หมากรุกญี่ปุ่น หรือ โชงิ (ญี่ปุ่น: 将棋; โรมาจิ: shōgi) เป็นหมากรุกชนิดหนึ่งที่เป็นหมากรุกรุ่นที่ 2 ของชาวญี่ปุ่น ซึ่งกระดานจะเป็นแบบ 9x9 การตั้งหมากจะตั้งในช่องเรียงจากแถวล่างสุดไล่จากด้านซ้ายมือคือ Kyo (หอก) Kei (ม้า) Gin (เงิน) Kin (ทอง) Gyoku (ขุน) Kin Gin Kei Kyo แถวที่ 2 จากด้านซ้ายมือคือ Kaku (บิชอป) Hisha (เรือ) ซึ่งทั้งคู่ตั้งอยู่หน้า Kei แถวที่ 3 เป็นแผง Fu (เบี้ย) 9 ตัว หมากทุกตัวยกเว้นขุนและทองจะสามารถเลื่อนยศได้ เพราะฉะนั้นทุกตัวที่เลื่อนยศได้จะมีอักษร 2 ด้าน
กฎกติกา ด้านล่างคือการเริ่มต้นวางหมากแบบมาตรฐาน ด้านบนแสดงตัวอย่างการเลื่อนยศของตัวหมาก
ตัวหมาก
ชื่อ | ภาพ | คันจิ | โรมาจิ | ความหมาย | ตัวย่อ | สัญลักษณ์ Betza |
---|
ขุน (ผู้เล่นระดับสูงกว่า) | | 王將 | ōshō | กษัตริย์แม่ทัพ | K | 王 | ō | K |
ขุน (ผู้เล่นระดับต่ำกว่า) | | 玉將 | gyokushō | แม่ทัพหยก | K | 玉 | gyoku | K |
เรือ | | 飛車 | hisha | รถบิน | R | 飛 | hi | R |
เรือเลื่อนขั้น ("Dragon") | | 龍王 | ryūō | ราชามังกร | +R | 龍 หรือ 竜 | ryū | FR |
โคน | | 角行 | kakugyō | ไปมุม | B | 角 | kaku | B |
โคนเลื่อนขั้น ("Horse") | | 龍馬 | ryūma or ryūme | ม้ามังกร | +B | 馬 | uma | WB |
ทอง ("Gold") | | 金將 | kinshō | แม่ทัพทอง | G | 金 | kin | WfF |
เงิน ("Silver") | | 銀將 | ginshō | แม่ทัพเงิน | S | 銀 | gin | FfW |
เงินเลื่อนขั้น | | 成銀 | narigin | เงินเลื่อนขั้น | +S | (全) | — | WfF |
ม้า | | 桂馬 | keima | ม้าอบเชย | N | 桂 | kei | ffN |
ม้าเลื่อนขั้น | | 成桂 | narikei | อบเชยเลื่อนขั้น | +N | (圭หรือ今) | — | WfF |
หอก | | 香車 | kyōsha | รถม้าธูป | L | 香 | kyō | fR |
หอกเลื่อนขั้น | | 成香 | narikyō | ธูปเลื่อนขั้น | +L | (杏 หรือ 仝) | — | WfF |
เบี้ย | | 歩兵 | fuhyō | ทหารเดินเท้า | P | 歩 | fu | fW |
เบี้ยเลื่อนขั้น ("tokin") | | と金 | tokin | ไปถึงทอง | +P | と (หรือ个) | to | WfF |
การเดินและการกิน
- Gyokushō (Gyoku) ぎょく (ぎょくしょう) (ขุน) เดินได้ 8 ทิศรอบตัว ทีละ 1 ตา
- Hisha (เรือ) ひしゃ เดินตรง 4 ทิศทีละกี่ช่องก็ได้ แต่ห้ามข้ามหมากตัวอื่นเหมือนเรือหมากรุกไทยและรูคของหมากรุกสากล
- Kakugyō (บิชอป) かく (かくぎよう) เดินเฉียง 4 ทิศทีละกี่ช่องก็ได้ แต่ห้ามข้ามหมากตัวอื่นเหมือนบิชอปของหมากรุกสากล
- Kinshō (ทอง) (きんしょう) เดินได้ 6 ทิศรอบตัว ทีละ 1 ตา แต่ห้ามถอยแบบทแยงมุมทั้ง 2 ทิศ
- Ginshō (เงิน) ぎんしょう เดินได้ 5 ทิศรอบตัว เหมือนโคนของหมากรุกไทย
- Keima (ม้า) けいま เดินเหมือนม้าของหมากรุกชาติอื่น แต่แตกต่างกันอย่างหนึ่งคือ ม้าของหมากรุกญี่ปุ่นสามารถเดินได้เพียง 2 ทิศด้านหน้า ห้ามถอยหรือออกข้าง
