มณฑา

มณฑา
ดอกมณฑา
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Magnoliids
อันดับ:	Magnoliales
วงศ์:	Magnoliaceae
สกุล:	Magnolia
สกุลย่อย:	Magnolia subg.  Magnolia
ส่วน:	Magnolia sect.  Gwillimia subsect. Blumiana
สปีชีส์:	M.  liliifera
ชื่อทวินาม
Magnolia liliifera (L.) Baill.
ชื่อพ้อง
ชื่อพ้อง Aromadendron oreadum (Diels) Kaneh. & Hatus. Blumia candollei Nees nom. inval. Liriodendron liliiferum L. Magnolia andamanica (King) D.C.S.Raju & M.P.Nayar Magnolia andamanica King nom. inval. Magnolia candollei (Blume) H.Keng nom. illeg. Magnolia craibiana Dandy Magnolia forbesii King nom. inval. Magnolia kunstleri King nom. inval. Magnolia mutabilis (Blume) H.J.Chowdhery & P.Daniel Magnolia odoratissima Reinw. ex Blume nom. inval. Magnolia pachyphylla Dandy Magnolia poilanei (Dandy ex Humbert) Callaway nom. inval. Magnolia pulgarensis Dandy Magnolia pumila Andrews Magnolia rumphii (Blume) Spreng. Magnolia splendens Reinw. ex Blume nom. inval. Magnolia thamnodes Dandy Manglietia celebica Miq. Manglietia sebassa King Manglietia thamnodes (Dandy) Gagnep. Talauma andamanica King Talauma athliantha Dandy Talauma borneensis Merr. Talauma candollei Blume Talauma celebica Koord. Talauma forbesii King Talauma gitingensis Elmer Talauma gracilior Dandy Talauma inflata P.Parm. Talauma javanica P.Parm. Talauma kunstleri King Talauma liliifera (L.) Kuntze Talauma liliifera (L.) Kurz Talauma longifolia (Blume) Ridl. Talauma macrophylla Blume ex Miq. Talauma miqueliana Dandy Talauma mutabilis Blume Talauma nhatrangensis Dandy Talauma oreadum Diels Talauma pulgarensis Elmer Talauma pumila (Andrews) Blume Talauma reticulata Merr. Talauma rubra Miq. Talauma rumphii Blume Talauma sebassa (King) Miq. ex Dandy Talauma soembensis Dandy Talauma sumatrana A.Agostini Talauma thamnodes (Dandy) Tiep Talauma undulatifolia A.Agostini

มณฑา (ชื่อวิทยาศาสตร์: Magnolia liliifera) เป็นพืชในสกุลแมกโนเลีย ลักษณะเป็นไม้พุ่มสูงประมาณ 1-3 เมตร ใบเป็นใบเดี่ยวออกสลับรูปรี ปลายใบแหลม ขอบใบหยักหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ดอกออกตามซอกใบ มีกลีบเลี้ยงหนาสีเขียวอมเหลือง 3 กลีบ กลีบดอกสีเหลืองอ่อน 6 กลีบ เรียงเป็นชั้น ชั้นละ 3 กลีบ กลีบดอกเป็นรูปไข่กลับ ดอกมีกลิ่นหอมแรงในตอนเช้า ออกดอกตลอดปี ผลเป็นผลกลุ่มรูปรี ยาวประมาณ 4 เซนติเมตร

มณฑากระจายพันธุ์ในอินเดีย เอเชียตะวันออก เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ถึงเกาะนิวกินี นิยมปลูกเป็นไม้ประดับในที่ร่มมีแสงแดดรำไร บนดินร่วนซุยความชื้นสูง

ในวรรณคดี

รสสุคนธ์ปนมะลิผลิดอกโต		ดอกส้มโอกลิ่นเกล้าน่าดม
มะลิวัลย์พันกิ่งมณฑาเทศ		แก้วเกดดอกดกตกอยู่ถม
— อิเหนา พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

อ้างอิง

1. "Magnolia liliifera (L.) Baill. - World Checklist of Selected Plant Families". Kew Gardens. สืบค้นเมื่อ March 8, 2019.
2. Richard B. Figlar (Dick Figlar) (April 2012). "Magnolia Classification". Magnolia Society. Magnolia Society. สืบค้นเมื่อ May 10, 2014.
3. The Plant List: A Working List of All Plant Species, สืบค้นเมื่อ 29 May 2016
4. ไม้มงคล, ธัญนันท์ วีระกุล, หน้า 110-111, พ.ศ. 2551, สำนักพิมพ์บ้านและสวน กรุงเทพฯ
5. "มณฑา - Magnolia liliifera (L.) Baill". ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์. สืบค้นเมื่อ March 8, 2019.
6. "Magnolia liliifera". IUCN Red List of Threatened Species. สืบค้นเมื่อ March 8, 2019.
7. บทละครเรื่องอิเหนา, พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย, หน้า 1288

แหล่งข้อมูลอื่น

•   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ มณฑา
•   ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Magnolia liliifera จากวิกิสปีชีส์