ไออาห์ (พระราชินีในอินโยเตฟที่ 3)
ไออาห์ (หรือ ยาห์, จาห์ หรือ อาอาห์ ซึ่งมีความหมายว่า "ดวงจันทร์") เป็นพระราชมารดาของฟาโรห์และพระราชินีแห่งอียิปต์โบราณ ราว 2060 ปีก่อนคริสตกาล ในช่วงกลางราชวงศ์ที่สิบเอ็ดแห่งอียิปต์ (ระหว่าง 2134–1991 ปีก่อนคริสตกาล) พระองค์อาจจะเป็นพระราชธิดาของฟาโรห์อินโยเตฟที่ 2 และเป็นพระราชมารดาของฟาโรห์เมนทูโฮเทปที่ 2 และพระองค์เป็นพระราชินีในฟาโรห์อินโยเตฟที่ 3
| ไออาห์ | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
พระนางไออาห์ (ทางด้านซ้าย) กับพระโอรสของพระองค์ ฟาโรห์เมนทูโฮเตปที่สอง (ทางด้านขวา) ที่ชัตต์ เออร์-ริกัล | ||||||
| คู่อภิเษก | ฟาโรห์อินโยเตฟที่สาม | |||||
| พระราชบุตร | ฟาโรห์เมนทูโฮเตปที่สอง; เนเฟรูที่ 2 | |||||
| Egyptian name | Jˁḥ ดวงจันทร์
| |||||
| ราชวงศ์ | ราชวงศ์ที่สิบเอ็ด | |||||
| พระราชบิดา | ฟาโรห์อินโยเตฟที่สอง | |||||
| ศาสนา | ศาสนาอียิปต์โบราณ | |||||
พระชีวประวัติ
ไม่ค่อยทราบอย่างแน่ชัดเกี่ยวกับการประสูติและพระชนม์ชีพของพระองค์ พระองค์ได้รับพระยศเป็น พระราชธิดาแห่งกษัตริย์ (S3t-nswt) ซึ่งบ่งชี้ว่า พระองค์เป็นพระราชธิดาของฟาโรห์ ซึ่งอาจจะเป็นฟาโรห์อินโยเตฟที่ 2 แต่มันยังคงเป็นเพียงการสันนิษฐาน พระนามของพระองค์เป็นพระนามที่อ้างมาจากเทพไออาห์ เทพแห่งดวงจันทร์ของอียิปต์โบราณ
พระองค์ได้อภิเษกสมรสกับฟาโรห์อินโยเตฟที่ 3 ถึงแม้ว่าจะไม่ปรากฏพระยศที่สำคัญคือ พระมเหสีแห่งกษัตริย์ ก็ตาม พระโอรส - ธิดาของพระองค์คือ:
- ฟาโรห์เนบเฮเพตเร เมนทูโฮเทปที่ 2 (ระหว่าง 2046 – 1995 ปีก่อนคริสตกาล)
- พระราชินีเนเฟรูที่ 2
ในฐานะพระราชมารดาของฟาโรห์เมนทูโฮเทปที่ 2 และพระราชินีเนเฟรูที่ 2 พระองค์จึงเป็นทั้งพระอัยยิกาทั้งฝ่ายพระราชมารดาและฝ่ายพระราชบิดาของฟาโรห์เมนทูโฮเทปที่ 3พระองค์ปรากฏอยู่บนจารึกหินในชัตต์ เออร์-ริกัล ซึ่งพระองค์ทรงยืนอยู่ข้างหลังฟาโรห์เมนทูโฮเทปที่ 2 ด้านหน้าของทั้งสองพระองค์ มีภาพสลักของพระราชบิดาผู้ทรงเป็นที่รักแห่งเทพเจ้า, พระโอรสแห่งเทพรา, อินเตฟ และผู้ถือตราพระราชลัญจกรและผู้ดูแลพระคลังมหาสมบัตินามว่า เคติ พระองค์ยังปรากฏในหลุมฝังพระศพ ทีที 319 ของพระราชินีเนเฟรูที่ 2 พระธิดาของพระองค์ พระองค์ยังได้รับบันทึกพระนามไว้บนชิ้นส่วนจารึกของหลุมฝังพระศพของพระราชินีเนเฟรู และบนโลงพระศพจำลอง ซึ่งบันทึกไว้ว่า: "เนเฟรู ผู้ประสูติแต่ไออาห์"
พระยศ
- พระราชมารดา ผู้เป็นที่รักแห่งกษัตริย์ (mwt-nswt mryt-f)
- นักบวชสตรีแห่งฮาธอร์ (ḥmt-nṯr-ḥwt-ḥr)
- พระราชธิดาแห่งกษัตริย์ (sȝt-nswt)
อ้างอิง
- Allen, James P. (2000). Middle Egyptian: An Introduction to the Language and Culture of Hieroglyphs. Cambridge University Press. p. 436
- ↑ Joyce Tyldesley, Chronicle of the Queens of Egypt, Thames & Hudson. 2006, pp. 66-68. ISBN 0-500-05145-3
- Remler, Pat. (2000). Egyptian Mythology A to Z: A Young Reader's Companion. Facts On File. P. 1
- Clayton, Peter A. Chronicle of the Pharaohs: The Reign-by-Reign Record of the Rulers and Dynasties of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 72. 2006. ISBN 0-500-28628-0
- Firth, Lesley (editor-in-chief) et al (1985). "Mentohotep III". Who Were They? The Simon & Schuster Color Illustrated Question & Answer Book. Little Simon Book, Simon & Schuster, Inc., New York City, ISBN 0671604767., page 12.
- Silke Roth: Die Königsmütter des Alten Ägypten, Wiesbaden 2001, ISBN 3447043687, p. 426
- William C. Hayes: The Scepter of Egypt I, New York 1953, ISBN 0870991906, p. 160, 327