- Kyōsha きょうしゃ (หอก) เดินเหมือนเรือแต่สามารถเดินหน้าได้เท่านั้น ห้ามถอยหรือออกข้าง
- Fuhyō (เบี้ย) ふひょう เดินได้แค่ข้างหน้าทิศเดียว แต่ไม่กินเฉียงเหมือนหมากรุกไทยหรือหมากรุกสากล (เดินเหมือนจุกของหมากรุกจีน)
การเลื่อนยศ
หมากทุกตัว (ยกเว้น Geoku และ Kin) เลื่อนยศเป็น Kin ได้แบบนี้
- Gin เป็น Nari-Gin (เงินเอก) เปลี่ยนแนวทางการเดินให้เหมือน Kin
หรือ
- Kei เป็น Nari-Kei (ม้าเอก) เปลี่ยนแนวทางการเดินให้เหมือน Kin
- Kyo เป็น Nari-Kyo (หอกเอก) เปลี่ยนแนวทางการเดินให้เหมือน Kin
- Fu เป็น To-Kin (เบี้ยเอก) เปลี่ยนแนวทางการเดินให้เหมือน Kin
| The promoted silver general | | | | | | |
- Kaku เป็น Uma (ม้ามังกร) จะเดินเฉียงเพิ่มได้ 4 ทิศทีละช่อง
| | | \ | | | | / | | \ | ○ | / | | | ○ | 馬 | ○ | | | / | ○ | \ | | / | | | | \ |
|
- Hisha เป็น Ryu (ราชามังกร) จะเดินตรงเพิ่มได้ 4 ทิศทีละช่อง
| | | | | │ | | | | ○ | │ | ○ | | ─ | ─ | 龍 | ─ | ─ | | ○ | │ | ○ | | | | │ | | |
|
จะเห็นว่าเมื่อหมากทั้ง 2 เลื่อนยศก็เปรียบเหมือนกับระดับของควีนของหมากรุกสากลเลยทีเดียว เพราะฉะนั้นจึงมีการป้องกันอย่างเหนียวแน่นไม่ให้หมากทั้ง 2 ตัวเลื่อนยศได้
กลยุทธ์
- ขุน ประมุขและหัวใจแห่งกองทัพ ในระยะเปิดและกลางเกมต้องเอาขุนไว้ในที่ปลอดภัย ส่วนในช่วงปิดเกมอาจจะใช้บัญชาการรบได้
- เรือ แม่ทัพเรือ จู่โจมระยะไกล เรือถือว่าเป็นหมากตัวบุกที่ดีที่สุดของหมากรุกญี่ปุ่น เพราะถ้ากระดานเปิดโล่ง จะมีอานุภาพมาก
- บิชอป นักบวชยอดขุนพล ร่ายเวทในมุมเฉียง บิชอปเป็นตัวที่สามารถหลบหลีกได้ดี แต่มีข้อเสียคือ คุมพื้นที่ได้เพียงแค่ครึ่งกระดานเท่านั้น
- ทอง องครักษ์ป้องกันหลัง แต่อำนาจเจาะแนวรับก็ดีเยี่ยม ทองมีหน้าที่ป้องกันขุนในช่วงเปิดและกลางเกม แต่ถ้าในช่วงปิดเกมมีค่ากลับมากกว่าบิชอปที่ยังไม่เลื่อนยศเสียอีก
- เงิน องครักษ์ช่วยกับทองอีกแรง ทั้งรุกและรับพร้อมสรรพ เงินมีอำนาจหน้าที่คล้ายกับทองและโคนของหมากรุกไทยมาก
- ม้า พลทหารม้า รวดเร็วกว่าพลทหารแต่เดินหน้าตะลุยได้อย่างเดียว ในเมื่อเดินแล้วถอยหลังไม่ได้การเดินแต่ละครั้งต้องพิจารณาให้ดี แต่ม้าก็ประมาทไม่ได้ ถึงอำนาจจะไม่เท่าม้าหมากรุกอื่น แตก็ขัดขาไม่ได้
- หอก แม่ทัพหอก พุ่งซัดขึ้นด้านหน้าได้ไม่จำกัด แต่ไม่มีการถอย ในเมื่อเดินแล้วถอยหลังไม่ได้การเดินแต่ละครั้งต้องพิจารณาให้ดี แต่ถ้าเปิดพื้นที่โล่งก็มีโอกาสเลื่อนยศได้เพราะพุ่งถึงในครั้งเดียวอยู่แล้ว แต่นั่นหมายความว่าต้องกำจัดหอกของคู่ต่อสู้เรียบร้อย
- เบี้ย กองกำลังด่านหน้ากล้าตาย ในเมื่อเดินแล้วถอยหลังไม่ได้การเดินแต่ละครั้งต้องพิจารณาให้ดี แต่ถ้าเบี้ยสามารถเลี่อนยศได้เกมอาจจะพลิกไปเลย เพราะเบี้ยจะสามารถเดินเพิ่มได้อีกถึง 5 ทิศ คือ เลื่อนยศกลายเป็นทอง
