ฮีตสิบสอง คองสิบสี่ เป็นขนบธรรมเนียมประเพณีของชาติพันธ์ลาว ซึ่งร่วมถึงชาวลาวอีสานที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน ซึ่งเป็นวัฒนธรรมแสดงถึงความเป็นชาติเก่าแก่และเจริญรุ่งเรืองมานาน เป็นเอกลักษณ์ของชาติและท้องถิ่น และมีส่วนช่วยให้ชาติดำรงความเป็นชาติของตนอยู่ตลอดไป
ฮีตสิบสอง มาจากคำสองคำได้แก่ ฮีต คือคำว่า จารีต ซึ่งหมายถึง ความประพฤติ ธรรมเนียม ประเพณี ความประพฤติที่ดี และ สิบสอง หมายถึง สิบสองเดือน ดังนั้นฮีตสิบสองจึงหมายถึงประเพณีที่ชาวลาวในภาคอีสาน และประเทศลาว ปฏิบัติกันมาในโอกาสต่าง ๆ ทั้งสิบสองเดือนของแต่ละปี เป็นการผสมผสานพิธีกรรมที่เกี่ยวกับเรื่องผีและพิธีกรรมทางการเกษตร เข้ากับพิธีกรรมทางพุทธศาสนา นักปราชญ์โบราณได้วางฮีตสิบสองไว้ดังนี้
- เดือนอ้าย - บุญเข้ากรรม
- เดือนยี่ - บุญคูนลาน
- เดือนสาม - บุญข้าวจี่
- เดือนสี่ - บุญพระเวส
- เดือนห้า - บุญสงกรานต์
- เดือนหก - บุญบั้งไฟ
- เดือนเจ็ด - บุญซำฮะ
- เดือนแปด - บุญเข้าพรรษา
- เดือนเก้า - บุญข้าวประดับดิน
- เดือนสิบ - บุญข้าวสาก
- เดือนสิบเอ็ด - บุญออกพรรษา
- เดือนสิบสอง - บุญกฐิน
งานบุญประเพณีที่เกี่ยวข้องกับฮีตสิบสองที่สำคัญของชาวอีสาน
คองสิบสี่ เป็นคำและข้อปฏิบัติคู่กับฮีตสิบสอง คอง หมายถึง แนวทาง หรือ ครรลอง ซึ่งหมายถึง ธรรมเนียมประเพณี หรือแนวทาง และ สิบสี่ หมายถึง ข้อวัตรหรือแนวทางปฏิบัติสิบสี่ข้อ ดังนั้นคองสิบสี่จึงหมายถึง ข้อวัตรหรือแนวทางที่ประชาชนทุกระดับ นับตั้งแต่พระมหากษัตริย์ ผู้มีหน้าที่ปกครองบ้านเมือง พระสงฆ์ และคนธรรมดาสามัญพึงปฏิบัติสิบสี่ข้อ อาจสรุปได้หลายมุมมองดังนี้
- เป็นหลักปฏิบัติกล่าวถึงครอบครัวในสังคม ตลอดจนผู้ปกครองบ้านเมือง
- เป็นหลักปฏิบัติของพระมหากษัตริย์ในการปกครองบ้านเมือง และหลักปฏิบัติของประชาชนต่อพระมหากษัตริย์
- เป็นหลักปฏิบัติที่พระราชายึดถือปฏิบัติ เน้นให้ประชาชนปฏิบัติตามจารีตประเพณี และคนในครอบครัวที่ปฏิบัติต่อกัน
- เป็นหลักปฏิบัติในการปกครองบ้านเมืองให้อยู่เป็นสุขตามจารีตประเพณี
แต่ละข้อมีคำว่าฮีตนำหน้าด้วย (ทำให้เกิดความสับสนกับฮีตสิบสอง) แต่ละคองจะมีสิบสี่ฮีต ยกเว้น ฮีตปีคลองเดือน จะมีเพียงสิบสองฮีต ซึ่งนั่นก็คือฮีตสิบสองที่กล่าวไว้แล้วข้างต้น คองประกอบด้วย
- ฮีตเจ้าคองขุน
- ฮีตท้าวคองเพีย
- ฮีตไพร่คองนาย
- ฮีตบ้านคองเมือง
- ฮีตปู่คองย่า
- ฮีตตาคองยาย
- ฮีตพ่อคองแม่
- ฮีตใภ้คองเขย
- ฮีตป้าคองลุง
- ฮีตลูกคองหลาน
- ฮีตเถ้าคองแก่
- ฮีตปีคองเดือน (ฮีตสิบสอง)
- ฮีตไฮ่คองนา
- ฮีตวัดคองสงฆ์
อ้างอิง - สาขาวิชาศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. "6.4.3 พุทธศาสนาในปัจจุบัน". ประมวลสาระชุดวิชาไทยศึกษา หน่วยที่ 1-7. พิมพ์ครั้งที่ 15. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 2552. หน้า 319. ISBN 974-645-258-4
- ฮีตสิบสองคองสิบสี่, ชมรมอีสานและภูมิภาคอินโดจีนศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร
