วัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร

วัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร ตั้งอยู่เลขที่ 686 ริมคลองบางพรมฝั่งเหนือ เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร มีฐานะเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย'

วัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร
ชื่อสามัญ	วัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร
ที่ตั้ง	เลขที่ ๖๘๖ ริมคลองบางพรมฝั่งเหนือ แขวงคลองชักพระ เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร
ประเภท	พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร
นิกาย	มหานิกาย (เถรวาท)
พระประธาน	พระพุทธรูป ปางมารวิชัย ขนาดพระเพลากว้าง ๔ ศอก สูงตลอดพระรัศมี ๕ ศอก ๑๐ นิ้ว
เจ้าอาวาส	พระราชสุทธิญาณ (เฉลียว อุปลวณฺโณ)
จุดสนใจ	สักการบูชา พระพุทธศิริกาญจโนภาส, หลวงพ่อทอง
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

อาณาเขต

• ทิศเหนือ ติดโรงเรียนฝึกอาชีพกรุงเทพมหานคร (กาญจนสิงหาสน์ อุปถัมภ์)
• ทิศตะวันออก จดสวนราษฎร
• ทิศใต้ จดคลองบางพรม
• ทิศตะวันตก ติดถนนแก้วเงินทอง

บริเวณวัดมีเนื้อที่รวมเขตธรณีสงฆ์แล้วประมาณ ๒๑ ไร่ .

ประวัติ

วัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร เดิมชื่อ วัดทอง สร้างขึ้นในสมัยอยุธยา ไม่ปรากฏนามผู้สร้างและปีที่สร้าง แต่ตามประวัติที่เล่าสืบต่อ ๆ กันมาว่า เมื่อในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย มีพ่อค้าชาวจีนสองพี่น้อง แซ่ตัน ชาวบ้านเรียกกันว่า เจ้าขรัวเงินและเจ้าขรัวทอง'ได้เข้ามาตั้งรกรากค้าขายจนร่ำรวยแล้วจึงได้สร้างวัดขึ้นที่บริเวณสองฝั่งปากคลองนี้ คือ วัดเงินกับวัดทอง ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ ๑ วัดนี้ทรุดโทรมลงเป็นอย่างมาก สมเด็จพระรูปศิริโสภาคย์มหานาคนารี พระชนนีของสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี โปรดให้ทำการบูรณะเสียใหม่ และโปรดให้สร้างกุฏิเพิ่มขึ้นเป็น ๓ คณะ คือ คณะกลาง สร้างเป็นกุฏิชนิด ๔ ห้อง ปลูกขวางทิศเหนือกับกุฏิชนิดแถว ๒ แถว แถวละ ๖ ห้อง โดยมีหอฉันอยู่ตรงกลาง และสร้างหอระฆังไว้ด้านหน้า ส่วนคณะตะวันออกและคณะตะวันตก สร้างเป็นหอฉันขวางทางทิศเหนือ ๒ คณะ ทางทิศใต้ สร้างหอพระไตรปิฏกอยุ่ติดกับกำแพง นอกจากนี้ ยังโปรดให้สร้างศาลาการเปรียญไว้ริมคลองหน้าพระอุโบสถ ศาลาสามหน้า และศาลา ๒ หลัง หลังหนึ่งตั้งอยู่หน้าปรก อีกหลังหนึ่งอยู่ข้างศาลาการเปรียญทางทิศตะวันออก พร้อมทั้งโปรดให้บูรณปฏิสังขรณ์ถาวรวัตถุอื่น ๆ จนครบบริบูรณ์

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระราชทรัพย์ให้บูรณปฏิสังขรณ์เพิ่มเติม แล้วทรงสถาปนาวัดทองขึ้นเป็นพระอารามหลวง ทั้งยังทรงบำเพ็ญพระราชกุศลเพื่ออุทิศถวายแด่ สมเด็จพระรูปศิริโสภาคย์มหานาคนารีด้วย

เมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๗ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามวัดเสียใหม่ว่า "วัดกาญจนสิงหาสน์" ต่อมาใน พ.ศ. ๒๔๐๖ โปรดเกล้าฯ ให้บูรณปฏิสังขรณ์แล้วลงรักปิดทองพระประธานและฐานชุกชี นับจากนั้นมาก็ไม่ได้มีการบูรณปฏิสังขรณ์อีกทำให้เสนาสนะชำรุดทรุดโทรมและหักพังลงเป็นส่วนมาก มีเพียงพระอุโบสถ ศาลาการเปรียญ และศาลาสามหน้า ที่ยังคงเป็นรูปเดิมอยู่ ต่อมา ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงมีการก่อสร้างและบูรณปฏิสังขรณ์เรื่อยมา จนถึง รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร จึงทำให้วัดมีความเจริญรุ่งเรืองเป็นอย่างมาก

