กีฬาว่ายน้ำในโอลิมปิกฤดูร้อน

กีฬาว่ายน้ำในโอลิมปิก (อังกฤษ: Swimming) ได้รับการยอมรับบรรจุเป็นกีฬาที่แข่งขันในโอลิมปิกสมัยใหม่ครั้งแรกในปี 1896 ที่กรุงเอเธนส์ ประเทศกรีซ โดยในระยะแรกมีเพียงการแข่งขันประเภทชาย เปิดโอกาสให้นักกีฬาว่ายน้ำใช้ท่าอะไรก็ได้ แต่ผลปรากฏว่า คนที่ได้รับชัยชนะคราวนั้นคือคนที่ใช้ท่าทรัดเจิ้น ในปี 1900 ที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส คณะกรรมการจัดการแข่งขันได้เพิ่มการว่ายน้ำท่ากรรเชียงเข้าไปอีก 1 รายการ ต่อมาปี 1908 ที่กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ จึงเพิ่มท่ากบ และไม่นานนักท่าผีเสื้อจึงตามมาเป็นท่าสุดท้าย

กีฬาว่ายน้ำในโอลิมปิกฤดูร้อน
สัญลักษณ์กีฬาว่ายน้ำ
หน่วยงาน	ฟีน่า
รายการ	34 (ชาย: 17; หญิง: 17)
การแข่งขัน
1896 1900 1904 1908 1912 1920 1924 1928 1932 1936 1948 1952 1956 1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020
ผู้ที่ได้รับเหรียญรางวัล

อย่างไรก็ตาม ในสมัยนั้นการจัดการแข่งขันยังไม่ค่อยเข้าที่เข้าทาง การแข่งขันที่กรุงเอเธนส์ นักว่ายน้ำยังต้องใช้วิธีออกสตาร์ตด้วยการกระโดดจากบนเรือลงไปในน้ำท่เย็นจัดราวกับน้ำแข็งของทะเลเมดิเตอร์รเนียน แถมยังมีคลื่นอีกด้วย ดังนันผู้ที่จะเข้าแข่งต้องคิดถึงความแข็งแกร่งทนทานของตนเองว่ามีเพียงพอหรือไม่ที่จะเอาชีวิตให้รอดเสียก่อน จึงจะคิดเรื่องเอาชนะ

ปี 1900 โอลิมปิกที่กรุงปารีสนั้น มีการแข่งขันว่ายใต้น้ำ รวมทั้งการว่ายน้ำผ่านเครื่องกีดขวางอีกด้วย อีก 4 ปีต่อมาที่เมืองเซนตหลุยส์ สหรัฐอเมริกา มีการแข่งดำน้ำระยะไกล (Plunge for distance) ซึ่งรายการเหล่านั้นไม่ได้รับความนิยม เพราะผู้ชมจะไม่เห็นอะไรเลลยนอกจากน้ำในขณะที่นักว่ายน้ำดำน้ำอยู่ ทำให้ถูกยกเลิกไป ส่วนการแข่งขันว่ายน้ำประเภทหญิง เริ่มมีขึ้นครั้งแรกในโอลิมมปิกปี 1912 ที่กรุงสต็อกโฮล์ม ประเทศสวีเดน

นับตั้งแต่โอลิมปิกครั้งที่ 3 ที่เมืองเซนต์หลุยส์ รัฐมิสซูรี สหรัฐอเมริกา สหรัฐฯก็ครองความเป็นจ้าวกีฬาชนิดนี้มาโดยตลอด ในปัจจุบันการแข่งขันว่ายน้ำโอลิมปิกทั้งประเภทชายและหญิงนั้น นักว่ายน้ำจากสหรัฐฯ และออสเตรเลียนับว่าอยู่แถวหน้าเหนือชาติอื่นๆ

รายการแข่งขันของผู้ชาย

รายการ	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	94	98	02	06	10	14	18	ปี
โปรแกรมปัจจุบัน
ฟรีสไตล์ 50 เมตร			X																		X	X	X	X	X	X	X	8
ฟรีสไตล์ 100 เมตร	X		X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	26
ฟรีสไตล์ 200 เมตร		X	X													X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	14
ฟรีสไตล์ 400 เมตร			X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	25
ฟรีสไตล์ 1500 เมตร			X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	25
กรรเชียง 100 เมตร			X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X		X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	24
กรรเชียง 200 เมตร		X													X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	14
กบ 100 เมตร																X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	12
กบ 200 เมตร				X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	24
ผีเสื้อ 100 เมตร																X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	12
ผีเสื้อ 200 เมตร													X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	15
เดี่ยวผสม 200 เมตร																X	X			X	X	X	X	X	X	X	X	10
เดี่ยวผสม 400 เมตร															X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	13
ผลัดฟรีสไตล์ 4×100 เมตร															X	X	X			X	X	X	X	X	X	X	X	11
ผลัดฟรีสไตล์ 4×200 เมตร				X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	24
ผลัดผสม 4×100 เมตร														X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	14
มาราธอน 10 กิโลเมตร																										X	X	2
โปรแกรมในอดีต
ฟรีสไตล์ 500 เมตร	X																											1
ฟรีสไตล์ 880 หลา			X																									1
ฟรีสไตล์ 1000 เมตร		X																										1
ฟรีสไตล์ 1200 เมตร	X																											1
ฟรีสไตล์ 4000 เมตร		X																										1
กบ 400 เมตร		X		X	X																							3
ผลัดฟรีสไตล์ 4×50 หลา			X																									1
ว่ายน้ำทีม 200 เมตร		X																										1
ข้ามสิ่งกีดขวาง 200 เมตร		X																										1
ว่ายน้ำใต้น้ำ		X																										1
กะลาสีเรือฟรีสไตล์ 100 เมตร	X																											1
รายการ	4	7	9	6	7	7	6	6	6	6	6	6	7	8	10	15	15	13	13	15	16	16	16	16	16	17	17

