ปราสาทหินวัดพู
ปราสาทวัดพู (ลาว: ວັດພູ, ออกเสียง: [wāt pʰúː]) เป็นโบราณสถานในประเทศลาว ซึ่งเป็นมรดกโลกแห่งที่สองของประเทศลาว เป็นโบสถ์พราหมณ์ที่สร้างถวายพระศิวะ ตั้งอยู่บนเนินเขาภู หรือเรียกกันว่าภูเก้า (หมายถึงมวยผม) ห่างจากตัวเมืองเก่าจำปาศักดิ์ประมาณ 6 กิโลเมตร ลักษณะของปราสาทเป็นเทวสถานขอม คล้ายกับเขาพระวิหาร สร้างในราวพุทธศตวรรษที่ 12 ในสมัยของพระเจ้ามเหนทรวรมัน โดยพระยากัมมะธา ถือว่าเป็นปราสาทหินที่มีอายุเก่าแก่ที่สุด
| วัดพูและการตั้งถิ่นฐานโบราณที่เกี่ยวข้องภายในภูมิทัศน์วัฒนธรรมจำปาศักดิ์ * | |
|---|---|
| แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก | |
ปราสาทหินวัดพู | |
| พิกัด | 14°50′54″N 105°49′20″E / 14.84833°N 105.82222°Eพิกัดภูมิศาสตร์: 14°50′54″N 105°49′20″E / 14.84833°N 105.82222°E |
| ประเทศ | ลาว |
| ประเภท | มรดกทางวัฒนธรรม |
| เกณฑ์พิจารณา | (iii), (iv), (vi) |
| อ้างอิง | 481 |
| ประวัติการขึ้นทะเบียน | |
| ขึ้นทะเบียน | 2544 (คณะกรรมการสมัยที่ 25) |
| พื้นที่ | 39,000 เฮกตาร์ (96,000 เอเคอร์) |
| * ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีแหล่งมรดกโลก ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก | |
มรดกโลก
ปราสาทหินวัดพูและสิ่งก่อสร้างใกล้เคียงได้รับจดทะเบียนให้เป็นมรดกโลกในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญครั้งที่ 25 เมื่อ พ.ศ. 2544 ที่กรุงเฮลซิงกิ ประเทศฟินแลนด์ ด้วยข้อกำหนดและหลักเกณฑ์ในการพิจารณาให้เป็นแหล่งมรดกโลก ดังนี้
- (iii) - เป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรมหรืออารยธรรมที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบันหรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว
- (iv) - เป็นตัวอย่างอันโดดเด่นของประเภทของสิ่งก่อสร้างอันเป็นตัวแทนของการพัฒนาทางด้านวัฒนธรรม สังคม ศิลปกรรม วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี อุตสาหกรรม ในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ
- (vi) - มีความคิดหรือความเชื่อที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับเหตุการณ์ หรือมีความโดดเด่นยิ่งในประวัติศาสตร์
งานประเพณี
ปราสาทวัดพูมีงานประเพณีประจำปีที่เรียกว่า "งานประจำปีวัดพู" จัดเป็นประจำทุกปีในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ ตรงกับวันเพ็ญเดือนสาม และมีงานประมาณ 3 วัน
การรักษาและการเข้าชม
ปัจจุบันสถานที่นี้เปิดให้กับสาธารณชนไว้ทำพิธีทางศาสนาและการท่องเที่ยว โดยเปิดในเวลา 08:00–18:00 นาฬิกา และสำหรับชาวต่างชาติจ่ายค่าเข้า 50,000 กีบ ส่วนชาวลาวจ่าย 20,000 กีบ
บริเวณนี้มีพิพิธภัณฑ์ที่บรรจุไปด้วยวัตถุในตัววิหาร เช่นเทวรูปพระศิวะ พระวิษณุ นนทิ และพระพุทธรูป ตัวอาคารมีขนาดจำกัด เพื่อให้สถานที่และบริเวณโดยรอบมีการเปลี่ยนแปลงน้อยที่สุด
อ้างอิง
- Administrator. . www.vatphou-champassak.com (ภาษาอังกฤษ). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-01-22.
- Vat Phou Champassak World Heritage Department (2012). Vat Phou Champassak. The Temple of the Mountain. Visitor's Guide. Vat Phou Champassak World Heritage Department. ISBN 978-9932-000-62-3.
- Administrator. . www.vatphou-champassak.com (ภาษาอังกฤษ). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2017-01-22.
บรรณานุกรม
- É. Aymonier, Le Cambodge. II Les provinces siamoises, Paris 1901;
- E. Lunet de Lajonquiére, Inventaire descriptif des monuments d’Indochine. Le Cambodge, II, Paris 1907;
- H. Marchal, Le Temple de Vat Phou, province de Champassak, Éd. du département des Cultes du Gouvernement royal du Laos
- H Parmentier, «Le temple de Vat Phu», Bulletin de l’École Française d’Extrême-Orient, 14/2, 1914, p. 1-31;
- M. Freeman, A Guide to Khmer Temples in Thailand and Laos. Weatherhill 1996. ISBN 0-8348-0450-6.
- M. Santoni et al., «Excavations at Champasak and Wat Phu (Southern Laos) », in R. Ciarla, F. Rispoli (ed.), South-East Asian Archaeology 1992, Roma 1997, p. 233-63;
- M. Cucarzi, O. Nalesini et al., «Carta archeologica informatizzata: il progetto UNESCO per l’area di Wat Phu», in B. Amendolea (ed.), Carta archeologica e pianificazione territoriale, Roma 1999, p. 264-71;
- UNESCO Champasak Heritage Management Plan, Bangkok 1999 [1] 2007-03-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน;
- International Council on Monuments and Sites report on World Heritage Site application, September 2001;
- O. Nalesini, «Wat Phu», in Enciclopedia archeologica. Asia, Roma 2005.
- Ch. Higham. The Civilization of Angkor. Phoenix 2001. ISBN 1-84212-584-2.
- Projet de Recherches en Archaeologie Lao. Vat Phu: The Ancient City, The Sanctuary, The Spring (pamphlet).
- Accessed on 2009-04-28.
- Recherches nouvelles sur le Laos - EFEO(école française d'extrême orient) - Yves Goudineau & Michel Lorrillard - 2008 - 678 pages.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Official Vat Phu Website - history, timetable, news, projects, and more
- Wat Phu preservation project summary 2010-12-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน at Global Heritage Fund
- Explore Wat Phu with Google Earth on Global Heritage Network
- Laos Travel Guide Wat Phu Champasak
- "ปราสาทวัดพู" (บ้างก็เขียน พู ว่า ภู)มรดกโลกของลาวตอนใต้ 2007-06-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
