีบ พระองค์ประสูติในขณะที่พระราชบิดายังดำรงพระยศเป็นสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ เมื่อแรกประสูติจึงดำรงพระยศเป็น หม่อมเจ้าจำเริญ หลังจากพระราชบิดาได้รับพระราชทานบวรราชาภิเษกเป็นพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวแล้วจึงเลื่อนเป็น พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าจำเริญ

พระองค์เจ้าจำเริญ ทรงเป็นพระราชธิดาพระองค์โปรดด้วยทรงประสูติจากเจ้าจอมมารดากลีบพระสนมเอก เซอร์จอห์น เบาว์ริงได้บันทึกถึงพระองค์เจ้าจำเริญว่า

"...ประทานให้ข้าพเจ้ารู้จักลูกเธอ ตัวโปรดที่เรียกว่า เปีย (Pia) ได้เฝ้าอยู่ด้วย และว่ามีลูกเธออยู่ในราวยี่สิบองค์ องค์ใหญ่ ชื่อย็อช เป็นผู้ดีหนุ่มที่ฉลาดอายุได้สิบแปดปี เราได้เห็นจอมมารดาของเปียมาแอบยืนดูที่ประตู เปียแต่งตัวด้วยเครื่องทองและเพชรมาก แต่เมื่อเข้ามาใกล้กระทำให้เสื้อผ้าเราเปื้อนเหลืองด้วยขมิ้น..."

บันทึกของจอห์น เบาว์ริง เล่าถึงพระองค์เจ้าหญิงที่มีพระนามว่า เปีย ว่าเป็นลูกเธอองค์โปรด และว่าเห็นจอมมารดาของพระองค์เปีย มายืนแอบดูอยู่ข้างพระทวาร เป็นบันทึกเมื่อเข้าเฝ้าฯค่ำวันที่ 18 เมษายน พ.ศ. 2398 ครั้นวันที่ 21 เมษายน เวลาบ่าย 4-5 โมงก็ได้เข้าเฝ้าฯ วังหน้า ณ พระที่นั่งอิศเรศราชานุสรณ์อีกครั้งหนึ่งจอห์น เบาว์ริง ได้กล่าวถึงพระองค์เปียอีกว่า

"...วังหน้ามักจะทรงหลีกไม่ค่อยรับสั่งถึงเรื่องทางราชการแผ่นดิน วังหน้ามีลูกเธอด้วยเจ้าจอมคนเดียวถึงเจ็ดองค์ เจ้าจอมคนนั้น เป็นตัวโปรด และได้มาคลานคอยแอบดูอยู่ที่ข้างประตูในเวลาที่ข้าพเจ้าหยอกล้อเล่นอยู่กับลูกเธอพระองค์หญิงเล็กที่เรียกว่า "เปีย" ซึ่งชอบข้าพเจ้า และได้เอาพวกมาลัยดอกไม้หอมมาสวมมือให้ข้าพเจ้า วันนี้เปียได้ทรงเครื่องอย่างฝรั่ง แต่ดูเหมือนว่าจะเดือดร้อน ด้วยเครื่องแต่งทองเกะกะมากนัก..."

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจำเริญ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 5 เมื่อวันศุกร์ที่ 13 กันยายน พ.ศ. 2450 พระชันษา 58 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุวัดสระเกศ เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2451

พระอิสริยยศ

• หม่อมเจ้าจำเริญ (6 สิงหาคม พ.ศ. 2393 — 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2394)
• พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าจำเริญ (25 พฤษภาคม พ.ศ. 2394 — พ.ศ. 2411)
• พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจำเริญ (พ.ศ. 2411 — พ.ศ. 2430)
• พระเจ้าบวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจำเริญ (พ.ศ. 2430 — 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2454)
• พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจำเริญ (15 กรกฎาคม พ.ศ. 2454 เป็นต้นไป)

อ้างอิง

1. กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 132. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-07-16. Check date values in: |year= (help)
2. "เวียงวัง ตอนที่ 286 : เซอร์จอห์น เบาริ่งเฝ้าวังหน้า". เด็กดี. 19 เมษายน 2553. สืบค้นเมื่อ 16 กรกฎาคม 2560. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)