รายการแข่งขันของผู้หญิง

รายการ	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	94	98	02	06	10	14	18	ปี
ฟรีสไตล์ 50 เมตร																					X	X	X	X	X	X	X	7
ฟรีสไตล์ 100 เมตร					X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	23
ฟรีสไตล์ 200 เมตร																X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	12
ฟรีสไตล์ 400 เมตร						X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	22
ฟรีสไตล์ 800 เมตร																X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	12
ท่ากรรเชียง 100 เมตร							X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	21
ท่ากรรเชียง 200 เมตร																X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	12
กบ 100 เมตร																X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	12
กบ 200 เมตร							X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	21
ผีเสื้อ 100 เมตร													X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	15
ผีเสื้อ 200 เมตร																X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	12
เดี่ยวผสม 200 เมตร																X	X			X	X	X	X	X	X	X	X	10
เดี่ยวผสม 400 เมตร															X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	13
ผลัดฟรีสไตล์ 4×100 เมตร					X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	23
ผลัดฟรีสไตล์ 4×200 เมตร																							X	X	X	X	X	5
ผลัดผสม 4×100 เมตร														X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	X	14
มาราธอน 10 กิโลเมตร																										X	X	2
รายการ					2	3	5	5	5	5	5	5	6	7	8	14	14	13	13	14	15	15	16	16	16	17	17

สรุปเหรียญรางวัล

ปรับปรุงหลังจากโอลิมปิกฤดูร้อน 2012

อันดับที่	ประเทศ	ทอง	เงิน	ทองแดง	รวม
1	สหรัฐ (USA)	230	164	126	520
2	ออสเตรเลีย (AUS)	57	60	61	178
3	เยอรมนีตะวันออก (GDR)	38	32	22	92
4	ฮังการี (HUN)	25	23	18	66
5	ญี่ปุ่น (JPN)	20	24	29	73
6	เนเธอร์แลนด์ (NED)	19	18	19	56
7	สหราชอาณาจักร (GBR)	15	22	30	67
8	เยอรมนี (GER)	13	18	28	59
9	สหภาพโซเวียต (URS)	12	21	26	59
10	จีน (CHN)	12	17	8	37
11	สวีเดน (SWE)	8	14	13	35
12	ฝรั่งเศส (FRA)	8	13	19	40
13	แคนาดา (CAN)	7	14	21	42
14	แอฟริกาใต้ (RSA)	6	3	6	15
15	ทีมรวม (EUN)	6	3	1	10
16	รัสเซีย (RUS)	5	7	7	19
17	ยูเครน (UKR)	4	5	1	10
18	อิตาลี (ITA)	4	4	9	17
19	เยอรมนีตะวันตก (FRG)	3	5	14	22
20	โรมาเนีย (ROU)	3	2	4	9
21	ไอร์แลนด์ (IRL)	3	0	1	4
22	เดนมาร์ก (DEN)	2	5	5	12
23	ซิมบับเว (ZIM)	2	4	1	7
24	ออสตราเลเซีย (ANZ)	2	3	3	8
25	นิวซีแลนด์ (NZL)	2	1	3	6
26	ออสเตรีย (AUT)	1	6	4	11
27	เยอรมนี (EUA)	1	5	6	12
28	บราซิล (BRA)	1	4	8	13
29	กรีซ (GRE)	1	3	3	7
30	โปแลนด์ (POL)	1	3	2	6
31	เกาหลีใต้ (KOR)	1	3	0	4
32	สเปน (ESP)	1	2	3	6
33	เบลเยียม (BEL)	1	1	2	4
	คอสตาริกา (CRC)	1	1	2	4
35	อาร์เจนตินา (ARG)	1	1	1	3
	บัลแกเรีย (BUL)	1	1	1	3
37	ยูโกสลาเวีย (YUG)	1	1	0	2
38	ซูรินาม (SUR)	1	0	1	2
	เม็กซิโก (MEX)	1	0	1	2
	ตูนิเซีย (TUN)	2	0	1	3
41	ลิทัวเนีย (LTU)	1	0	0	1
42	เบลารุส (BLR)	0	2	0	2
	สโลวาเกีย (SVK)	0	2	0	2
44	ฟินแลนด์ (FIN)	0	1	3	4
45	คิวบา (CUB)	0	1	1	2
	นอร์เวย์ (NOR)	0	1	1	2
47	โครเอเชีย (CRO)	0	1	0	1
	เซอร์เบีย (SRB)	0	1	0	1
	สโลวีเนีย (SLO)	0	1	0	1
50	ฟิลิปปินส์ (PHI)	0	0	2	2
51	สวิตเซอร์แลนด์ (SUI)	0	0	1	1
	ตรินิแดดและโตเบโก (TRI)	0	0	1	1
	เวเนซุเอลา (VEN)	0	0	1	1
รวม		522	519	521	1562

หมายเหตุ

1. Distances at the 1904 Olympics were measured in yards rather than metres. The 50 yard freestyle was 45.7 metres and the 100 yard freestyle and backstroke races were 91.4 metres. The 220, 440, and 880 yard freestyle races were 201, 402, and 804 metres, respectively. Instead of a 1500 metre race, there was a 1 mile race which made for 1609 metres. The 440 yard breaststroke, like the freestyle, was 402 metres. The relay, 4 ? 50 yards, was 4 ? 45.7 metres.
2. In 1920, the women's event was 300 metres.

อ้างอิง

• International Olympic Committee results database

แหล่งข้อมูลอื่น

• Swim Rankings results