fbpx
วิกิพีเดีย

หุบอุกกาบาตชิกชูลุบ

กุมภาพันธ์ 28, 2023

หุบอุกกาบาตชิกชูลุบ (สเปน: cráter de Chicxulub) คือหุบอุกกาบาตที่ถูกฝังอยู่ใต้คาบสมุทรยูกาตันในประเทศเม็กซิโก ศูนย์กลางของหุบตั้งอยู่นอกชายฝั่งใกล้กับชุมชนชิกชูลุบปูเอร์โตและชุมชนชิกชูลุบปูเอโบลซึ่งเป็นที่มาของชื่อหุบ หุบนี้เกิดขึ้นเมื่อดาวเคราะห์น้อยขนาดใหญ่ซึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 10 กิโลเมตร (6.2 ไมล์) พุ่งชนโลก ช่วงเวลาที่เกิดการพุ่งชนสอดคล้องอย่างแม่นยำกับเส้นเขตชั้นหินครีเทเชียส–พาลีโอจีน (หรือ "เส้นเขตชั้นหินเค–พีจี") ซึ่งมีอายุประมาณ 66 ล้านปีมาแล้ว ทฤษฎีที่เป็นที่ยอมรับกันอย่างกว้างขวางคือ การเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลันของภูมิอากาศทั่วโลกจากการพุ่งชนเป็นสาเหตุของการสูญพันธุ์ยุคครีเทเชียส–พาลีโอจีน โดยร้อยละ 75 ของชนิดพืชและชนิดสัตว์ทั้งหมดบนโลก (รวมถึงไดโนเสาร์ที่ไม่ใช่สัตว์ปีกทั้งหมด) ถูกกวาดล้างไป

ภาพจากภารกิจสำรวจภูมิประเทศด้วยเรดาร์กระสวยอวกาศเอสทีเอส-99 ของนาซา เผยให้เห็นส่วนหนึ่งของวงแหวนเส้นผ่านศูนย์กลาง 180 กิโลเมตร (110 ไมล์) ของหุบชิกชูลุบ ปล่องหินปูน (cenote) จำนวนมากที่กระจุกตัวอยู่รอบ ๆ แนวร่องหุบชี้ให้เห็นถึงการปรากฏของแอ่งใต้สมุทรยุคก่อนประวัติศาสตร์ในแอ่งที่เกิดจากแรงกระแทก

ประมาณกันว่าหุบอุกกาบาตชิกชูลุบมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 150 กิโลเมตร (93 ไมล์) และมีความลึก 20 กิโลเมตร (12 ไมล์) ลงไปในชั้นเปลือกโลกภาคพื้นทวีปซึ่งมีความลึกอยู่ระหว่าง 10–30 กิโลเมตร (6.2–18.6 ไมล์) เป็นโครงสร้างจากการตกกระแทกที่ได้รับการยืนยันว่ามีขนาดใหญ่เป็นอันดับที่สองของโลก และเป็นโครงสร้างเพียงแห่งเดียวที่มีวงแหวนยอด (peak ring) อยู่ในสภาพเดิมและเข้าถึงได้โดยตรงสำหรับการวิจัยทางวิทยาศาสตร์

หุบอุกกาบาตชิกชูลุบได้รับการค้นพบโดยอันโตนิโอ กามาร์โก และเกล็น เพ็นฟีลด์ นักธรณีฟิสิกส์ผู้กำลังค้นหาแหล่งปิโตรเลียมในคาบสมุทรยูกาตันในปลายคริสต์ทศวรรษ 1970 ในช่วงแรกเพ็นฟีลด์ไม่สามารถหาหลักฐานยืนยันได้ว่ารูปลักษณ์ทางธรณีวิทยาดังกล่าวเป็นหุบอุกกาบาตและล้มเลิกการค้นหาไป ต่อมา จากการติดต่อกับแอลัน อาร์. ฮิลดิแบรนด์ ใน ค.ศ. 1990 เพ็นฟีลด์ได้ตัวอย่างที่บ่งชี้ว่าเป็นรูปลักษณ์ดังกล่าวเป็นรูปลักษณ์ที่เกิดจากการตกกระแทก หลักฐานการกำเนิดของหุบอุกกาบาตนี้ได้แก่ช็อกต์ควอตซ์ ความผิดปกติของค่าความถ่วง และอุลกมณีในพื้นที่โดยรอบ

ใน ค.ศ. 2016 โครงการขุดเจาะทางวิทยาศาสตร์โครงการหนึ่งได้ขุดลึกลงไปในวงแหวนยอดของหุบอุกกาบาตซึ่งอยู่ต่ำกว่าพื้นทะเลปัจจุบันหลายร้อยเมตรเพื่อเก็บตัวอย่างหินที่แตกกระจายจากการพุ่งชนของดาวเคราะห์น้อย การค้นพบนี้ถือเป็นการยืนยันทฤษฎีปัจจุบันที่เกี่ยวข้องกับการพุ่งชนและผลกระทบของมัน การศึกษาใน ค.ศ. 2020 สรุปว่าหุบอุกกาบาตชิกชูลุบเกิดขึ้นจากการตกกระแทกแนวเฉียง (ทำมุม 45–60 องศากับแนวระดับ) จากทิศตะวันออกเฉียงเหนือ