เสนาสนะ

• ๑.๑ อุโบสถหลังเก่า (พระวิหาร) มีลักษณะแบบศิลปกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น เป็นอาคารก่ออิฐถือปูน มีพาไลด้านหน้าและด้านหลัง ยาว ๑๔ วา กว้าง ๕ วา ๑ คืบ สูงตั้งแต่พื้นถึงเพดาน ๓ วา ๒ ศอก ตั้งแต่เพดานถึงอกไก่ ๓ วา ด้านในกว้าง ๔ วา ๑๕ นิ้ว ยาว ๘ วา ๑ ศอก ๑๑ นิ้ว เพดานเขียนลวดลายดาว มีหน้าต่าง ๑๒ หน้าต่าง เขียนลายรดน้ำเป็นลายดอกลอยพุ่มข้าวบิณฑ์ มีประตู ๔ ประตู เขียนลายรดน้ำเป็นภาพต้นไม้และรูปสัตว์ต่าง ๆ หน้าบรรณเป็นปูนปั้นลายพรรณพฤกษา ไม่มีช่อฟ้าใบระกา หลังคามุงกระเบื้องดินเผา มีกำแพงแก้วรอบพระอุโบสถ มีประตูกำแพงแก้ว ๔ ประตู ซุ้มประตูเป็นลายอย่างฝรั่งและจีน มุมกำแพงแก้วเป็นเสาหัวเม็ด ทรงมัณฑ์ ภายในกำแพงแก้วมีพระปรางค์แลเจดีย์ พระอุโบสถหลังนี้ กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนโบราณสถานตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๙๕ และมีการวางแนวเขตใน พ.ศ. ๒๕๒๘ ปัจจุบันพระอุโบสถหลังเก่านี้ได้ทำพิธีถอนสีมาแล้ว ใช้เป็นพระวิหาร และได้สร้างพระอุโบสถหลังใหม่ขึ้นมาแทน

• ๒ พระอุโบสถหลังใหม่ กว้าง ๓๐ เมตร ยาว ๕๐ เมตร มุงกระเบื้องเกล็ดปลา ลักษณะ เป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ทรงจีนแบบโบราณ มีระเบียงครอบหลังคาเป็นแบบหลังคากันสาด ภายในสร้างเลียนแบบพระอุโบสถหลังเดิม.'

• ๑.๓ ศาลาการเปรียญ กว้าง ๔ วา ๓ ศอก ๑๑ นิ้ว ยาว ๘ วา ๑๑ นิ้ว สูงตั้งแต่พื้นถึงอกไก่ ๑๕ วา ๓ ศอก ๓ นิ้ว

• ๑.๔ ศาลาอเนกประสงค์ เป็นอาครก่ออิฐถือปูนชั้นเดียว มีกระจกรอบ หลังคาเป็นกันสาดรอบ หน้าบันลายปูนปั้นเขียนสีทอง ไม่มีช่อฟ้าใบระกา

• ๑.๕ ศาลาท่าน้ำ มี ๒ หลัง เป็นอาคารโถง เครื่องไม้ มีมาแต่เดิม และได้รับการบูรณะซ่อมแซมบ้าง หลังคาจั่ว เครื่องปิดเครื่องมุงเป็นเครื่องลำยองประดับกระจก หน้าบันแกะสลักเขียนสีทองเป็นลายใบไม้ดอกไม้

• '๑.๔ โรงเรียนพระปริยัติธรรม เป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ๔ ชั้น แบบสถาปัตยกรรมไทย มีมุขด้านหน้า แต่ละชั้นมีคันทวยรองรับหลังคากันสาดโดยรอบ เครื่องปิดเครื่องมุงเป็นรวยระกา.

• นอกจากนี้ ยังมี ศาลาขวางทางริมคลอง ๑ หลัง ศาลาขวางทางทิศเหนือ ๑ หลัง กุฏิ ๑๘ หลัง เตียงอาสนสงฆ์ ๑๒ เตียง ธรรมาสน์ของเดิม ๑ ธรรมาสน์ และยังมีของที่ได้รับพระราชทานและมีผู้ให้ไว้สำหรับวัดคือ ธรรมาสน์ลายทองในงานถวายพระราชทานพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ๑ ธรรมาสน์ พระไตรปิฎกฉบับพิมพ์ในรัชกาลที่ ๕ พร้อมทั้งตู้สำหรับบรรจุ ๑ ตู้ ธรรมาสน์ปาติโมกข์และเชิงเทียนทองเหลืองในงานพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงศรีรัตน์โกสินทร์ ๑ ชุด พระบรมรูปหล่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเครื่องยศจอมพลทหารบก ๑ องค์ พระบรมฉายาสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ๑ องค์ โต๊ะหมู่ลายทองในงานพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ ๑ ชุดกุฏิเจ้าอาวาส หอระฆัง ศาลาบำเพ็ญกุศล ฌาปนสถาน โรงครัว เรือนเก็บพัสดุอีกด้วย.

