สุลต่านสุลัยมาน ชารีฟุดดิน

สุลตานสุลัยมาน ชารีฟุดดิน ชาฮ์ เป็นพระราชบุตรใน ตวนกู ตีมุน ซึ่งเป็นเชื้อสายตวนกูรามิดดิน ในปี พ.ศ. 2438 เจ้าเมืองปัตตานี ตวนกู ตีมุน ได้ถึงแก่กรรม เต็งกูสุไลมาน ชารีฟูดดีน บุตรชาย ได้เป็นเจ้าเมือง ซึ่งชาวเมือง เรียกพระองค์ว่า "สุลต่าน สุไลมาน ชารีฟูดดีน ซาห์"

พระกรณียกิจ

ระบบการปกครองและการชลประทาน

รายาในเมืองต่างๆ ข้างเคียงเมืองปัตตานีต่างก็เป็นพระสหายของสุลตาน สุลัยมาน ชารีฟุดดิน ทำให้การพิพาทเรื่องอาณาเขตในเมืองปัตตานีเกือบจะไม่มีเลย มีการทำระบบชลประทานเพื่อการเกษตรกรรมในเมืองปัตตานีอย่างมากมาย ปัตตานีในสมัยนั้นพัฒนาและการค้าเจริญรุ่งเรืองมากกว่าเมืองสงขลาภายใต้การปกครองของพระยาวิเชียรคีรี ซึ่งได้ใช้อำนาจการปกครองชนพื้นเมืองเดิมอย่างข่มแหงและมีการพยายามสร้างฐานอำนาจโดยการจับจองที่ดินจำนวนมากเพื่อให้ราษฎรเช่าทำมาหากิน(โดยอ้างว่าทำฮวงซุ้ย)ทำให้ราษฎรซึ่งเป็นชนพื้นเมืองหนีเข้ามาพึ่งพระบารมีของสุลตานสุลัยมาน ชารีฟุดดิน

ระบบการอำนวยความยุติธรรม

มีการจัดตั้งศาลตามแบบอย่างศาสนาอิสลามโดยมีดะโตะ ผู้ทรงคุณวุฒิทางกฎหมายอิสลามเป็นผู้ตัดสินชี้ขาด ขึ้นซึ่งต่อมารัฐบาลสยามได้ยกเลิกศาลดังกล่าวและนำระบบศาลยุติธรรมาสมัยใหม่คือการอ้างน้ำหนักของหลักฐานทำให้ราษฎรในมณฑลปัตตานีซึ่งมีจำนวนน้อยมากที่ศึกษากฎหมายต้องแพ้คดีในศาลยุติธรรมนี้

การทำนุบำรุงศาสนา

พระองค์ให้ความสนใจในกิจการทางศาสนามาก และได้ก่อสร้างมัสญิดซึ่งเรียกว่า "มัสญิดรายา จะบังตีกอ" แต่ในขณะเดียวกันก็มิได้กีดกันบุคคลซึ่งต่างศาสนาและทรงให้ประกอบศาสนกิจตามศาสนาของตน

อ้างอิง