สาธารณรัฐเบียก-นา-บาโต

สาธารณรัฐเบียก-นา-บาโต (ตากาล็อก: Repúbliká ng̃ Biak-na-Bató; สเปน: República de Biac-na-Bató) หรือที่ระบุในรัฐธรรมนูญว่าสาธารณรัฐฟิลิปปินส์ (ตากาล็อก: Repúbliká ng̃ Filipinas; สเปน: República de Filipinas) เป็นสาธารณรัฐแรกที่ประกาศจัดตั้งขึ้นในฟิลิปปินส์ โดยคณะปฏิวัติของเอมีลีโอ อากีนัลโด และสมาชิกกาตีปูนัน แม้ว่าจะประสบความสำเร็จ สามารถจัดตั้งสาธารณรัฐที่มีรัฐธรรมนูญแห่งแรกของฟิลิปปินส์ได้ แต่ก็สิ้นสุดลงในเวลาเพียงเดือนเดียว หลังจากมีการลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพระหว่างอากีนัลโดกับนายพลของสเปน เฟร์นันโด ปรีโม เด รีเบรา ทำให้อากีนัลโดต้องลี้ภัยไปฮ่องกง

สาธารณรัฐเบียก-นา-บาโต Repúbliká ng̃ Biak-na-Bató República de Biac-na-Bató
พ.ศ. 2440–พ.ศ. 2440
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
เขตการปกครองที่กล่วงอ้างโดยสาธารณรัฐเบียก-นา-บาโต
สถานะ	รัฐที่ไม่ได้รับการรับรอง
เมืองหลวง	ซานมีเกล (บูลากัน)
ภาษาทั่วไป	ภาษาสเปน, ภาษาตากาล็อก
การปกครอง	สาธารณรัฐ
ประธานาธิบดี
รองประธานาธิบดี
ยุคประวัติศาสตร์	การปฏิวัติฟิลิปปินส์
• ก่อตั้ง	1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2440
• สิ้นสุด	14 ธันวาคม พ.ศ. 2440 พ.ศ. 2440
พื้นที่
พ.ศ. 2440	300,000 ตารางกิโลเมตร (120,000 ตารางไมล์)
ก่อนหน้า ถัดไป สเปนอีสต์อินดีส สาธารณรัฐตากาล็อก สเปนอีสต์อินดีส

รัฐบาล

รัฐธรรมนูญของสาธารณรัฐเบียก-นา-บาโต เขียนขึ้นโดยเฟลิกซ์ เฟร์เรร์ และอีซาเบโล อาร์ตาโช ซึ่งคัดลอกมาจากรัฐธรรมนูญคิวบาเกือบจะคำต่อคำ มีการจัดตั้งสภาสูงสุดเมื่อ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2440 และมีการเลือกตั้งสมาชิก

ประวัติศาสตร์

 

แผนที่กองทหารสเปนเขียนด้วยลายมือของนายพลเอมีลีโอ อากีนัลโด ที่เบียก-นา-บาโต

แนวคิดเบื้องต้นของสาธารณรัฐเริ่มขึ้นในช่วงท้ายของการปฏิวัติฟิลิปปินส์ ผู้นำของขบวนการกาตีปูนัน เอมีลีโอ อากีนัลโด ถูกล้อมโดยกองทัพสเปนในตาลีไซในบาตังกัส อากีนัลโดหลบหนีมาได้ พร้อมกับผู้ติดตามราว 500 คน ไปยังเบียก-นา-บาโตซึ่งอยู่ในบูลากัน เมื่อข่าวการมาถึงของอากีนัลโดมาถึงลูซอนกลาง มีผู้คนจากอีโลโคส นูเวบาเอซีฮา ปังกาซีนัน ตาร์ลัก และซัมบาเลส มาสมทบกับกองทัพเพื่อต่อต้านกองทัพสเปน เมื่อไม่สามารถป้องกันให้ฝ่ายต่อต้านจัดตั้งกองทัพ นายพลปรีโม เด รีเบรา ได้ประกาศเมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2440 เนรเทศคนเหล่านี้ออกไปจากเมืองหรือหมู่บ้าน ทำให้กลุ่มของอากีนัลโดตัดสินใจจัดตั้งสาธารณรัฐ อากีนัลโดได้กล่าวในคำประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐชื่อว่า "เพื่อลูกผู้กล้าหาญของฟิลิปปินส์" และได้ประกาศเป้าหมายของการปฏิวัติว่า

1. ขับไล่บาทหลวงและคืนดินแดนที่พวกเขาครอบครองไว้แก่ชาวฟิลิปปินส์
2. เป็นตัวแทนในสภาของสเปน
3. มีเสรีภาพสื่อและการยอมรับทุกศาสนา
4. ได้รับการปฏิบัติอย่างเท่าเทียมกัน มีความเท่าเทียมกันทางกฎหมาย

ในวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2440 ได้มีการลงนามในรัฐธรรมนูญเฉพาะกาลของสาธารณรัฐเบียก-นา-บาโต ต่อมา ในราวเดือนธันวาคม พ.ศ. 2440 ปรีโม เด รีเบรา ตัดสินใจเจรจากับอากีนัลโด โดยให้ทนายความจากมะนิลา เปโดร ปาเตร์โนเป็นตัวกลางในการเจรจา ในที่สุด มีการลงนามในข้อตกลงเบียก-นา-บาโต ซึ่งประกอบด้วยเอกสารสามฉบับ สองฉบับแรกลงนามเมื่อ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2440 ฉบับที่สามลงนามในวันที่ 15 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันสลายตัวของสาธารณรัฐเบียก-นา-บาโต

อ้างอิง

1. Don Emilio Aguinaldo y Famy (23 September 1899), "Chapter II. The Treaty of Biak-na-bató", True Version of the Philippine Revolution, Authorama: Public Domain Books, สืบค้นเมื่อ 23 กันยายน 2551 Check date values in: |accessdate= (help)
2. Ogonsotto, Rebecca Ramilo; Ogonsotto, Reena R. Philippine History Module-based Learning I' 2002 Ed. Rex Bookstore, Inc. p. 139. ISBN 978-971-23-3449-8.
3. Agoncillo 1990, pp. 183–184
4. . [The Corpus Juris. November 1, 1897. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2013-06-15. สืบค้นเมื่อ 2016-11-19.
5. Agoncillo 1990, p. 182
6. Biak na Bato, Newsflash.org.
7. Agoncillo 1990, pp. 182–183
8. Zaide 1994, p. 252

• Agoncillo, Teodoro C. (1990) [1960], History of the Filipino People (8th ed.), Quezon City: Garotech Publishing, ISBN 971-8711-06-6
• Aguinaldo, Emilio (1899), "True Version of the Philippine Revolution", Authorama Public Domain Books
• Zaide, Sonia M. (1994), The Philippines: A Unique Nation, All-Nations Publishing Co., ISBN 971-642-071-4

แหล่งข้อมูลอื่น

• A complete collection of Philippine Constitutions 2010-05-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Biak-na-Bato Constitution 2010-06-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
• Biak-na-Bato Constitution 2010-06-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (สเปน)
• Biak-na-Bato Constitution 2010-06-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (ตากาล็อก)
• Natural Springs and Caves of Biak Na Bato, philippinesinsider.com
• Biak na Bato, waypoints.ph
• Biak na Bato 2019-02-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, txtmania.com