จุดหมายแห่งชัยชนะ
- รุกขุนฝ่ายตรงข้ามจน
- ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งยอมแพ้
- หมดเวลา (ถ้ามีการจับเวลา)
- ตกลงเสมอ
- การรุกล้อ (สำหรับหมากรุกญี่ปุ่นจะใช้ 4 ครั้ง)
- นับแต้ม
หมายเหตุ หมากรุกญี่ปุ่นไม่มีการอับ เพราะถึงเดินไม่ได้แต่ก็สามารถเติมหมากได้
การเติมหมาก
การเติมหมากเป็นการนำหมากที่ตายแล้วใส่ลงในกระดาน โดยจะต้องไม่ขัดกฎ 3 ข้อต่อไปนี้ได้แก่
- ห้ามเติมหมากในที่ที่หมากเดินต่อไม่ได้ เช่น เติมหอกในแถวสุดท้าย
- ห้ามเติมเบี้ยแล้วรุกคู่ต่อสู้ เช่น ถ้าขุนประจันหน้ากันแล้วขุนของฝ่ายหนึ่งอยู่ติดขอบกระดาน แล้วอีกฝ่ายเติมเบี้ยรุกจนทันที
- ห้ามเติมเบี้ยถ้าเบี้ยเดียวกันในแถวที่จะเติมหมากยังไม่ได้เลื่อนยศ เช่น เบี้ยตัวหนึ่งอยู่ในแถวที่ 7 แล้วยังไม่ได้เลื่อนยศ แต่เบี้ยแถวที่ 6 เลื่อนยศแล้วเราไม่สามารถเติมเบี้ยในแถวที่ 7 ได้ แต่เราสามารถเติมเบี้ยในแถวที่ 6 ได้ (หนึ่งแถวมีเบี้ยได้หนึ่งตัว)
อ้างอิงผิดพลาด: มีป้ายระบุ <ref>
สำหรับกลุ่มชื่อ "lower-alpha" แต่ไม่พบป้ายระบุ <references group="lower-alpha"/>
ที่สอดคล้องกัน หรือไม่มีการปิด </ref>
หมากร, กญ, บทความน, ไม, การอ, างอ, งจากแหล, งท, มาใดกร, ณาช, วยปร, บปร, งบทความน, โดยเพ, มการอ, างอ, งแหล, งท, มาท, าเช, อถ, เน, อความท, ไม, แหล, งท, มาอาจถ, กค, ดค, านหร, อลบออก, เร, ยนร, าจะนำสารแม, แบบน, ออกได, อย, างไรและเม, อไร, หร, โชง, 将棋, โรมาจ, shōgi,. bthkhwamniimmikarxangxingcakaehlngthimaidkrunachwyprbprungbthkhwamni odyephimkarxangxingaehlngthimathinaechuxthux enuxkhwamthiimmiaehlngthimaxacthukkhdkhanhruxlbxxk eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir hmakrukyipun hrux ochngi yipun 将棋 ormaci shōgi epnhmakrukchnidhnungthiepnhmakrukrunthi 2 khxngchawyipun sungkradancaepnaebb 9x9 kartnghmakcatnginchxngeriyngcakaethwlangsudilcakdansaymuxkhux Kyo hxk Kei ma Gin engin Kin thxng Gyoku khun Kin Gin Kei Kyo aethwthi 2 cakdansaymuxkhux Kaku bichxp Hisha erux sungthngkhutngxyuhna Kei aethwthi 3 epnaephng Fu ebiy 9 tw hmakthuktwykewnkhunaelathxngcasamartheluxnysid ephraachannthuktwthieluxnysidcamixksr 2 danhmakrukyipun enuxha 1 kdktika 1 1 twhmak 1 2 karedinaelakarkin 1 3 kareluxnys 1 4 klyuthth 1 5 cudhmayaehngchychna 1 6 karetimhmakkdktika aekikh danlangkhuxkarerimtnwanghmakaebbmatrthan danbnaesdngtwxyangkareluxnyskhxngtwhmak twhmak aekikh chux phaph khnci ormaci khwamhmay twyx sylksn Betzakhun phuelnradbsungkwa 王將 ōshō kstriyaemthph K 王 ō Kkhun phuelnradbtakwa 玉將 gyokushō aemthphhyk K 玉 gyoku Kerux 飛車 hisha rthbin R 飛 hi Reruxeluxnkhn Dragon 龍王 ryuō rachamngkr R 龍 hrux 竜 a ryu FRokhn 角行 kakugyō ipmum B 角 kaku Bokhneluxnkhn Horse 龍馬 ryuma or ryume mamngkr B 馬 uma WBthxng Gold 金將 kinshō aemthphthxng G 金 kin WfFengin Silver 銀將 ginshō aemthphengin S 銀 gin FfWengineluxnkhn 成銀 narigin engineluxnkhn S 全 WfFma 桂馬 keima maxbechy N 桂 kei ffNmaeluxnkhn 成桂 narikei xbechyeluxnkhn N 圭 hrux今 WfFhxk 香車 kyōsha rthmathup L 香 kyō fRhxkeluxnkhn 成香 narikyō thupeluxnkhn L 杏 hrux 仝 WfFebiy 歩兵 fuhyō thharedinetha P 歩 fu fWebiyeluxnkhn tokin と金 tokin ipthungthxng P と hrux个 to WfFkaredinaelakarkin aekikh Gyokushō Gyoku ぎょく ぎょくしょう khun edinid 8 thisrxbtw thila 1 ta The king 玉 Hisha erux ひしゃ edintrng 4 thisthilakichxngkid aethamkhamhmaktwxunehmuxneruxhmakrukithyaelarukhkhxnghmakruksakl The rook 飛 Kakugyō bichxp かく かくぎよう edinechiyng 4 thisthilakichxngkid aethamkhamhmaktwxunehmuxnbichxpkhxnghmakruksakl The bishop 角 Kinshō thxng きんしょう edinid 6 thisrxbtw thila 1 ta aethamthxyaebbthaeyngmumthng 2 this The gold general 金 Ginshō engin ぎんしょう edinid 5 thisrxbtw ehmuxnokhnkhxnghmakrukithy The silver general 銀 Keima ma けいま edinehmuxnmakhxnghmakrukchatixun aetaetktangknxyanghnungkhux makhxnghmakrukyipunsamarthedinidephiyng 2 thisdanhna hamthxyhruxxxkkhang The knight 桂 Kyōsha きょうしゃ hxk edinehmuxneruxaetsamarthedinhnaidethann hamthxyhruxxxkkhang The lance 香 Fuhyō ebiy ふひょう edinidaekhkhanghnathisediyw aetimkinechiyngehmuxnhmakrukithyhruxhmakruksakl edinehmuxncukkhxnghmakrukcin The pawn 歩 kareluxnys aekikh hmakthuktw ykewn Geoku aela Kin eluxnysepn Kin idaebbni Gin epn Nari Gin enginexk epliynaenwthangkaredinihehmuxn Kin 全 hrux 今 Kei epn Nari Kei maexk epliynaenwthangkaredinihehmuxn Kin 圭 Kyo epn Nari Kyo hxkexk epliynaenwthangkaredinihehmuxn Kin 杏 Fu epn To Kin ebiyexk epliynaenwthangkaredinihehmuxn Kin と The promoted silver general The promoted knight The promoted lance The promoted pawnKaku epn Uma mamngkr caedinechiyngephimid 4 thisthilachxng The dragon horse 馬 Hisha epn Ryu rachamngkr caedintrngephimid 4 thisthilachxng The dragon king 龍 caehnwaemuxhmakthng 2 eluxnyskepriybehmuxnkbradbkhxngkhwinkhxnghmakruksaklelythiediyw ephraachanncungmikarpxngknxyangehniywaennimihhmakthng 2 tweluxnysid klyuthth aekikh khun pramukhaelahwicaehngkxngthph