ตส, บสอง, คลองส, บส, ตส, บสอง, คองส, บส, เป, นขนบธรรมเน, ยมประเพณ, ของชาต, นธ, ลาว, งร, วมถ, งชาวลาวอ, สานท, ปฏ, บต, อก, นมาจนถ, งป, จจ, งเป, นว, ฒนธรรมแสดงถ, งความเป, นชาต, เก, าแก, และเจร, ญร, งเร, องมานาน, เป, นเอกล, กษณ, ของชาต, และท, องถ, และม, วนช, วยให,. hitsibsxng khxngsibsi epnkhnbthrrmeniympraephnikhxngchatiphnthlaw sungrwmthungchawlawxisanthiptibtisubtxknmacnthungpccubn sungepnwthnthrrmaesdngthungkhwamepnchatiekaaekaelaecriyrungeruxngmanan epnexklksnkhxngchatiaelathxngthin aelamiswnchwyihchatidarngkhwamepnchatikhxngtnxyutlxdiphitsibsxng macakkhasxngkhaidaek hit khuxkhawa carit sunghmaythung khwampraphvti thrrmeniym praephni khwampraphvtithidi aela sibsxng hmaythung sibsxngeduxn dngnnhitsibsxngcunghmaythungpraephnithichawlawinphakhxisan aelapraethslaw ptibtiknmainoxkastang thngsibsxngeduxnkhxngaetlapi epnkarphsmphsanphithikrrmthiekiywkberuxngphiaelaphithikrrmthangkarekstr ekhakbphithikrrmthangphuththsasna 1 nkprachyobranidwanghitsibsxngiwdngni eduxnxay buyekhakrrm eduxnyi buykhunlan eduxnsam buykhawci eduxnsi buyphraews eduxnha buysngkrant eduxnhk buybngif eduxnecd buysaha eduxnaepd buyekhaphrrsa eduxneka buykhawpradbdin eduxnsib buykhawsak eduxnsibexd buyxxkphrrsa eduxnsibsxng buykthinnganbuypraephnithiekiywkhxngkbhitsibsxngthisakhykhxngchawxisan buyeduxnsi cnghwdrxyexd nganpraephnibuyphraews buyeduxnhk cnghwdyosthr nganpraephnibuybngif buyeduxnaepd cnghwdxublrachthani nganpraephniaehethiynekhaphrrsa buyeduxnsibexd cnghwdnkhrphnm nganpraephnixxkphrrsaihleruxif aelacnghwdsklnkhr nganpraephniaehprasathphung khxngsibsi epnkhaaelakhxptibtikhukbhitsibsxng khxng hmaythung aenwthang hrux khrrlxng sunghmaythung thrrmeniympraephni hruxaenwthang aela sibsi hmaythung khxwtrhruxaenwthangptibtisibsikhx dngnnkhxngsibsicunghmaythung khxwtrhruxaenwthangthiprachachnthukradb nbtngaetphramhakstriy phumihnathipkkhrxngbanemuxng phrasngkh aelakhnthrrmdasamyphungptibtisibsikhx xacsrupidhlaymummxngdngni epnhlkptibtiklawthungkhrxbkhrwinsngkhm tlxdcnphupkkhrxngbanemuxng epnhlkptibtikhxngphramhakstriyinkarpkkhrxngbanemuxng aelahlkptibtikhxngprachachntxphramhakstriy epnhlkptibtithiphrarachayudthuxptibti ennihprachachnptibtitamcaritpraephni aelakhninkhrxbkhrwthiptibtitxkn epnhlkptibtiinkarpkkhrxngbanemuxngihxyuepnsukhtamcaritpraephniaetlakhxmikhawahitnahnadwy thaihekidkhwamsbsnkbhitsibsxng aetlakhxngcamisibsihit ykewn hitpikhlxngeduxn camiephiyngsibsxnghit sungnnkkhuxhitsibsxngthiklawiwaelwkhangtn 2 khxngprakxbdwy hitecakhxngkhun hitthawkhxngephiy hitiphrkhxngnay hitbankhxngemuxng hitpukhxngya hittakhxngyay hitphxkhxngaem hitiphkhxngekhy hitpakhxnglung hitlukkhxnghlan hitethakhxngaek hitpikhxngeduxn hitsibsxng hitihkhxngna hitwdkhxngsngkhxangxing aekikh sakhawichasilpsastr mhawithyalysuokhthythrrmathirach 6 4 3 phuththsasnainpccubn pramwlsarachudwichaithysuksa hnwythi 1 7 phimphkhrngthi 15 krungethph sankphimphmhawithyalysuokhthythrrmathirach 2552 hna 319 ISBN 974 645 258 4 hitsibsxngkhxngsibsi chmrmxisanaelaphumiphakhxinodcinsuksa mhawithyalynerswrekhathungcak https th wikipedia org w index php title hitsibsxng khlxngsibsi amp oldid 8013847, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม