สุสานหลวงราชวงศ์หมิง
สุสานหลวงราชวงศ์หมิง (อังกฤษ: Ming Tombs) หรือ สุสานสิบสามจักรพรรดิแห่งราชวงศ์หมิง (จีน: 明十三陵) เรียกสั้นๆว่า สือซานหลิง (จีน: 十三陵) เป็นพระราชสุสานที่ฝังพระศพของจักรพรรดิแห่งราชวงศ์หมิงทั้งสิ้น 13 พระองค์ และได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดยองค์กร UNESCO เริ่มก่อสร้างในรัชสมัยจักรพรรดิหย่งเล่อ ซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 3 แห่งราชวงศ์หมิงเมื่อปี ค.ศ. 1420
สุสานหลวงราชวงศ์หมิง * | |
---|---|
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก | |
ทางเดินในสุสานราชวงศ์หมิง | |
พิกัด | 40°09′04″N 116°08′02″E / 40.1512°N 116.134°E |
ประเทศ | จีน |
ภูมิภาค ** | เอเชีย-แปซิฟิก |
ประเภท | วัฒนธรรม |
อ้างอิง | 1004 |
ประวัติการขึ้นทะเบียน | |
ขึ้นทะเบียน | 2000 (คณะกรรมการสมัยที่ 24) |
เพิ่มเติม | 2003 ; 2004 |
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีแหล่งมรดกโลก ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก |
ราชวงศ์หมิงมีจักรพรรดิ 16 พระองค์ แต่มีเพียง 13 พระองค์ ที่พระศพฝังในสุสานแห่งนี้ จักรพรรดิที่ไม่ได้ฝังอยู่ที่นี่คือ จักรพรรดิหงอู่ (จูหยวนจาง) จักรพรรดิเจี้ยนเหวิน และจักรพรรดิจิ่งไท่
ในช่วงแรกเริ่มก่อตั้งราชวงศ์หมิงนั้นจูหยวนจางได้ใช้เมืองหนานจิงเป็นเมืองหลวง ดังนั้นสุสานของจูหยวนจางจึงอยู่ที่เมืองหนานจิง ส่วนจักรพรรดิเจี้ยนเหวินซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 2 นั้น เนื่องจากถูกจักรพรรดิหย่งเล่อยึดอำนาจและลี้ภัยหายสาบสูญไปจึงไม่มีพระศพให้นำมาฝังจึงไม่มีพระสุสาน
ในสมัยจักรพรรดิหย่งเล่อ (永乐) ซึ่งเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 3 นั้นได้ย้ายเมืองหลวงมาอยู่ที่ปักกิ่ง พระองค์ได้เริ่มสร้างสุสานของตัวเองขึ้นในปี ค.ศ. 1409 และเมื่อสวรรคตลงในปี ค.ศ. 1424 สุสานแห่งนี้จึงได้เริ่มใช้งาน สุสานแรกของจักรพรรดิหย่งเล่อมีชื่อว่า ฉางหลิง (长陵) เป็นสุสานที่มีขนาดใหญ่ที่สุด เป็นจุดเริ่มต้นของสุสานราชวงศ์หมิงทั้ง 13 พระองค์
ในปี ค.ศ. 1449 จักรพรรดิจิ่งไท่ได้รับการแต่งตั้งเป็นจักรพรรดิองคืที่ 7 แห่งราชวงศ์หมิง แทนจักรพรรดิเจิ้งถ่งพี่ชาย ซึ่งถูกจับเป็นตัวประกันระหว่างออกรบกับชาวมองโกลเผ่าหว่าล่า ซึ่งภายหลังถูกปล่อยตัวออกมาและโดนกุมขังโดยจักรพรรดิจิ่งไท่ ต่อมาในปี ค.ศ. 1457 จักรพรรดิจิ่งไท่ล้มป่วยและสวรรคต ขณะพระชนมายุ 28 พรรษา เหล่าขุนนางและขันทีจึงประชุมหารือกันเชิญจักรพรรดิเจิ้งถ่งกลับคืนสู่บรรลังก์ จักรพรรดิเจิ้งถ่งจึงได้กลับมาครองราชย์ต่ออีกครั้งโดยใช้ชื่อรัชกาลใหม่ว่าเทียนซุ่น (天顺)
จักรพรรดิเจิ้งถ่งไม่ยอมรับว่าจักรพรรดิจิ่งไท่เคยเป็นจักรพรรดิ แต่ถือว่าเป็นแค่ผู้ที่มารับตำแหน่งแทนชั่วคราวเท่านั้น จึงไม่ได้นำพระศพไปฝังในสุสานแห่งราชวงศ์หมิงเหมือนจักรพรรดิองค์อื่น แต่กลับนำศพไปฝังไว้ที่ในเขตไห่เตี้ยน (海淀区) ชานเมืองปักกิ่งทางตะวันตกเฉียงเหนือแทน ซึ่งเป็นสุสานเล็กๆ
แต่หลังจากนั้นในรัชสมัยของจักรพรรดิเจียจิ้ง (嘉靖, ปี 1522 - 1566) ทรงมองว่าจักรพรรดิจิ่งไท่ควรได้รับการยกย่องเหมือนจักรพรรดิองค์อื่น จึงได้มีการคืนตำแหน่งจักรพรรดิให้จักรพรรดิจิ่งไท่ สุสานของจักรพรรดิจิ่งไท่จึงได้รับการแต่งเติมให้สมกับเป็นสุสานของจักรพรรดิ แม้จะยังคงอยู่ที่เดิมไม่ได้ย้ายไปรวมกับจักรพรรดิองค์อื่น และต่อมาหลังจากนั้นในสมัยของจักรพรรดิเฉียนหลง (乾隆, ปี 1736 - 1795) แห่งราชวงศ์ชิงก็ยังได้มีการปรับปรุงที่นี่เพิ่มขึ้นอีกเรียกว่า สุสานจิ่งไท่ (景泰陵)
แต่เวลาผ่านไปนานต่อมาสุสานแห่งนี้ก็เสื่อมไปตามเวลา ปัจจุบันสิ่งก่อสร้างส่วนใหญ่ดั้งเดิมนั้นไม่อยู่แล้ว ที่ยังคงเหลืออยู่ตรงนี้มีเพียงแค่ศาลาแผ่นหิน (碑亭) ที่สร้างปรับปรุงสมัยจักรพรรดิเฉียนหลง และอาคารหลิงเอินเตี้ยน (祾恩殿) ซึ่งเป็นประตูหน้าทางเข้าสู่ที่ฝังศพ
รายชื่อสุสานหลวง
สุสานหลวงเรียงตามลำดับของจักรพรรดิและรายพระนามที่ถูกฝัง:
ชื่อสุสาน | จีน/พินอิน | จักรพรรดิ | จักรพรรดินีและนางสนม | วันที่ | ภาพ | ที่ตั้ง |
---|---|---|---|---|---|---|
ฉางหลิง | จีน: 長陵; พินอิน: Cháng Lìng | จักรพรรดิหย่งเล่อ | Empress Renxiaowen | 1424 | แม่แบบ:Coor dms | |
เซี่ยนหลิง | จีน: 獻陵; พินอิน: Xiàn Lìng | จักรพรรดิหงซี | 1425 | แม่แบบ:Coor dms | ||
จิ่งหลิง | จีน: 景陵; พินอิน: Jǐng Lìng; แปลตรงตัว: "Scenic Tomb" | จักรพรรดิเซฺวียนเต๋อ | Empress Xiaogongzhang | 1435 | แม่แบบ:Coor dms | |
ยวี่หลิง | จีน: 裕陵; พินอิน: Yù Lìng | จักรพรรดิเจิ้งถ่ง | Empress Xiaozhuangrui Empress Xiaosu | 1449 | แม่แบบ:Coor dms | |
เม่าหลิง | จีน: 茂陵; พินอิน: Mào Lìng | จักรพรรดิเฉิงฮว่า | Empress Xiaomu Empress Xiaozhenchun Empress Xiaohui | 1487 | แม่แบบ:Coor dms | |
ไท่หลิง | จีน: 泰陵; พินอิน: Tài Lìng | จักรพรรดิหงจื้อ | Empress Xiaochengjing | 1505 | แม่แบบ:Coor dms | |
คางหลิง | จีน: 康陵; พินอิน: Kāng Lìng | จักรพรรดิเจิ้งเต๋อ | Empress Xiaojingyi | 1521 | แม่แบบ:Coor dms | |
หย่งหลิง | จีน: 永陵; พินอิน: Yǒng Lìng | จักรพรรดิเจียจิ้ง | Empress Xiaojiesu Empress Xiaolie Empress Xiaoke | 1566 | แม่แบบ:Coor dms | |
เจาหลิง | (จีน: 昭陵; พินอิน: Zhāo Lìng | จักรพรรดิหลงชิ่ง | Empress Xiaoyizhuang Empress Xiao'an Empress Dowager Xiaoding | 1572 | แม่แบบ:Coor dms | |
ชิงหลิง | จีน: 慶陵; พินอิน: Qìng Lìng | จักรพรรดิไท่ชาง | Empress Xiaoyuanzhen Empress Dowager Xiaohewang Empress Dowager Xiaochun | 1620 | แม่แบบ:Coor dms | |
ติงหลิง | จีน: 定陵; พินอิน: Dìng Lìng; แปลตรงตัว: "Tomb of Stability" | จักรพรรดิว่านลี่ | Empress Xiaoduanxian Empress Dowager Xiaojing | 1620 | แม่แบบ:Coor dms | |
เต๋อหลิง | จีน: 德陵; พินอิน: Dé Lìng | จักรพรรดิเทียนฉี่ | Empress Xiao'aizhe | 1627 | แม่แบบ:Coor dms | |
ซือหลิง | จีน: 思陵; พินอิน: Sī Lìng | จักรพรรดิฉงเจิน | Empress Xiaojie Noble Consort Tian | 1644 | แม่แบบ:Coor dms |
จักรพรรดิราชวงศ์หมิงที่ไม่ได้ฝังไว้ในสุสานหนึ่งในสิบสาม ได้แก่ : จักรพรรดิหงอู่, Kang Emperor, จักรพรรดิเจี้ยนเหวิน, จักรพรรดิจิ่งไท่และXian Emperor