วิธีสยาม

วิธีสยาม หรือวิธีเดอ ลา ลูแบร์ (อังกฤษ: Siamese method , De la Loubère method) เป็นวิธีการง่าย ๆ ในการสร้างจัตุรัสกล (จัตุรัสตัวเลขซึ่งผลรวมของทุกแถว คอลัมน์ และทแยงมุมมีค่าเท่ากัน) ที่มีความกว้างและยาวเป็นจำนวนคี่ใด ๆ วิธีการดังกล่าวถูกนำสู่ฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1688 โดยนักคณิตศาสตร์และทูตชาวฝรั่งเศส ซีมง เดอ ลา ลูแบร์ เมื่อเขาเดินทางกลับประเทศหลังการเดินทางมาเป็นคณะทูตที่ราชอาณาจักรสยามเมื่อปี ค.ศ. 1687 วิธีสยามทำให้การสร้างจัตุรัสกลเป็นไปอย่างตรงไปตรงมา

ตัวอย่างอย่างง่ายของวิธีสยาม: เริ่มต้นจากช่องกลางแถวแรกด้วยหมายเลข 1 จากนั้นเติมตัวเลขในแนวทแยงขึ้นขวา (↗) ไปทีละช่อง หากทแยงขึ้นไปแล้วจะตกจัตุรัส ให้พับไปยังแถวสุดท้ายหรือคอลัมน์แรกตามลำดับ และหากเติมทแยงแล้วไปเจอช่องที่เติมตัวเลขไว้แล้ว ให้เติมช่องที่อยู่ต่ำลงมาหนึ่งช่อง (↓) แทน จากนั้นจึงเติมตัวเลขต่อไปตามวิธีเดิม

วิธีการ

ขั้นแรก จำเป็นต้องเลือกลำดับเลขคณิตขึ้นมาเสียก่อน (ตัวอย่างง่าย ๆ เช่น ลำดับเลขคณิต 1,2,3,4,5,6,7,8,9 สำหรับจัตุรัสขนาดสามคูณสาม)

จากนั้น เริ่มต้นจากช่องกลางของแถวแรกด้วยหมายเลข 1 (หรือตัวเลขแรกของลำดับเลขคณิตใด ๆ ที่เลือกมา) หัวใจของวิธีการในการเติมตัวเลขในช่องทั้งหมดคือการเติมตัวเลขในแนวทแยงขึ้นขวา (↗) ไปทีละช่อง หากทแยงขึ้นไปแล้วจะตกจัตุรัส ให้พับไปยังแถวสุดท้ายหรือคอลัมน์แรกตามลำดับ

หากเติมทแยงแล้วไปเจอช่องที่เติมตัวเลขไว้แล้ว ให้เติมช่องที่อยู่ต่ำลงมาหนึ่งช่อง (↓) แทน จากนั้นจึงเติมตัวเลขต่อไปตามวิธีเดิม

Order-3 magic squares

step 1 1 . .

step 2 1 . 2

step 3 1 3 2

step 4 1 3 4 2

step 5 1 3 5 4 2

step 6 1 6 3 5 4 2

step 7 1 6 3 5 7 4 2

step 8 8 1 6 3 5 7 4 2

step 9 8 1 6 3 5 7 4 9 2

Order-5 magic squares

Step 1 1 . . . .

Step 2 1 . . . 3 . 2

Step 3 1 5 4 . 3 2

Step 4 1 8 5 7 4 6 . 3 2

Step 5 1 8 15 5 7 14 4 6 13 10 12 3 11 2 9

Step 6 17 24 1 8 15 23 5 7 14 16 4 6 13 20 22 10 12 19 21 3 11 18 25 2 9

อ้างอิง

1. Higgins, Peter (2008). Number Story: From Counting to Cryptography. New York: Copernicus. p. 54. ISBN 978-1-84800-000-1. footnote 8
2. Mathematical Circles Squared" By Phillip E. Johnson, Howard Whitley Eves, p.22
3. CRC Concise Encyclopedia of Mathematics By Eric W. Weisstein, Page 1839 [1]
4. The Zen of Magic Squares, Circles, and Stars By Clifford A. Pickover Page 38 [2]