มิลินทปัญหา

มิลินทปัญหา (บาลี: Milinda Pañha, มิลินฺทปญฺห), นาคเสนภิกษุสูตร (สันสกฤต: Nāgasenabhiksusūtra, นาคเสนภิกฺษุสูตร) หรือ ปัญหาพระยามิลินท์ เป็นเอกสารทางศาสนาพุทธช่วง 100 ปีก่อนคริสต์ศักราชจนถึงคริสต์ศักราช 200 อ้างถึงบทบันทึกการสนทนาระหว่างพระนาคเสน (Nāgasena, นาคเสน) นักบวชทางพุทธศาสนา กับพระยามิลินท์ (Milinda, มิลินฺท) หรือพระเจ้าเมนันเดอร์ที่ 1 แห่งแบ็กเตรีย กษัตริย์ชาวโยนก (คือชาวกรีก) ผู้ครองกรุงสาคละ (Sagala; ปัจจุบันคือเมืองซีอัลโกต ประเทศปากีสถาน) โดยเนื้อหาจะกล่าวถึงการปุจฉาวิสัชนาเกี่ยวกับปัญหาหลักธรรมต่าง ๆ ตั้งแต่หลักธรรมพื้นฐานไปจนถึงหลักธรรมชั้นสูงคือการบรรลุนิพพาน ผู้อ่านสามารถเข้าใจหลักธรรมทางพุทธศาสนาได้โดยง่าย

พระยามิลินท์ขณะมีพระราชปุจฉาต่อพระนาคเสน

มิลินทปัญหา ได้รับการยกย่องอย่างมากในประเทศพม่า โดยถูกรวมไว้ในพระไตรปิฎกภาษาบาลีหมวดขุททกนิกาย ส่วนฉบับย่อถูกรวมไว้ในพระคัมภีร์ของนิกายมหายานฉบับภาษาจีน ในประเทศไทยเพิ่งมีการแปล มิลินทปัญหา จากภาษาสิงหลเป็นไทยครั้งแรกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่ไม่ปรากฏชื่อผู้แปล

ในเอกสารฉบับจีนมี นาคเสนภิกษุสูตร ซึ่งเนื้อหาสอดคล้องกับสามบทแรกของ มิลินทปัญหา ถูกแปลในยุคราชวงศ์จิ้นตะวันออก ตรงกับ ค.ศ. 317–420

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. "มิลินทปัญหา ตอนที่ ๑๑". ธรรมะไทย. สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2562. Check date values in: |accessdate= (help)
2. ส. สีมา (9 ธันวาคม 2559). "เมแนนเดอร์-พระยามิลินท์". ศิลปวัฒนธรรม. สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2562. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
3. "มิลินทปัญหา ตอนที่ ๑". ธรรมะไทย. สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2562. Check date values in: |accessdate= (help)
4. "มิลินทปัญหา". ริมขอบฟ้า. สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2562. Check date values in: |accessdate= (help)
5. Kelly 2005.
6. ดาวสยาม วชิรปัญโญ, พระมหา. ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาในอินเดีย. กรุงเทพ : เม็ดทรายพริ้นติ้ง, พิมพ์ครั้งที่ 2, หน้า 116
7. Rhys Davids 1894, pp. xi-xiv.
8. http://www.nichirenlibrary.org/en/dic/Content/M/106

บรรณานุกรม

• Kelly, John (2005), Milindapañha: The Questions of King Milinda (excepts), Access to Insight
• Rhys Davids, Thomas (1894), The questions of King Milinda, Part 2, The Clarendon press