เจ้าฟ้าปรเมศร์

เจ้าฟ้าปรเมศร์ เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 9 กับกรมหลวงราชานุรักษ์ ภายหลังได้ช่วยพระเชษฐาคือ เจ้าฟ้าอภัย ทำสงครามแย่งชิงราชบัลลังก์กับกรมพระราชวังบวรสถานมงคล (สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ) ที่สุดกรมพระราชวังบวรสถานมงคลเป็นฝ่ายชนะ ทรงถูกสำเร็จโทษ

เจ้าฟ้าปรเมศร์
พระนาม	เจ้าฟ้าปรเมศร์
พระอิสริยยศ	เจ้าฟ้า
ราชวงศ์	ราชวงศ์บ้านพลูหลวง
ข้อมูลส่วนพระองค์
สิ้นพระชนม์	พ.ศ. 2275
พระบิดา	สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 9
พระมารดา	กรมหลวงราชานุรักษ์

พระประวัติ

เจ้าฟ้าปรเมศร์ เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 9 กับกรมหลวงราชานุรักษ์ มีพระเชษฐภคินี พระเชษฐา พระอนุชาร่วมพระมารดา 6 พระองค์ คือ

• เจ้าฟ้าหญิงเทพ
• เจ้าฟ้าหญิงประทุม
• เจ้าฟ้านเรนทร กรมขุนสุเรนทรพิทักษ์
• เจ้าฟ้าอภัย
• เจ้าฟ้าปรเมศร์
• เจ้าฟ้าชายทับ

ในขณะที่สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 9 ทรงพระประชวรหนักนั้น พระองค์ตัดสินพระทัยยกราชสมบัติให้แก่เจ้าฟ้านเรนทร พระราชโอรสพระองค์ใหญ่ แต่เจ้าฟ้านเรนทรไม่รับสืบราชสมบัติเพราะเห็นว่ามีกรมพระราชวังบวรฯ ซึ่งสมควรได้สืบราชสมบัติมากกว่าจึงทรงผนวช พระเจ้าท้ายสระจึงยกราชสมบัติให้แก่เจ้าฟ้าอภัย พระราชโอรสองค์รอง ภายหลังการเสด็จสวรรคตของสมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 9 จึงได้เกิดการสู้รบกันระหว่างกรมพระราชวังบวรสถานมงคลกับพระราชโอรสของพระเจ้าท้ายสระคือเจ้าฟ้าอภัยและเจ้าฟ้าปรเมศร์ อันเนื่องมาจากพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศในขณะนั้นทรงดำรงพระอิสริยยศที่กรมพระราชวังบวรสถานมงคล มีสิทธิที่จะขึ้นครองราชสมบัติสืบต่อพระเชษฐาอย่างถูกต้อง แต่เมื่อพระเจ้าท้ายสระใกล้สวรรคตกลับยกราชสมบัติให้แก่เจ้าฟ้าอภัย เป็นเหตุให้เกิดการต่อสู้แย่งชิงราชบัลลังก์จนกลายเป็นสงครามกลางเมือง กินระยะเวลาไม่ต่ำกว่า 1 ปี

คำให้การชาวกรุงเก่า ระบุว่าภายหลังเหตุการณ์สงบแล้ว กรมพระราชวังบวรสถานมงคลจึงได้ขึ้นครองราชย์เฉลิมพระนามว่าพระมหาธรรมราชา (แต่ในบัญชีพระนามเจ้านายว่าพระเจ้าบรมราชา) และสำเร็จโทษเจ้าฟ้าอภัย และ เจ้าฟ้าปรเมศร์

อ้างอิง

1. ศิลปากร, กรม. พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม 2. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, 2542
2. พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น, หน้า 550
3. พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น, หน้า 623