อ้างอิง

  1. "PIA03379: Shaded Relief with Height as Color, Yucatan Peninsula, Mexico". Shuttle Radar Topography Mission. NASA. สืบค้นเมื่อ October 28, 2010.
  2. ↑ "Chicxulub". Earth Impact Database. Planetary and Space Science Centre University of New Brunswick Fredericton. สืบค้นเมื่อ December 30, 2008. {{cite web}}: Cite ไม่รู้จักพารามิเตอร์ว่างเปล่า : |1= (help)
  3. Penfield, Glen (2019). "Unlikely Impact". AAPG Explorer. 40 (12): 20–23. สืบค้นเมื่อ 12 December 2019.
  4. Desch, Steve; Jackson, Alan; Noviello, Jessica; Anbar, Ariel (2021-06-01). "The Chicxulub impactor: comet or asteroid?" (PDF). Astronomy & Geophysics (ภาษาอังกฤษ). 62 (3): 3.34–3.37. arXiv:2105.08768. doi:10.1093/astrogeo/atab069. ISSN 1366-8781.
  5. Renne, P. R.; Deino, A. L.; Hilgen, F. J.; Kuiper, K. F.; Mark, D. F.; Mitchell, W. S.; Morgan, L. E.; Mundil, R.; Smit, J. (2013). "Time Scales of Critical Events Around the Cretaceous-Paleogene Boundary" (PDF). Science. 339 (6120): 684–687. Bibcode:2013Sci...339..684R. doi:10.1126/science.1230492. ISSN 0036-8075. PMID 23393261. S2CID 6112274.
  6. St. Fleur, Nicholas (November 17, 2016). "Drilling Into the Chicxulub Crater, Ground Zero of the Dinosaur Extinction". The New York Times. สืบค้นเมื่อ November 4, 2017.
  7. Becker, Luann (2002). "Repeated Blows" (PDF). Scientific American. 286 (3): 76–83. Bibcode:2002SciAm.286c..76B. doi:10.1038/scientificamerican0302-76. PMID 11857903. สืบค้นเมื่อ January 28, 2016.
  8. Kornel, Katherine (September 10, 2019). "A New Timeline of the Day the Dinosaurs Began to Die Out – By drilling into the Chicxulub crater, scientists assembled a record of what happened just after the asteroid impact". The New York Times. สืบค้นเมื่อ September 25, 2019.
  9. G. S. Collins; และคณะ (2020). "A steeply-inclined trajectory for the Chicxulub impact". Vol. 11 no. 1480. Nature Communications. doi:10.1038/s41467-020-15269-x.

พิกัดภูมิศาสตร์: 21°24′0″N 89°31′0″W / 21.40000°N 89.51667°W / 21.40000; -89.51667

