การปฏิวัติเดือนสิงหาคม

การปฏิวัติเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2488 (August revolution) เป็นการลุกฮือของชาวเวียดนามที่นำไปสู่การประกาศเอกราช และจัดตั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยเวียดนามเมื่อ 2 กันยายน พ.ศ. 2488

การปฏิวัติเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2488
วันที่ 14–30 สิงหาคม พ.ศ. 2488 สถานที่ เวียดนาม ผลลัพธ์ เวียดมิญ ชนะ สมเด็จพระจักรพรรดิบ๋าว ดั่ย สละราชบัลลังก์ จักรวรรดิเวียดนาม และ ราชวงศ์เหงียน สลายตัว จัดตั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยเวียดนาม
คู่ขัดแย้ง
จักรวรรดิญี่ปุ่น จักรวรรดิเวียดนาม	เวียดมิญ
ผู้บัญชาการหรือผู้นำ
ยูอิจิ ทสึชิอาซิ ทาเกชิ ทสึกาโมโต สมเด็จพระจักรพรรดิบ๋าว ดั่ย	โฮจิมินห์ เจื่อง จิง หวอ เงวียน ซ้าป

การปฏิวัติเดือนสิงหาคมเป็นการต่อสู้ของพรรคคอมมิวนิสต์เวียดนามเพื่อเรียกร้องเอกราชจากฝรั่งเศส โดยทางพรรคได้เตรียมการล่วงหน้า 4 ปี ตั้งแต่ พ.ศ. 2484 เพื่อที่จะลุกฮือขึ้นปลายสงครามโลกครั้งที่สอง โดยเฉพาะการจัดตั้งแนวร่วมให้กว้างขวางทั่วประเทศ ในช่วงปลายสงครามโลกครั้งที่ 2 ฝ่ายสัมพันธมิตรได้ตกลงกันที่พ็อทซ์ดัมว่าจะให้กองทัพจีนคณะชาติยึดครองอินโดจีนจนถึงเส้นขนานที่ 16 ส่วนทางใต้จะให้อังกฤษยึดครอง ในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2488 ญี่ปุ่นได้ให้เอกราชแก่เวียดนามภายใต้การปกครองของจักรพรรดิบ๋าวได่

ในวันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2488 แทบจะทันทีที่ญี่ปุ่นยอมจำนน เวียดมิญเรียกประชุมสมัชชาประชาชนในจังหวัดเตวียนกวางเพื่อวางแผนยึดอำนาจให้เสร็จสิ้นก่อนที่ฝ่ายสัมพันธมิตรจะเข้ามาในเวียดนาม โดยลงมติให้ก่อความไม่สงบในฮานอยในวันที่ 19 สิงหาคม ซึ่งเวียดมิญสามารถปลดอาวุธทหารญี่ปุ่นได้ตามกำหนด อย่างไรก็ตาม การลุกฮือในเมืองอื่นๆไม่ได้เกิดขึ้นพร้อมกันกับฮานอย ในเว้เกิดขึ้นเมื่อ 23 สิงหาคม ที่ไซ่ง่อนในวันที่ 25 ส.ค. และทุกที่สามารถยึดอำนาจรัฐได้สำเร็จ ทำให้รัฐบาลหุ่นของบ๋าวได่ที่เว้ต้องลาออก องค์จักรพรรดิสละราชสมบัติ มอบอำนาจให้ผู้แทนรัฐบาลชั่วคราวในวันที่ 29 สิงหาคม และได้ประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยเวียดนามเมื่อ 2 กันยายน

อ้างอิง

• ธีระ นุชเปี่ยม. (2539). การปฏิวัติเดือนสิงหาคม. ใน สารานุกรมประวัติศาสตร์สากลสมัยใหม่: เอเชีย เล่ม 1 อักษร A-B ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน), หน้า 280–282.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Goscha, Christopher E. (1999). Thailand and the Southeast Asian Networks of the Vietnamese Revolution, 1885-1945. Richmond: Curzon.
• Không tìm thấy trang bạn yêu cầu - VietNam News