สะพานควาย

สะพานควาย เป็นชื่อของทางแยกที่เป็นจุดตัดระหว่างถนนพหลโยธิน ถนนประดิพัทธ์ และถนนสาลีรัฐวิภาค ในพื้นที่แขวงพญาไท เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร รวมทั้งเป็นชื่อของย่านที่อยู่รอบ ๆ ทางแยกนี้

สะพานควาย

ชื่ออักษรไทย	สะพานควาย
ชื่ออักษรโรมัน	Saphan Khwai
รหัสทางแยก	N332 (ESRI), 038 (กทม.)
ที่ตั้ง	แขวงพญาไท เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร
ทิศทางการจราจร
	ถนนพหลโยธิน » แยกกำแพงเพชร
	ถนนสาลีรัฐวิภาค » แยกสุทธิสาร
	ถนนพหลโยธิน » แยกราชครู
	ถนนประดิพัทธ์ » แยกประดิพัทธ์

ประวัติ

ทุ่งศุภราช

ชื่อ "สะพานควาย" มาจากพื้นที่แถบนี้ในอดีต มีสภาพเป็นทุ่งนาและป่า รวมถึงคูคลองและสวนผัก พื้นที่นี้เรียกว่า ทุ่งศุภราช ที่มีพ่อค้าวัวควายจากภาคอีสานเดินทางมาขายยังภาคกลาง และมาไกลถึงยังพื้นที่นี้ด้วย โดยที่กลางทุ่งนานั้นจะมีสะพานไม้สร้างไว้เพื่อให้ฝูงวัวและควายเดินข้ามคูส่งน้ำได้สะดวก โดยเฉพาะในช่วงหัวค่ำ อย่างไรก็ดีบริเวณสะพานควายมีเพียงคลองบางซื่อซึ่งอยู่บริเวณวัดไผ่ตัน ซึ่งเป็นวัดเก่าแก่ของชุมชนซึ่งสร้างเมื่อ พ.ศ. 2313

เอนก นาวิกมูล สันนิษฐานว่า ชื่อ "สะพานควาย" คงเกิดขึ้นราว พ.ศ. 2470–2480 โดยพิจารณาจากแผนที่เมื่อ พ.ศ. 2474 เมื่อครั้งยังไม่มีการตัดถนนพหลโยธิน​และยังไม่ปรากฏชื่อสะพานควาย

ยุครุ่งเรือง

ทางแยกสะพานควายสร้างเมื่อ พ.ศ. 2479 ตลาดจอมมาลีเป็นตลาดที่เก่าแก่ที่สุดในย่านนี้ ยังมีตลาดศรีไทยซึ่งเป็นตลาดใหญ่ที่สุดของย่านนี้ ปัจจุบันได้กลายเป็นห้างบิ๊กซี สะพานควาย สำหรับตลาดศรีศุภราช ในช่วงต่อมากลายเป็นห้างสรรพสินค้าโยฮัน หลังจากนั้นห้างได้เลิกกิจการและกลายเป็นศรีศุภราชอาเขตและห้างเมอร์รี่คิงส์ สะพานควาย ที่เปิดให้บริการในปี พ.ศ. 2528 และเกิดเหตุเพลิงไหม้เมื่อปี พ.ศ. 2529 ถูกปิดตายกลายเป็นอาคารร้าง และปิดอย่างเป็นทางการเมื่อกลางปี พ.ศ. 2563 ก่อนที่จะทุบทิ้งแล้วกลายมาเป็นโครงการ เดอะไรซ์บายศรีศุภราช เป็นอาคารสูง 26 ชั้น รูปเมล็ดข้าว ได้แรงบันดาลใจจากอัตลักษณ์ดั้งเดิมของทำเลนี้ที่เดิมเป็นทุ่งศุภราช

