fbpx
วิกิพีเดีย

พิธีบายศรีสู่ขวัญ

พิธีบายศรีสู่ขวัญ บางครั้งก็เรียกว่า พิธีบายศรี, พิธีสู่ขวัญ, พิธีทำขวัญ, พิธีรับขวัญ เป็นประเพณีอย่างหนึ่งของคนไทย และคนลาว ด้วยความเชื่อที่ว่า ทุกคนเกิดมาพร้อมกับสิ่งนามธรรมอย่างหนึ่งที่เรียกกันว่า “ขวัญ” ซึ่งมีหน้าที่รักษาประคับประคองชีวิตและติดตามเจ้าของไปทุกหนแห่ง การทำพิธีสู่ขวัญจึงเป็นการเชิญขวัญที่หนีหายไปให้เข้ามาอยู่กับตัว และเชื่อว่าเป็นการส่งเสริมพลังใจให้เข้มแข็ง มีสติและไม่ประมาท

ประเพณีบายศรีสู่ขวัญใช้เครื่องเชิญขวัญที่เรียกว่า บายศรี ทำด้วยใบตอง รูปคล้ายกระทง เป็นชั้น ๆ มีขนาดใหญ่เล็กสอบขึ้นไปตามลำดับ เป็น 3 ชั้น 5 ชั้น 7 ชั้น หรือ 9 ชั้น มีเสาปักตรงกลางเป็นแกน มีเครื่องสังเวยวางอยู่ในบายศรี และมีไข่ขวัญ (ไข่ต้ม) เสียบอยู่บนยอดบายศรี มีหลายประเภท เช่น บายศรีตอง บายศรีปากชาม บายศรีใหญ่ (ภาษาเขมร บาย = ข้าว + ศรี = สิริ หมายความว่า ข้าวอันเป็นสิริหรือข้าวขวัญ) มีการพันสายสิญจน์ไว้โดยรอบเพื่อใช้ผูกข้อมือผู้รับขวัญ ผู้นำทำพิธีเรียกว่า หมอขวัญ

ประวัติ

บายศรีนั้นมีข้อสันนิษฐานว่าได้ประดิษฐ์ขึ้นมาจากคติความเชื่อของพราหมณ์[ต้องการอ้างอิง] พิจารณาจากการนำใบตองมาประดิษฐ์บายศรี เนื่องด้วยใบตองนั้นเป็นของสะอาดบริสุทธิ์ไม่มีมลทินของอาหารเก่าให้แปดเปื้อน และอีกประการหนึ่งก็คือ รูปร่างลักษณะของบายศรีที่ได้จำลองเขาพระสุเมรุซึ่งเป็นที่สถิตของพระอิศวร ตลอดจนเครื่องสังเวยก็มีความเชื่อมาจากคติพราหมณ์เช่น ไข่ แตงกวา มะพร้าว รวมถึงพิธีการ เช่น การเวียนเทียน การเจิม และพิธีการต่าง ๆ เหล่านี้พราหมณ์เป็นผู้ประกอบพิธีทั้งสิ้น

ประเภทของบายศรี

ในภาคเหนือจะเรียกบายศรีว่า "ใบสี", "ใบสรี" หรือ "ใบสีนมแมว" และจะเรียกพานบายศรีว่า ขันใบสี เพราะชาวล้านนาจะเรียกพานว่า ขัน แล้วเรียกขันว่า สลุง บายศรีแยกเป็น 4 ประเภท คือ

  1. บายศรีหลวง
  2. บายศรีนมแมว
  3. บายศรีปากชาม
  4. บายศรีกล้วย

ส่วนในภาคอีสานจะเรียกบายศรีว่า "พาบายศรี", "พาขวัญ" หรือบางท้องถิ่นเรียกว่า "ขันบายศรี" ในภาคอีสานจะแยกบายศรีออกเป็น 3 ประเภท คือ

  1. พาขวัญ
  2. พาบายศรี
  3. หมากเบ็ง

ในส่วนภาคอีสานที่มีเชื้อสายของเขมรจะมีการเรียกบายศรีว่า "บายแสร็ย" ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ

  1. บายแสร็ยเดิม (บายศรีต้น)
  2. บายแสร็ยเถียะ (บายศรีถาด)
  3. บายแสร็ตจาน (บายศรีปากชาม)

แหล่งค้นคว้าเพิ่มเติม

  • Mayoury Ngaosyvathn. (1990, Aug.). Individual Soul, National Identity: The “Baci-Sou Khuan” of the Lao. Sojourn: Journal of Social Issues in Southeast Asia. 5(2): 283-307.

