กองพันปฏิบัติการพิเศษรักษาพระองค์ กรมรบพิเศษที่ 3 รักษาพระองค์

กองพันปฏิบัติการพิเศษรักษาพระองค์ กรมรบพิเศษที่ 3 รักษาพระองค์ (พัน.ปพ.รอ.รพ.ศ. 3 รอ.) หรือชื่อที่รู้จักโดยทั่วไป หน่วยเฉพาะกิจ 90 (ฉก.90) เป็นหน่วยทหารปฏิบัติการพิเศษและรักษาพระองค์ ขึ้นตรงต่อกรมรบพิเศษที่ 3 รักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ กองทัพบกไทย

กองพันปฏิบัติการพิเศษรักษาพระองค์ กรมรบพิเศษที่ 3 รักษาพระองค์
สถาปนา	พ.ศ. 2524 – ปัจจุบัน
ประเทศ	ไทย
ขึ้นต่อ	หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ ทางยุทธการ ศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการก่อการร้ายสากล กองบัญชาการกองทัพไทย
เหล่า	กองทัพบกไทย
รูปแบบ	ทหารรักษาพระองค์ หน่วยรบพิเศษ หน่วยปฏิบัติการพิเศษ
บทบาท	การยุทธ์เคลื่อนที่ทางอากาศ อารักขาใกล้ชิด การยุทธ์พื้นที่ระยะประชิด การต่อต้านการก่อการร้าย การปฏิบัติภารกิจโดยตรง ชิงตัวประกัน การปฏิบัติการพิเศษ
กำลังรบ	กองร้อย
กองบัญชาการ	ตำบลเขาสามยอด, อำเภอเมืองลพบุรี, จังหวัดลพบุรี, ประเทศไทย
สมญา	ฉ.ก. 90, กองพันปิศาจ
คำขวัญ	กล้าหาญ, เด็ดเดี่ยว, รวดเร็ว
ค่านิยมหลัก
ปฏิบัติการ สำคัญ	สงครามเย็น การก่อการกำเริบคอมมิวนิสต์ในประเทศไทย การก่อการกำเริบคอมมิวนิสต์ในประเทศมาเลเซีย (ค.ศ. 1968–1989) เหตุปะทะชายแดนไทย–เวียดนาม สมรภูมิบ้านร่มเกล้า สงครามยาเสพติด ความขัดแย้งภายในพม่า การยุทธ เนิน 9631 สงครามต่อต้านการก่อการร้าย ความไม่สงบในชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย กรณีพิพาทพรมแดนไทย–กัมพูชา การสลายการชุมนุมที่แยกราชประสงค์ พ.ศ. 2553 ปฏิบัติการค้นหาและกู้ภัยถ้ำหลวง เหตุกราดยิงที่จังหวัดนครราชสีมา พ.ศ. 2563
ผู้บังคับบัญชา
ผบ.สำคัญ	ธนะศักดิ์ ปฏิมาประกร

ประวัติ

แรกเริ่มก่อตั้งใน พ.ศ. 2524 ก่อตั้งโดยกองพลที่ 1 รักษาพระองค์ ในนาม "AT-81" โดยการใช้กำลังพลจากหน่วยขึ้นตรงจากกองพลเดียวกัน เข้ารับการฝึกการปราบปรามการก่อการร้ายสากล (หลักสูตรการรบในเมือง) เป็นระยะเวลา 10 สัปดาห์ มีจำนวน 3 รุ่นคือ

รุ่นที่ 1 ชุด A,B เข้ารับการฝึกจากหน่วย SAS จำนวน 42 นาย

รุ่นที่ 2 ชุด C,D เข้ารับการฝึกจากหน่วย SAS จำนวน 42 นาย

รุ่นที่ 3 ชุด E,F เข้ารับการฝึกจากหน่วยอิสราเอล จำนวน 40 นาย กำลังพลดังกล่าวหมุนเวียนทำหน้าที่เตรียมพร้อม จำนวน 3 ชุด ๆ ละ 20 วัน

พ.ศ. 2527 ได้ย้ายการบังคับบัญชาจาก พล.1 รอ. มาขึ้นการบังคับบัญชากับกองทัพบก โดยมีชื่อว่า "หน่วยปฏิบัติการเฉพาะกิจ 90" ใช้รหัสย่อว่า "ฉก.90" เป็นหน่วยที่ขึ้นตรงกับกองทัพบก มีผู้บัญชาการทหารบกเป็นผู้สั่งการโดยตรง โดยมีที่ตั้งชั่วคราวอยู่ที่ ร้อย.ลว.ไกลที่ 1 พล.1 รอ. มีกำลังพลที่ผ่านการฝึกสมัครใจย้ายตามหน่วย จำนวน 60 นาย และรับสมัครเพิ่มเติมจาก ร้อย.ลว.ไกลที่ 1 พล.ม.1 รอ. จำนวน 15 นาย และคัดเลือกจาก นักเรียนนายสิบ ศูนย์การทหารราบ จำนวน 21 นาย