inrayaepidaelaklangekmtxngexakhuniwinthiplxdphy swninchwngpidekmxaccaichbychakarrbid erux aemthpherux cuocmrayaikl eruxthuxwaepnhmaktwbukthidithisudkhxnghmakrukyipun ephraathakradanepidolng camixanuphaphmak bichxp nkbwchyxdkhunphl rayewthinmumechiyng bichxpepntwthisamarthhlbhlikiddi aetmikhxesiykhux khumphunthiidephiyngaekhkhrungkradanethann thxng xngkhrkspxngknhlng aetxanacecaaaenwrbkdieyiym thxngmihnathipxngknkhuninchwngepidaelaklangekm aetthainchwngpidekmmikhaklbmakkwabichxpthiyngimeluxnysesiyxik engin xngkhrkschwykbthxngxikaerng thngrukaelarbphrxmsrrph enginmixanachnathikhlaykbthxngaelaokhnkhxnghmakrukithymak ma phlthharma rwderwkwaphlthharaetedinhnataluyidxyangediyw inemuxedinaelwthxyhlngimidkaredinaetlakhrngtxngphicarnaihdi aetmakpramathimid thungxanaccaimethamahmakrukxun aetkkhdkhaimid hxk aemthphhxk phungsdkhundanhnaidimcakd aetimmikarthxy inemuxedinaelwthxyhlngimidkaredinaetlakhrngtxngphicarnaihdi aetthaepidphunthiolngkmioxkaseluxnysidephraaphungthunginkhrngediywxyuaelw aetnnhmaykhwamwatxngkacdhxkkhxngkhutxsueriybrxy ebiy kxngkalngdanhnaklatay inemuxedinaelwthxyhlngimidkaredinaetlakhrngtxngphicarnaihdi aetthaebiysamarthelixnysidekmxaccaphlikipely ephraaebiycasamarthedinephimidxikthung 5 this khux eluxnysklayepnthxngcudhmayaehngchychna aekikh rukkhunfaytrngkhamcn fayidfayhnungyxmaeph hmdewla thamikarcbewla tklngesmx karruklx sahrbhmakrukyipuncaich 4 khrng nbaetmhmayehtu hmakrukyipunimmikarxb ephraathungedinimidaetksamarthetimhmakid karetimhmak aekikh karetimhmakepnkarnahmakthitayaelwislnginkradan odycatxngimkhdkd 3 khxtxipniidaek hametimhmakinthithihmakedintximid echn etimhxkinaethwsudthay hametimebiyaelwrukkhutxsu echn thakhunpracnhnaknaelwkhunkhxngfayhnungxyutidkhxbkradan aelwxikfayetimebiyrukcnthnthi hametimebiythaebiyediywkninaethwthicaetimhmakyngimideluxnys echn ebiytwhnungxyuinaethwthi 7 aelwyngimideluxnys aetebiyaethwthi 6 eluxnysaelweraimsamarthetimebiyinaethwthi 7 id aeterasamarthetimebiyinaethwthi 6 id hnungaethwmiebiyidhnungtw xangxingphidphlad mipayrabu lt ref gt sahrbklumchux lower alpha aetimphbpayrabu lt references group lower alpha gt thisxdkhlxngkn hruximmikarpid lt ref gt ekhathungcak https th wikipedia org w index php title hmakrukyipun amp oldid 9634926, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม