fbpx
วิกิพีเดีย

แสงดา บัณสิทธิ์

แสงดา บัณสิทธิ์ (14 เมษายน พ.ศ. 2462 - 11 มกราคม พ.ศ. 2536) ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (การทอผ้า) พ.ศ. 2529

แสงดา บัณสิทธิ์
เกิดแสงดา บัณสิทธิ์
14 เมษายน พ.ศ. 2462
บ้านท่าม่วง ตำบลสบเตี๊ยะ อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่
เสียชีวิต11 มกราคม พ.ศ. 2536 (73 ปี)
โรงพยาบาลแมคคอร์มิค จังหวัดเชียงใหม่
อาชีพครู,เกษตรกร
คู่สมรสดาบมาลัย บัณสิทธิ์
บุตร1 คน
บิดามารดานายหมวก
นางคำมูล
รางวัล

พ.ศ. 2529 - ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (การทอผ้า)

ประวัติ

แสงดา บัณสิทธิ์เกิดที่บ้านท่าม่วง ตำบลสบเตี๊ยะ อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 14 เมษายน พ.ศ. 2462 เป็นธิดาคนเดียวของนายหมวกและนางคำมูล ได้สมรสกับนายดาบมาลัย บัณสิทธิ์ เมื่อ พ.ศ. 2476 มีบุตรด้วยกัน 1 คน นายดาบมาลัย บัณสิทธิ์ ถึงแก่กรรมเมื่อ พ.ศ. 2503

นางแสงดา บัณสิทธิ์ ไม่ได้เข้าโรงเรียน แต่ได้ฝึกเรียนด้วยตนเองกับคุณลุง จนมีความสามารถอ่านออกเขียนได้

แม่แสงดา ได้รับการสืบทอดความรู้จากคุณยายผู้ซึ่งมีความชำนาญในการย้อมผ้า ทอผ้า และรับจ้างย้อมสีผ้าฝ้ายด้วยสมุนไพรแบบโบราณ ได้กระทำมาเรื่อย ๆ จนเกิดความชำนาญและพัฒนาฝีมือได้ดียิ่งขึ้น เมื่อสงครามโลกครั้งที่ 2 ในยามที่ผ้าขาดตลาด นางแสงดาก็ได้ริเริ่มทอผ้าที่เรียกว่า “ ผ้าเปลือกไม้ ” สีกากี เพื่อใช้สำหรับตัดชุดข้าราชการให้สามีไปทำงาน ในขณะนั้นได้ใช้กี่สองหลังช่วยกันทอกับคุณแม่ ต่อมานางแสงดาได้รวบรวมซื้อกี่ทอผ้าได้ 5 กี่ และชักชวนแม่บ้านมารวบรวมกลุ่มทอผ้า ซึ่งปัจจุบันก่อนที่นางแสงดาจะถึงแก่กรรมนั้น มีสมาชิกแม่บ้านและสตรีร่วมกลุ่มทอผ้าอยู่ถึง 42 คน และได้ใช้ชื่อกลุ่มว่า “ กลุ่มแม่บ้านบ้านไร่ไผ่งาม ” งานผลิตนั้นจะเน้นใช้ฝ้ายจากพื้นเมือง และการย้อมด้วยสมุนไพรมีลวดลายสวยงามไม่ซ้ำกันมากนัก เนื่องจากนางแสงดาเป็นผู้มีพรสวรรค์ในการคิดประดิษฐ์ลวดลายใหม่ ๆ ทำให้ผ้าฝ้ายของนางแสงดาและกลุ่มแม่บ้านบ้านไร่ไผ่งามได้รับการกล่าวขวัญถึง เป็นที่ยอมรับของคนทั่วไป และได้รับการยกย่องตลอดมา

เกียรติคุณที่ได้รับ

นางแสงดา บัณสิทธิ์ ได้รับเกียรติบัตร และโล่รางวัลต่าง ๆ ดังนี้

  • เกีรยติบัตรของกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม เมื่อปี พ.ศ. 2525 ในฐานะผู้ประดิษฐ์สิ่งทอดีเด่น
  • เกียรติบัตรของกระทรวงอุตสาหกรรม ในฐานะผู้ประกอบการหัตกรรมดีเด่น ประจำปี พ.ศ. 2525
  • โล่เชิดชูเกียรติศิลปินพื้นบ้านดีเด่น ในฐานะศิลปินพื้นบ้านดีเด่น (ศิลปินแห่งชาติ สาขาช่างทอผ้า) จากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี พ.ศ. 2528 เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2529
  • เกียรติบัตรสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ สาขาภาคเหนือ ในฐานะผู้มีผลงานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีล้านนาดีเด่นในด้านสิ่งทอ ประจำปี พ.ศ. 2529 เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม
  • ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (การทอผ้า) พ.ศ. 2529
  • รับพระราชทานปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตกิตติมศักดิ์ ปี 2530