ศาสนวัตถุ

• ๑.๑ พระประธานในอุโบสถ พระพุทธศิริกาญจโนภาส พุทธลักษณะ เป็นพระพุทธรูป ปางมารวิชัย ขนาดพระเพลากว้าง ๔ ศอก สูงตลอดพระรัศมี ๕ ศอก ๑๐ นิ้ว

• ๑.๒ หลวงพ่อทอง เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยสมัยอยุธยา '.

ลำดับเจ้าอาวาส

ลำดับเจ้าอาวาส
ลำดับที่	รายนาม/สมณศักดิ์	เริ่มวาระ	สิ้นสุดวาระ	หมายเหตุ
๑	พระดำ	-	-
๒	พระสน	-	-
๓	พระครูนิโรธรักขิต (นา)	-	-
๔	พระครูนิโรธรักขิต (มี)	-	-
๕	พระครูนิโรธรักขิต (เนตร)	-	-
๖	พระครูนิโรธรักขิต (ตุ้ม)	-	-
๗	พระครูนิโรธรักขิต (ตุ๋ย)	-	-
๘	พระครูนิโรธรักขิต (อบ)	พ.ศ. ๒๔๖๗	พ.ศ. ๒๔๗๖
๙	พระนิโรธรักขิต (อ่อน จนฺทสโร)	พ.ศ. ๒๔๗๘	-
๑๐	พระราชสุทธิญาณ (เฉลียว อุปลวณฺโณ)	พ.ศ. ๒๕๓๑	-	ปัจจุบัน

ผู้ช่วยเจ้าอาวาสในปัจจุบัน

1.พระครูอนุกูลวิบูลกิจ (อุดม รกฺขิโต)

2.พระมหาโสมินทร์ อคฺคธมฺโม ป.ธ๙

3.พระครูศรีกาญจนสุนทร (วันทอง มหาปญฺโญ)

4.พระครูกาญจนกิจจารักษ์ (บัณฑิต ปภสฺสโร)

5.พระมหาอุบล ญาณเมธี ป.ธ๓

6.พระพิเชฐ ปญฺญาธโร น.ธเอก

ระเบียงภาพ

•  

  อุโบสถวัดกาญจนสิงหาสน์ <gallery>

•  

  อุโสถหลังเก่า

•  

  ซุ้มประตูวัด

อ้างอิง

1. หนังสือประวัติวัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร]],ราชบัณฑิตยสถานจัดพิมพ์เป็นที่ระลึก. งานถวายผ้ากฐินพระราชทานพุทธศักราช ๒๕๕๓ หน้า ๗ , ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสำนักหอสมุดแห่งชาติ:ราชบัณฑิตยสถาน.
2. หนังสือประวัติวัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร,ราชบัณฑิตยสถานจัดพิมพ์เป็นที่ระลึก. งานถวายผ้ากฐินพระราชทานพุทธศักราช ๒๕๕๓ หน้า ๗ , ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสำนักหอสมุดแห่งชาติ:ราชบัณฑิตยสถาน.
3. http://wattong-library.freeoda.com/
4. http://www.lovethailand.biz/travel/th/17-กรุงเทพมหานคร/1056-วัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร-(วัดทองบางพรม).html
5. http://wattong-library.freeoda.com/
6. http://wattong-library.freeoda.com/
7. หนังสือประวัติวัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร, ราชบัณฑิตยสถานจัดพิมพ์เป็นที่ระลึก. งานถวายผ้ากฐินพระราชทานพุทธศักราช ๒๕๕๓ หน้า ๒๒-๒๕ , ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสำนักหอสมุดแห่งชาติ : ราชบัณฑิตยสถาน.
8. หนังสือประวัติวัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร, ราชบัณฑิตยสถานจัดพิมพ์เป็นที่ระลึก. งานถวายผ้ากฐินพระราชทานพุทธศักราช ๒๕๕๓ หน้า ๒๘-๓๒ , ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสำนักหอสมุดแห่งชาติ : ราชบัณฑิตยสถาน.
9. หนังสือประวัติวัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร, ราชบัณฑิตยสถานจัดพิมพ์เป็นที่ระลึก. งานถวายผ้ากฐินพระราชทานพุทธศักราช ๒๕๕๓ หน้า ๒๒-๒๕ , ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสำนักหอสมุดแห่งชาติ : ราชบัณฑิตยสถาน.
10. หนังสือประวัติวัดกาญจนสิงหาสน์วรวิหาร, ราชบัณฑิตยสถานจัดพิมพ์เป็นที่ระลึก. งานถวายผ้ากฐินพระราชทานพุทธศักราช ๒๕๕๓ หน้า ๒๑,๒๖ , ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสำนักหอสมุดแห่งชาติ : ราชบัณฑิตยสถาน.