อ้างอิง

  1. พิธีบายศรีสู่ขวัญ
  2. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542


บายศร, ขว, บางคร, งก, เร, ยกว, บายศร, ขว, ทำขว, บขว, เป, นประเพณ, อย, างหน, งของคนไทย, และคนลาว, วยความเช, อท, กคนเก, ดมาพร, อมก, บส, งนามธรรมอย, างหน, งท, เร, ยกก, นว, ขว, งม, หน, าท, กษาประค, บประคองช, ตและต, ดตามเจ, าของไปท, กหนแห, การทำพ, ขว, ญจ, งเป, นการ. phithibaysrisukhwy bangkhrngkeriykwa phithibaysri phithisukhwy phithithakhwy phithirbkhwy epnpraephnixyanghnungkhxngkhnithy aelakhnlaw dwykhwamechuxthiwa thukkhnekidmaphrxmkbsingnamthrrmxyanghnungthieriykknwa khwy sungmihnathirksaprakhbprakhxngchiwitaelatidtamecakhxngipthukhnaehng karthaphithisukhwycungepnkarechiykhwythihnihayipihekhamaxyukbtw aelaechuxwaepnkarsngesrimphlngicihekhmaekhng mistiaelaimpramath 1 praephnibaysrisukhwyichekhruxngechiykhwythieriykwa baysri thadwyibtxng rupkhlaykrathng epnchn mikhnadihyelksxbkhuniptamladb epn 3 chn 5 chn 7 chn hrux 9 chn miesapktrngklangepnaekn miekhruxngsngewywangxyuinbaysri aelamiikhkhwy ikhtm esiybxyubnyxdbaysri mihlaypraephth echn baysritxng baysripakcham baysriihy phasaekhmr bay khaw sri siri hmaykhwamwa khawxnepnsirihruxkhawkhwy 2 mikarphnsaysiycniwodyrxbephuxichphukkhxmuxphurbkhwy phunathaphithieriykwa hmxkhwy enuxha 1 prawti 2 praephthkhxngbaysri 3 aehlngkhnkhwaephimetim 4 xangxingprawti aekikhbaysrinnmikhxsnnisthanwaidpradisthkhunmacakkhtikhwamechuxkhxngphrahmn txngkarxangxing phicarnacakkarnaibtxngmapradisthbaysri enuxngdwyibtxngnnepnkhxngsaxadbrisuththiimmimlthinkhxngxaharekaihaepdepuxn aelaxikprakarhnungkkhux rupranglksnakhxngbaysrithiidcalxngekhaphrasuemrusungepnthisthitkhxngphraxiswr tlxdcnekhruxngsngewykmikhwamechuxmacakkhtiphrahmnechn ikh aetngkwa maphraw rwmthungphithikar echn karewiynethiyn karecim aelaphithikartang ehlaniphrahmnepnphuprakxbphithithngsin swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidpraephthkhxngbaysri aekikhinphakhehnuxcaeriykbaysriwa ibsi ibsri hrux ibsinmaemw aelacaeriykphanbaysriwa khnibsi ephraachawlannacaeriykphanwa khn aelweriykkhnwa slung baysriaeykepn 4 praephth khux baysrihlwng baysrinmaemw baysripakcham baysriklwyswninphakhxisancaeriykbaysriwa phabaysri phakhwy hruxbangthxngthineriykwa khnbaysri inphakhxisancaaeykbaysrixxkepn 3 praephth khux phakhwy phabaysri hmakebnginswnphakhxisanthimiechuxsaykhxngekhmrcamikareriykbaysriwa bayaesry sungaebngxxkepn 3 praephth khux bayaesryedim baysritn bayaesryethiya baysrithad bayaesrtcan baysripakcham aehlngkhnkhwaephimetim aekikhMayoury Ngaosyvathn 1990 Aug Individual Soul National Identity The Baci Sou Khuan of the Lao Sojourn Journal of Social Issues in Southeast Asia 5 2 283 307 xangxing aekikh phithibaysrisukhwy phcnanukrm chbbrachbnthitysthan ph s 2542ekhathungcak https th wikipedia org w index php title phithibaysrisukhwy amp oldid 9254353, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม