พระเจ้าหรรษวรรธนะ

พระเจ้าหรรษวรรธนะ หรือ พระเจ้าศรีลาทิตย์ (ราว พ.ศ. 1140−1190) เป็นจักรพรรดิอินเดียโบราณแห่งราชวงศ์วรรธนะ ปกครองทางตอนเหนือ ปกครองราวปี พ.ศ. 1149 ถึง 1190

พระเจ้าหรรษวรรธนะ
Maharajadhiraja
เหรียญพระเจ้าหรรษวรรธนะ, ราว พ.ศ. 1149 ถึง 1190
ผู้ปกครองอินเดียทางเหนือ
ครองราชย์	ป. พ.ศ. 1149 –  1190
ก่อนหน้า	พระเจ้าราชยวรรธนะ
ถัดไป	Yashovarman
ราชวงศ์	ราชวงศ์วรรธนะ (ปุษยภูติ)
พระราชบิดา	พระเจ้าประภากรวรรธนะ
พระราชมารดา	Yasomati
ประสูติ	พ.ศ. 1140
สวรรคต	พ.ศ. 1190
ศาสนา	ศาสนาพราหมณ์, ศาสนาพุทธ

พระเจ้าหรรษวรรธนะเป็นพระราชโอรสของพระเจ้าประภากรวรรธนะ มีพระเชษฐาคือ พระเจ้าราชยวรรธนะ กษัตริย์แห่งธเนศวร (ปัจจุบันอยู่ในรัฐหรยาณา) ในยุครุ่งเรืองของจักรวรรดิ มีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ทางทิศเหนือและตะวันตกเฉียงเหนือของอินเดีย ทางทิศตะวันออกไปถึงกามรูป (Kamarupa) และทางทิศใต้ไปถึงแม่น้ำนรรมทา จนได้ตั้งเมืองกันยากุพชะ (Kanyakubja) หรือกานโนช (Kannauj) เป็นเมืองหลวง (รัฐอุตตรประเทศในปัจจุบัน) จนสวรรคตในปี พ.ศ. 1190

ด้วยความเจริญรุ่งเรือง จึงดึงดูดให้เหล่าบรรดานักปราชญ์ ศิลปิน และผู้แสวงบุญเดินทางไกลมาหาอย่างกว้างขวาง อย่างเช่น พระภิกษุชาวจีน พระถังซัมจั๋ง ที่ได้เดินทางมาและยังได้เขียนบันทึกชื่นชมพระองค์อย่างมาก โดยนับถือในความยุติธรรมและความกรุณาของพระองค์ ชีวประวัติของพระองค์ได้รับการบันทึกไว้ใน หรรษจริต แต่งโดย พาณะ

นอกจากนั้นยังเชื่อว่าพระองค์ประพันธ์ รตนาวลี (Ratnavali), ปริยทรรศิกา (Priyadarsika) และ นาคานันทะ (Nagananda)

อ้างอิง

1. CNG Coins
2. International Dictionary of Historic Places: Asia and Oceania by Trudy Ring, Robert M. Salkin, Sharon La Boda p.507
3. Harsha (2006). "The Lady of the Jewel Necklace" and "The Lady who Shows Her Love". Translated by Wendy Doniger. New York University Press. p. 18.