ย่านสะพานควายเคยเป็นแหล่งบันเทิงที่รุ่งเรือง มีโรงภาพยนตร์มากมาย โรงภาพยนตร์เฉลิมสินเป็นโรงภาพยนตร์เก่าแก่ที่สุดในย่านนี้ ส่วนบริเวณโรงภาพยนตร์นิวยอร์ก เดิมเป็นตลาดสุขใจ เป็นตลาดขนาดเล็ก ห้องแถวไม้ 2 ชั้น ภายหลังเป็นซูเปอร์มาร์เก็ตแล้วจึงกลายมาเป็นโรงภาพยนตร์นิวยอร์ก โรงภาพยนตร์แห่งนี้เคยเป็นข่าวเมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2525 เกิดคดีข่มขืน ฆาตกรรม นักศึกษาสาวคนหนึ่งที่โรงภาพยนตร์นี้ รวมถึงยังมีพหลโยธินรามา มงคลรามา และประดิพัทธ์เธียเตอร์ ปัจจุบันโรงภาพยนตร์นิวยอร์กกลายเป็นโรงพยาบาลวิมุต โรงภาพยนตร์เฉลิมสินกลายเป็นคอนโดมิเนียมแชปเตอร์พฤกษา โรงภาพยนตร์ประดิพัทธ์เธียเตอร์ขายให้แก่พฤกษา โรงภาพยนตร์มงคลรามาขายให้แก่อนันดา ยังคงเหลือแต่โรงภาพยนตร์พหลเธียเตอร์ (พหลโยธินราม่าเดิม) เป็นสถานที่รู้กันของกลุ่มชายรักชายที่จะมาทำกิจกรรมทางเพศ

ฝั่งตรงข้ามธนาคารออมสิน สำนักงานใหญ่ เดิมเป็นที่โล่ง มีโรงแรมแคปปิตอล ในย่านดังกล่าวยังเคยมีโรงเรียนดารณี สอนระดับอนุบาลถึงประถมปลาย ทางเข้าอยู่ในซอยพหลโยธิน 13

ปัจจุบัน

ปัจจุบัน บริเวณสะพานควายเป็นย่านที่คึกคัก เต็มไปด้วยตลาดและร้านค้า มีคอนโดมิเนียมมากมาย เป็นที่ตั้งของธนาคารออมสิน สำนักงานใหญ่ โรงพยาบาลเปาโล เมโมเรียล และสถานีรถไฟฟ้าบีทีเอส สะพานควาย

สถานที่สำคัญ

•  

  บิ๊กซี สะพานควาย

•  

  สถานีสะพานควาย

•  

  ถนนประดิพัทธ์ มุ่งหน้าแยกสะพานควาย

•  

  วัดไผ่ตัน

•  

  แยกสะพานควาย

•  

  ถนนสาลีรัฐวิภาค

•  

  ธนาคารออมสิน สำนักงานใหญ่

•  

  โรงพยาบาลวิมุต

อ้างอิง

1. "พิพิธภัณฑ์ตราไปรษณียากร สามเสนใน วัดไผ่ตัน" (PDF).
2. "ประวัติสะพานควาย". เอนก นาวิกมูล.
3. ลงทุนแมน (2017-09-17). "ตำนาน เมอร์รี่คิงส์". FINNOMENA. สืบค้นเมื่อ 2018-03-03.
4. ประเสริฐ จารึก. "'บิ๊กอสังหาฯ' ลุยทุบห้าง โรงหนัง พลิกโฉม 'สะพานควาย-ประดิพัทธ์' ย่านธุรกิจ ที่อยู่อาศัยแห่งใหม่". มติชน.
5. "3 นาทีคดีดัง : "เป๋ อกไก่" ฆ่า เปลือย คาห้องน้ำโรงหนัง (คลิป)". ไทยรัฐ.
6. "เล่าเรื่อง 'สะพานควาย' ผ่านมุมมองเจ้าบ้าน".
7. "ทุบทิ้ง 200โรงหนังสแตนด์อโลนกลางกรุง สู่บิ๊กโปรเจ็กต์มิกซ์ยูส". ฐานเศรษฐกิจ.
8. "ลุยโรงหนังเก่า 'พหลโยธินเธียเตอร์' VS 'งามวงศ์วานรามา' ลมหายใจเฮือกสุดท้ายยุคปรับตัว". สำนักข่าวอิศรา.
9. หนุ่มลูกทุ่ง (2009-04-21). "ส่อง(ย่าน)สรรพสัตว์ สืบประวัติอดีต กทม". ผู้จัดการออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 2018-03-03.

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ สะพานควาย
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

พิกัดภูมิศาสตร์: 13°47′23″N 100°32′54″E / 13.789769°N 100.548275°E / 13.789769; 100.548275