คำประกาศเกียรติคุณ

นางแสงดา บัณสิทธิ์ เป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถในการทอผ้า การย้อมผ้าด้วยสีสมุนไพร และการประดิษฐ์คิดลวดลายผ้า ได้อย่างสวยงามล้ำเลิศ ยากที่จะหาผู้ใดเทียบได้ ผลงานทอผ้าที่เผยแพร่ออกไปมากมายนับแสน ๆ เมตร นอกจากจะเป็นการอนุรักษ์ส่งเสริมและพัฒนาศิลปหัตถกรรมพื้นบ้านแบบครบวงจรแล้วสิ่งที่ถือเป็นเอกลักษณ์อันสำคัญควรแก่การยกย่องก็คือ การใช้สีจากสมุนไพรล้วน ๆ ในการย้อมผ้า โดยไม่ใช้สารเคมีเจือปน ผ้าทุกผืนจึงมีสีงดงามจับตา สิ่งที่สร้างความนิยมให้แก่ศิลปหัตถกรรมแบบพื้นบ้านอย่างไม่มีวันจืดจางเลยก็คือ ความสามารถในการประดิษฐ์คิดลวดลายผ้าได้อย่างหลากหลายดุจสายน้ำ กล่าวได้ว่าผ้าหนึ่งหมื่นพับจะมีหนึ่งหมื่นลวดลาย จนทำให้นางแสงดา บัณสิทธิ์ เป็นที่รู้จัก อย่างกว้างขวางทั่วไปทั้งในหมู่ชาวไทยและชาวต่างประเทศ นางแสงดาเป็นผู้ที่ถึงพร้อมด้วยคุณธรรม มีเมตตาจิตต่อผู้สนใจใฝ่รู้ทั่วไป ถือเป็นแบบอย่างที่ดีงามในการดำเนินชีวิต และพัฒนาอาชีพของชาวไทย จึงสมควรยกย่องไว้ในฐานะศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (การทอผ้า) ประจำปีพุทธศักราช 2529

แม่แสงดา บัณสิทธิ์ ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2536 ด้วยโรคมะเร็งในลำไส้ ที่โรงพยาบาลแมคคอร์มิค จังหวัดเชียงใหม่

อ้างอิง

  • เรียบเรียงจาก หนังสือ ศิลปินแห่งชาติ 2529 โดยสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ, 2529

แสงดา, ณส, ทธ, เมษายน, 2462, มกราคม, 2536, ลป, นแห, งชาต, สาขาท, ศนศ, ลป, การทอผ, 2529เก, เมษายน, 2462บ, านท, าม, วง, ตำบลสบเต, ยะ, อำเภอจอมทอง, งหว, ดเช, ยงใหม, เส, ยช, ต11, มกราคม, 2536, โรงพยาบาลแมคคอร, งหว, ดเช, ยงใหม, อาช, พคร, เกษตรกรค, สมรสดาบมาล, ณส, ท. aesngda bnsiththi 14 emsayn ph s 2462 11 mkrakhm ph s 2536 silpinaehngchati sakhathsnsilp karthxpha ph s 2529aesngda bnsiththiekidaesngda bnsiththi 14 emsayn ph s 2462banthamwng tablsbetiya xaephxcxmthxng cnghwdechiyngihmesiychiwit11 mkrakhm ph s 2536 73 pi orngphyabalaemkhkhxrmikh cnghwdechiyngihmxachiphkhru ekstrkrkhusmrsdabmaly bnsiththibutr1 khnbidamardanayhmwknangkhamulrangwlph s 2529 silpinaehngchati sakhathsnsilp karthxpha enuxha 1 prawti 2 ekiyrtikhunthiidrb 3 khaprakasekiyrtikhun 4 xangxingprawti aekikhaesngda bnsiththiekidthibanthamwng tablsbetiya xaephxcxmthxng cnghwdechiyngihm emuxwnthi 14 emsayn ph s 2462 epnthidakhnediywkhxngnayhmwkaelanangkhamul idsmrskbnaydabmaly bnsiththi emux ph s 2476 mibutrdwykn 1 khn naydabmaly bnsiththi thungaekkrrmemux ph s 2503nangaesngda bnsiththi imidekhaorngeriyn aetidfukeriyndwytnexngkbkhunlung cnmikhwamsamarthxanxxkekhiynidaemaesngda idrbkarsubthxdkhwamrucakkhunyayphusungmikhwamchanayinkaryxmpha thxpha aelarbcangyxmsiphafaydwysmuniphraebbobran idkrathamaeruxy cnekidkhwamchanayaelaphthnafimuxiddiyingkhun emuxsngkhramolkkhrngthi 2 inyamthiphakhadtlad nangaesngdakidrierimthxphathieriykwa phaepluxkim sikaki ephuxichsahrbtdchudkharachkarihsamiipthangan inkhnannidichkisxnghlngchwyknthxkbkhunaem txmanangaesngdaidrwbrwmsuxkithxphaid 5 ki aelachkchwnaembanmarwbrwmklumthxpha sungpccubnkxnthinangaesngdacathungaekkrrmnn mismachikaembanaelastrirwmklumthxphaxyuthung 42 khn aelaidichchuxklumwa klumaembanbaniriphngam nganphlitnncaennichfaycakphunemuxng aelakaryxmdwysmuniphrmilwdlayswyngamimsaknmaknk enuxngcaknangaesngdaepnphumiphrswrrkhinkarkhidpradisthlwdlayihm thaihphafaykhxngnangaesngdaaelaklumaembanbaniriphngamidrbkarklawkhwythung epnthiyxmrbkhxngkhnthwip aelaidrbkarykyxngtlxdmaekiyrtikhunthiidrb aekikhnangaesngda bnsiththi idrbekiyrtibtr aelaolrangwltang dngni ekirytibtrkhxngkrmsngesrimxutsahkrrm krathrwngxutsahkrrm emuxpi ph s 2525 inthanaphupradisthsingthxdiedn ekiyrtibtrkhxngkrathrwngxutsahkrrm inthanaphuprakxbkarhtkrrmdiedn pracapi ph s 2525 olechidchuekiyrtisilpinphunbandiedn inthanasilpinphunbandiedn silpinaehngchati sakhachangthxpha caksankngankhnakrrmkarwthnthrrmaehngchati krathrwngsuksathikar pracapi ph s 2528 emuxwnthi 8 singhakhm ph s 2529 ekiyrtibtrsmakhmwithyasastraehngpraethsithyinphrabrmrachupthmph sakhaphakhehnux inthanaphumiphlnganwithyasastraelaethkhonolyilannadiednindansingthx pracapi ph s 2529 emuxwnthi 18 singhakhm silpinaehngchati sakhathsnsilp karthxpha ph s 2529 rbphrarachthanpriyyawithyasastrbnthitkittimskdi pi 2530khaprakasekiyrtikhun aekikhnangaesngda bnsiththi epnphuthimikhwamrukhwamsamarthinkarthxpha karyxmphadwysismuniphr aelakarpradisthkhidlwdlaypha idxyangswyngamlaelis yakthicahaphuidethiybid phlnganthxphathiephyaephrxxkipmakmaynbaesn emtr nxkcakcaepnkarxnurkssngesrimaelaphthnasilphtthkrrmphunbanaebbkhrbwngcraelwsingthithuxepnexklksnxnsakhykhwraekkarykyxngkkhux karichsicaksmuniphrlwn inkaryxmpha odyimichsarekhmiecuxpn phathukphuncungmisingdngamcbta singthisrangkhwamniymihaeksilphtthkrrmaebbphunbanxyangimmiwncudcangelykkhux khwamsamarthinkarpradisthkhidlwdlayphaidxyanghlakhlayducsayna klawidwaphahnunghmunphbcamihnunghmunlwdlay cnthaihnangaesngda bnsiththi epnthiruck xyangkwangkhwangthwipthnginhmuchawithyaelachawtangpraeths nangaesngdaepnphuthithungphrxmdwykhunthrrm miemttacittxphusnicifruthwip thuxepnaebbxyangthidingaminkardaeninchiwit aelaphthnaxachiphkhxngchawithy cungsmkhwrykyxngiwinthanasilpinaehngchati sakhathsnsilp karthxpha pracapiphuththskrach 2529aemaesngda bnsiththi thungaekkrrmemuxwnthi 11 mkrakhm ph s 2536 dwyorkhmaernginlais thiorngphyabalaemkhkhxrmikh cnghwdechiyngihmxangxing aekikheriyberiyngcak hnngsux silpinaehngchati 2529 odysankngankhnakrrmkarwthnthrrmaehngchati krathrwngsuksathikar 2529ekhathungcak https th wikipedia org w index php title aesngda bnsiththi amp oldid 9382034, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม