ความสับสน (สงคราม)
ความสับสน (อังกฤษ: fog of war) เป็นศัพท์ที่ใช้อธิบายถึงระดับของความเคลือบแคลงใจในสถานการณ์ระหว่างปฏิบัติการทางทหาร ซึ่งประเมินโดยผู้มีประสบการณ์มาก่อน
โดยคำว่า "ความสับสน" ใช้เมื่อเราไม่แน่ใจในความสามารถของฝ่ายตน ความสามารถของฝ่ายตรงข้ามและเจตนาของฝ่ายตรงข้ามได้ในระหว่างการติดพัน ปฏิบัติการทางทหาร หรือการทัพ
จุดกำเนิด
คำว่า "fog of war" สันนิษฐานว่ามีจุดกำเนิดมาจากผู้ชำนาญทางการทหารชาวปรัสเซีย คาร์ล ฟอน เคลาส์วิทซ์ ซึ่งได้เขียนไว้ว่า "ความไม่แน่ใจอย่างยิ่งในข้อมูลข่าวสารในยามสงครามนั้นเป็นอุปสรรคอันยิ่งใหญ่ เพราะทุกการตัดสินใจนั้น ต้องอยู่ในขอบเขตที่แน่นอน แผนจะต้องมีความผิดพลาดเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ซึ่งเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นไม่บ่อยครั้งนัก เฉกเช่นเดียวกับสายหมอกหรือแสงจันทร์ ซึ่งทำให้วัตถุต่าง ๆ มีขนาดเกินความเป็นจริง และปรากฏออกมาให้เห็นอย่างไม่เป็นธรรมชาติ"
การจัดระดับ
ยุทธศาสตร์หลัก
เป็นสิ่งที่เกี่ยวข้องกับจุดประสงค์ทางการเมือง ความสามารถและการส่งกำลังบำรุงทางทหารของคู่สงคราม โดยแหล่งข้อมูลรวมไปถึงการสืบราชการทางการทูต การสืบราชการลับ ตัวอย่างทางยุทธศาสตร์ และข้อมูลที่ได้มาจากแหล่งเปิด คู่สงครามจำเป็นต้องเข้าใจต่อเจตนาและการเคลื่อนไหวทางการเมือง ผลที่ได้จากข้อมูลในระดับนี้อาจจะรวมไปถึงปฏิบัติการทางทหารด้วย แต่ส่วนใหญ่จะให้ความสำคัญกับผลกระทบที่มีต่อสังคม เศรษฐกิจและการเมืองมากกว่า
ยุทธศาสตร์ทางทหาร
ความไม่แน่นอนในทางทหารแล้วมีความหมายถึง โครงสร้าง ความแข็งแกร่ง ความสามารถและเจตนาของฝ่ายตนและฝ่ายตรงข้าม ความไม่แน่นอนดังกล่าวอาจนำไปหสู่ความล้มเหลว ข้อบกพร่องหรืออาจเป็นการเพิ่มปัญหาโดยบังเอิญ ทำให้มีการมองสมรรถภาพของฝ่ายตนในแง่ดี ความไม่แน่นอนของฝ่ายตรงข้ามอาจเป็นข่าวกรองที่ผิดพลาด แหล่งข้อมูลถูกปกปิดหรือถูกทำลวงไว้ นอกเหนือจากนี้ กฎของเมอร์ฟียังมีส่วนที่เป็นอุปสรรคต่อการวางแผนในระยะยาว ซึ่งเหตุการณ์ที่ไม่คาดฝันจะเกิดขึ้นเรื่อย ๆ
การปฏิบัติการ
ในขอบเขตของการปฏิบัติการ ผู้บัญชาการจะรับเอาคำสั่งที่ได้รับมาจากในระดับยุทธศาสตร์ทางทหาร ความไม่แน่นอนนั้นรวมไปถึงความสามารถของฝ่ายตรงข้าม และเจตนาของฝ่ายตรงข้าม แต่จะมีส่วนเกี่ยวข้องกับความไม่แน่นอนในการสั่งการของฝ่ายตนด้วย ผู้บัญชาการไม่ได้มองเห็นภาพรวมทางยุทธศาสตร์ทั้งหมด ผู้บัญชาการควรจะหยั่งความสับสนนี้ด้วยการสำรวจ การลาดตระเวนและสรุปเป็นภาพรวมทางยุทธศาสตร์ทั้งหมด
ยุทธวิธี
ความไม่แน่นอนอาจส่งผลหลายประการในระดับยุทธวิธี อย่างเช่น เจตนาของฝ่ายตรงข้าม รวมไปถึงตัวแปรหลายอย่างที่ขึ้นอยู่กับการรบ ซึ่งเป็นผลให้ผู้บัญชาการขาดภาพรวมของสิ่งแวดล้อมทางยุทธวิธี สถานภาพการส่งกำลังบำรุงของกองกำลังฝ่ายตนเอง
การขาดภาพรวมของสิ่งแวดล้อมในระดับยุทธวิธีนี้ อาจเกิดขึ้นจากสาเหตุหนึ่งหรือหลายประการประกอบกันก็ได้ อย่างเช่น
- การสำรวจ/ลาดตระเวนที่บกพร่อง
- ข่าวกรองที่ผิดพลาด ไม่แน่นอน
- การสื่อสารที่ผิดพลาด
การตัดสินใจในระดับยุทธวิธีนี้จะสำคัญกว่าในระดับอื่น ๆ รวมไปถึงการที่ความไม่แน่นอนต่าง ๆ อาจจะเพิ่มขึ้น เมื่อมีการตั้งสมมุติฐาน และได้มีการตัดสินใจซึ่งตั้งอยู่บนข้อสมมุติฐานเหล่านั้น
อ้างอิง
- Joint Service Command and Staff College, Advanced Command and Staff Course Notes dated 2001
- Clausewitz, Carl von. On War. Book 2, Chapter 2, Paragraph 24.