พ.ศ. 2529 ได้บรรจุมอบเป็นหน่วยขึ้นการบังคับบัญชาโดยตรงกับ หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ และใช้นามหน่วยว่า "กองร้อยปฏิบัติการพิเศษ" โดยได้ย้ายที่ตั้งหน่วยชั่วคราวจากร้อย ลว.ไกล ที่ 1 พล.1 รอ. มาเข้าที่ตั้งหนวยชั่วคราว ณ ค่ายวชิราลงกรณ์ (กรมรบพิเศษที่ 1) บ.ป่าหวาย ต.ป่าตาล อ.เมือง จ.ลพบุรี

พ.ศ. 2535 หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ ได้บรรจุมอบให้เป็นหน่วยขึ้นการบังคับบัญชาโดยตรงของกองพันจู่โจม และเมื่อ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2535 กองร้อยปฏิบัติการพิเศษ ได้เคลื่อนย้ายหน่วยจากที่ตั้งชั่วคราว ค่ายวชิราลงกรณ์ ไปเข้าที่ตั้งปกติถาวร บริเวณบ้านน้ำจั้น ต.เขาสามยอด อ.เมือง จ.ลพบุรี เมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. 2537

พ.ศ. 2543 หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ ปิดการบรรจุกำลังพลและปรับการบังคับบัญชาหน่วยจาก หน่วยขึ้นตรงกองพันจู่โจม เป็นหน่วยขึ้นตรงกรมรบพิเศษที่ 3 ให้เรียกนามหน่วยว่า "กองร้อยปฏิบัติการพิเศษ" นามหน่วยโดยย่อว่า "ร้อย.ปพ." เครื่องหมายสังกัด "รพ.ศ. 3" โดยมีพิธีมอบการบังคับบัญชาเมื่อ 6 มีนาคม พ. ศ. 2544

ต่อมา พ.ศ. 2550 กองทัพบกได้ดำเนินการปรับปรุงโครงสร้างการจัด หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษ ให้พร้อมรับภัยคุกคามจากสถานการณ์การก่อการร้าย ซึ่งมีการขยายตัวมากขึ้น โดยได้ปรับขยายโครงสร้างของหน่วยจากเดิม “กองร้อยปฏิบัติการพิเศษ” เป็น “กองปฏิบัติการพิเศษ ” เพื่อให้รองรับภารกิจและเพิ่มขีดความสามารถในการต่อต้านการก่อการร้ายได้อย่าง ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ

ปัจจุบันได้ลดขนาดกำลังหน่วยเป็นกองพัน และได้รับสถาปนาเป็นหน่วยทหารรักษาพระองค์ในปี พ.ศ. 2560

ภารกิจ

กองพันปฏิบัติการพิเศษรักษาพระองค์ รองรับหน้าที่การปฏิบัติการพิเศษ และภารกิจพิเศษภายใต้การบังคับบัญชาโดยตรงต่อกองบัญชาการกองทัพบก เมื่อมีสถานการณ์ก่อการร้ายจะเป็นหน่วยขึ้นการบังคับบัญชาต่ออศูนย์ต่อต้านการก่อการร้ายสากล (ศตก.) สังกัดกองบัญชาการกองทัพไทย (บก.ทท.)

ดูเพิ่ม

• หน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ กองเรือยุทธการ
• กรมปฏิบัติการพิเศษ หน่วยบัญชาการอากาศโยธิน

อ้างอิง

1. "ปูม 'ฉก.90' จริงหรือ..กองปฏิบัติการพิเศษ 'สังหารสนธิ'?". Oknation. สืบค้นเมื่อ May 10, 2021.
2. "เปลี่ยน รัชกาลเปลี่ยน หน่วย ร.อ.ใหม่เปลี่ยนแปลง ชื่อ หน่วยในพระองค์". lapluangprangchannel. April 23, 2019. สืบค้นเมื่อ May 10, 2021.
3. workpointTODAY Writer (April 24, 2019). "โปรดเกล้าฯ เปลี่ยนแปลงหน่วยทหารรักษาพระองค์และหน่วยทหารในพระองค์". workpointtoday. สืบค้นเมื่อ May 10, 2021.
4. ปกรณ์ พึ่งเนตร (December 22, 2014). "ต้องเลิกความคิด...ไทยไม่ใช่เป้าก่อการร้าย". สำนักข่าวอิสรา. สืบค้นเมื่อ May 10, 2021.