สุสานฮกเกี้ยน

สุสานฮกเกี้ยน หรือที่รู้จักกันในชื่อ สุสานจีนฮกเกี้ยน ซอยสีลม 9 เป็นสุสานเก่าของชาวฮกเกี้ยน และถือเป็น 1 ใน 5 สุสานเก่าย่านสีลมที่ยังหลงเหลืออยู่ ประกอบด้วย สุสานฮกเกี้ยน สุสานบาบ๋า สุสานกว่างเจ้า (กวางตุ้ง) สุสานและฌาปนสถานสมาคมจีนแคะ และสุสานคริสเตียน (สีลมซอย 9) ตั้งอยู่บนถนนซอยสีลม 9 แขวงสีลม เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร มีพื้นที่ประมาณ 4.34 ไร่ ก่อตั้งขึ้นราวปี พ.ศ. 2455 หรือประมาณต้นสมัยรัชกาลที่ 6 ปัจจุบันสุสานแห่งนี้อยู่ในการดูแลรักษาของสมาคมฮกเกี้ยนแห่งประเทศไทย

สุสานฮกเกี้ยน
สุสานฮกเกี้ยนในปี พ.ศ. 2564
ชื่ออื่น	สุสานจีนฮกเกี้ยน ซอยสีลม 9, ป่าช้าจีนฮกเกี้ยน
ข้อมูลทั่วไป
สถานะ	เปิดใช้งาน
ประเภท	สุสาน
สถาปัตยกรรม	สถาปัตยกรรมจีน สถาปัตยกรรมไทย
ที่ตั้ง	เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร
เมือง	กรุงเทพมหานคร
ประเทศ	ไทย
พิธีเปิด	ราว พ.ศ. 2455
เจ้าของ	สมาคมฮกเกี้ยนแห่งประเทศไทย
ข้อมูลทางเทคนิค
พื้นที่	6,956 ตร.ม. (4.34 ไร่)
เปิดทุกวัน เวลา 04.30 - 22.00 น.

เดิมที่ตั้งบริเวณสุสานแห่งนี้ในอดีต เป็นแหล่งชุมชนของแรงงานชาวจีนที่เข้ามาตั้งถิ่นอยู่อาศัยในกรุงเทพมหานคร บางกอกในขณะนั้น ย่านที่ประกอบด้วยแหล่งโกดังและขนส่งสินค้าที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือบริเวณเขตบางรักในปัจจุบัน ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของเขตพระนครตลอดช่วงแม่น้ำเจ้าพระยา ด้วยเหตุนี้ชาวจีนส่วนใหญ่จึงมาตั้งถิ่นอยู่อาศัยทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำจำนวนมาก ซึ่งก็คือบริเวณที่ตั้งสุสานในปัจจุบัน เนื่องจากเป็นบริเวณที่ค่าที่ถูกในสมัยนั้น ในอดีตบริเวณสามแยกเดโช ที่มีถนนเดโชตัดเชื่อมกับถนนสีลม ประกอบด้วยสุสานถึง 7 แห่ง แต่ในปัจจุบันเหลือเพียง 5 แห่ง โดยสุสานบาทหลวงและสุสานจีนไหหลำได้ถูกรื้อถอนออกแล้วนำไปสร้างอาคารพาณิชย์หรือที่จอดรถใหม่

ปัจจุบันสุสานฮกเกี้ยน ได้มีลูกหลานบางส่วนรื้อหลุมศพออกไป ทำให้พื้นที่บริเวณด้านหน้าสุสานฝั่งที่ติดกับถนนซอยสีลม 9 ทางมูลนิธิไม่ได้ขายหลุมศพเพื่อทำฌาปนกิจเพิ่ม แต่ได้เปลี่ยนเป็นที่จอดรถเพื่อรองรับกับการจอดรถในเมือง ลักษณะการหารายได้จากที่จอดรถแบบนี้ ยังมีสุสานบาบ๋าและสุสานจีนแคะ นำแนวทางนี้มาใช้ด้วยเช่นเดียวกัน ในส่วนพื้นที่ฌาปนกิจเดิม ประกอบด้วยหลุมศพ (ฮวงซุ้ย) เก่ากว่าร้อยหลุม มีการตกแต่งป้ายหลุมศพในรูปแบบจีนรุ่นเก่า ที่มีความหลากหลายและหาชมได้ยากในปัจจุบัน นอกจากนี้ยังประกอบด้วยกำแพงบรรจุอัฐิ โดยองค์ประกอบฌาปนกิจนี้ ส่วนใหญ่ถูกทิ้งร้าง มีวัชพืชและไม้พุ่มขึ้นเต็มพื้นที่ บางส่วนมีน้ำท่วมขัง บางส่วนมีการปรับหน้าดินยกสูงขึ้น ทำให้กำแพงบรรจุอัฐิบางส่วนจมลงในดินลึกลงไป

สุสานฮกเกี้ยน ถือได้ว่าเป็นพื้นที่สีเขียวเปิดโล่งขนาดย่อมที่สำคัญแห่งหนึ่งใจกลางย่านสีลม ที่ประกอบด้วยต้นไม้ใหญ่ให้ร่มเงาในพื้นที่ ในช่วงเดือนกันยายน พ.ศ. 2560 ทางสมาคมฮกเกี้ยนแห่งประเทศไทยมีแนวคิดที่จะย้ายสุสานไปที่ต่างจังหวัด เพื่อสร้างอาคารสมาคมในพื้นที่ โดยจะมีการชดเชยเงินตอบแทนให้แก่ลูกหลานที่ยินยอม แต่เจ้าของหลุมศพภายในสุสานบางส่วนไม่เห็นด้วย

ระเบียงภาพ

บริเวณทางเข้าประกอบด้วยฮวงซุ้ยเก่าที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวทั้งการใช้สถูป เจดีย์แบบพุทธในการตกแต่งสร้างรูปแบบป้ายหลุมศพในอดีต    บริเวณฮวงซุ้ยเก่าที่ถูกทิ้งร้าง    บริเวณฮวงซุ้ยเก่าที่ถูกทิ้งร้าง

อ้างอิง

1. จิตติวสุรัตน์กหก, พรชัย. "แนวทางการออกแบบเพื่อเพิ่มพื้นที่สีเขียวของชุมชนเมืองในเขตชั้นในของกรุงเทพมหานคร". คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. สืบค้นเมื่อ 5 August 2021.
2. โรงเรียนประสาทวุฒิ. ประวัติโดยย่อของสมาคมฮกเกี้ยนแห่งประเทศไทย. สืบค้นเมื่อ 27 กรกฎาคม 2564
3. นิตยสารผู้จัดการ. (2533). ฮวงจุ้ยของสุสานจีนที่ถนนสีลม. 2021-07-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน สืบค้นเมื่อ 27 กรกฎาคม 2564
4. Post Today (2560). ทายาทโวยขายสุสานหาเงิน-'สมาคมฮกเกี้ยน' ปัดแผนสร้างคอนโด. สืบค้นเมื่อ 27 กรกฎาคม 2564
5. เข้มข่าวค่ำ. (2560)หลายตระกูลยังข้องใจย้ายสุสานชาวจีนฮกเกี้ยน : เขย่าข่าวเข้ม 08-09-60. สืบค้นเมื่อ 27 กรกฎาคม 2564

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ สุสานฮกเกี้ยน
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

พิกัดภูมิศาสตร์: 13°43′30″N 100°31′40″E / 13.724937528305087°N 100.52773169408265°E / 13.724937528305087; 100.52773169408265