กุมภาพันธ์ 28, 2023
บอ, กกาบาตช, กช, สเปน, cráter, chicxulub, อห, บอ, กกาบาตท, กฝ, งอย, ใต, คาบสม, ทรย, กาต, นในประเทศเม, กซ, โก, นย, กลางของห, บต, งอย, นอกชายฝ, งใกล, บช, มชนช, กช, บป, เอร, โตและช, มชนช, กช, บป, เอโบลซ, งเป, นท, มาของช, อห, บน, เก, ดข, นเม, อดาวเคราะห, อยขนาดใหญ. hubxukkabatchikchulub sepn crater de Chicxulub khuxhubxukkabatthithukfngxyuitkhabsmuthryukatninpraethsemksiok 2 sunyklangkhxnghubtngxyunxkchayfngiklkbchumchnchikchulubpuexrotaelachumchnchikchulubpuexoblsungepnthimakhxngchuxhub 3 hubniekidkhunemuxdawekhraahnxykhnadihysungmiesnphansunyklangpraman 10 kiolemtr 6 2 iml phungchnolk 4 chwngewlathiekidkarphungchnsxdkhlxngxyangaemnyakbesnekhtchnhinkhriethechiys phalioxcin hrux esnekhtchnhinekh phici sungmixayupraman 66 lanpimaaelw 5 thvsdithiepnthiyxmrbknxyangkwangkhwangkhux karepliynaeplngxyangchbphlnkhxngphumixakasthwolkcakkarphungchnepnsaehtukhxngkarsuyphnthuyukhkhriethechiys phalioxcin odyrxyla 75 khxngchnidphuchaelachnidstwthnghmdbnolk rwmthungidonesarthiimichstwpikthnghmd thukkwadlangipphaphcakpharkicsarwcphumipraethsdwyerdarkraswyxwkasexsthiexs 99 khxngnasa ephyihehnswnhnungkhxngwngaehwnesnphansunyklang 180 kiolemtr 110 iml khxnghubchikchulub plxnghinpun cenote canwnmakthikracuktwxyurxb aenwrxnghubchiihehnthungkarpraktkhxngaexngitsmuthryukhkxnprawtisastrinaexngthiekidcakaerngkraaethk 1 pramanknwahubxukkabatchikchulubmiesnphansunyklang 150 kiolemtr 93 iml 2 aelamikhwamluk 20 kiolemtr 12 iml lngipinchnepluxkolkphakhphunthwipsungmikhwamlukxyurahwang 10 30 kiolemtr 6 2 18 6 iml epnokhrngsrangcakkartkkraaethkthiidrbkaryunynwamikhnadihyepnxndbthisxngkhxngolk aelaepnokhrngsrangephiyngaehngediywthimiwngaehwnyxd peak ring xyuinsphaphedimaelaekhathungidodytrngsahrbkarwicythangwithyasastr 6 hubxukkabatchikchulubidrbkarkhnphbodyxnotniox kamarok aelaekln ephnfild nkthrnifisiksphukalngkhnhaaehlngpiotreliyminkhabsmuthryukatninplaykhristthswrrs 1970 inchwngaerkephnfildimsamarthhahlkthanyunynidwaruplksnthangthrniwithyadngklawepnhubxukkabataelalmelikkarkhnhaip txma cakkartidtxkbaexln xar hildiaebrnd in kh s 1990 ephnfildidtwxyangthibngchiwaepnruplksndngklawepnruplksnthiekidcakkartkkraaethk hlkthankarkaenidkhxnghubxukkabatniidaekchxktkhwxts 7 khwamphidpktikhxngkhakhwamthwng aelaxulkmniinphunthiodyrxbin kh s 2016 okhrngkarkhudecaathangwithyasastrokhrngkarhnungidkhudluklngipinwngaehwnyxdkhxnghubxukkabatsungxyutakwaphunthaelpccubnhlayrxyemtrephuxekbtwxyanghinthiaetkkracaycakkarphungchnkhxngdawekhraahnxy karkhnphbnithuxepnkaryunynthvsdipccubnthiekiywkhxngkbkarphungchnaelaphlkrathbkhxngmn 8 karsuksain kh s 2020 srupwahubxukkabatchikchulubekidkhuncakkartkkraaethkaenwechiyng thamum 45 60 xngsakbaenwradb cakthistawnxxkechiyngehnux 9 xangxing aekikh PIA03379 Shaded Relief with Height as Color Yucatan Peninsula Mexico Shuttle Radar Topography Mission NASA subkhnemux October 28 2010 2 0 2 1 Chicxulub Earth Impact Database Planetary and Space Science Centre University of New Brunswick Fredericton subkhnemux December 30 2008 a href E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite web html title aemaebb Cite web cite web a Cite imruckpharamietxrwangepla 1 help Penfield Glen 2019 Unlikely Impact AAPG Explorer 40 12 20 23 subkhnemux 12 December 2019 Desch Steve Jackson Alan Noviello Jessica Anbar Ariel 2021 06 01 The Chicxulub impactor comet or asteroid PDF Astronomy amp Geophysics phasaxngkvs 62 3 3 34 3 37 arXiv 2105 08768 doi 10 1093 astrogeo atab069 ISSN 1366 8781 Renne P R Deino A L Hilgen F J Kuiper K F Mark D F Mitchell W S Morgan L E Mundil R Smit J 2013 Time Scales of Critical Events Around the Cretaceous Paleogene Boundary PDF Science 339 6120 684 687 Bibcode 2013Sci 339 684R doi 10 1126 science 1230492 ISSN 0036 8075 PMID 23393261 S2CID 6112274 St Fleur Nicholas November 17 2016 Drilling Into the Chicxulub Crater Ground Zero of the Dinosaur Extinction The New York Times subkhnemux November 4 2017 Becker Luann 2002 Repeated Blows PDF Scientific American 286 3 76 83 Bibcode 2002SciAm 286c 76B doi 10 1038 scientificamerican0302 76 PMID 11857903 subkhnemux January 28 2016 Kornel Katherine September 10 2019 A New Timeline of the Day the Dinosaurs Began to Die Out By drilling into the Chicxulub crater scientists assembled a record of what happened just after the asteroid impact The New York Times subkhnemux September 25 2019 G S Collins aelakhna 2020 A steeply inclined trajectory for the Chicxulub impact Vol 11 no 1480 Nature Communications doi 10 1038 s41467 020 15269 x phikdphumisastr 21 24 0 N 89 31 0 W 21 40000 N 89 51667 W 21 40000 89 51667 bthkhwamekiywkbthrniwithyaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmul ekhathungcak https th wikipedia org w index php title hubxukkabatchikchulub amp oldid 9585985, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม