กุศล หมายถึง บุญ ความดี ความฉลาด
ในทสุตตรสูตร พระสารีบุตรกล่าวว่ารากเหง้าของกุศลมี 3 อย่าง คือ ความไม่โลภ ความไม่คิดประทุษร้าย และความไม่หลง
อกุศล (น นิบาต/อ- อุปสรรค (ไม่) + กุสล) หมายถึง บาป, ความชั่วร้าย, ไม่เป็นมงคล, ไม่ฉลาด, กรรมชั่ว ตรงกันข้ามกับ กุศล ซึ่งแปลว่า ความดี
ในสัมมาทิฏฐิสูตร พระสารีบุตรอธิบายว่า อกุศล คือ
- ปาณาติบาต หมายถึง การทำชีวิตให้ตกล่วง
- อทินนาทาน หมายถึง การถือเอาของที่เขามิได้ให้ โดยอาการขโมย, ลักทรัพย์
- กาเมสุมิจฉาจาร หมายถึง ความประพฤติผิดในกาม
- มุสาวาท หมายถึง คำโกหก
- ปิสุณาวาจา หมายถึง คำส่อเสียด
- ผรุสวาจา หมายถึง คำหยาบ
- สัมผัปปลาปะ หมายถึง คำพูดเพ้อเจ้อ
- อภิชฌา หมายถึง การเพ่งเล็งอยากได้ของเขา
- พยาบาท หมายถึง การคิดร้ายผู้อื่น
- มิจฉาทิฐิ หมายถึง ความเห็นผิด
รากเหง้าแห่งอกุศลข้างต้นเรียกว่า อกุศลมูล ได้แก่ โลภะ โทสะ และโมหะ
พระสารีบุตรอธิบายสรุปว่า เมื่อใด พระอริยสาวกรู้ชัดอกุศลและรากเหง้าแห่งอกุศลอย่างนี้ รู้ชัดกุศลและรากเหง้าแห่งกุศลอย่างนี้ เมื่อนั้น ย่อมละอนุสัยคือราคะ บรรเทาอนุสัยคือปฏิฆะ ถอนอนุสัยคือทิฐิและมานะที่ว่า ‘เป็นเรา’ โดยประการทั้งปวง ละอวิชชาได้แล้ว ทำวิชชาให้เกิดขึ้น แล้วเป็นผู้ทำที่สุดแห่งทุกข์ได้ในปัจจุบันนี้เอง ด้วยเหตุเพียงเท่านี้ พระอริยสาวกก็ชื่อว่ามีสัมมาทิฏฐิ มีความเห็นตรง มีความเลื่อมใสอันแน่วแน่ในธรรม มาสู่พระสัทธรรมนี้
อ้างอิง - เชิงอรรถ
- กุศล, พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
- พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554, หน้า 138
- ทสุตตรสูตร, พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๑ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๓ ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค
- พระพรหมคุณาภรณ์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต), พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์
- พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542
- สัมมาทิฏฐิสูตร, พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่มที่ 12 พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ 4 มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์
- บรรณานุกรม
ศลและอก, ศล, ศล, หมายถ, ความด, ความฉลาด, ในทส, ตตรส, ตร, พระสาร, ตรกล, าวว, ารากเหง, าของก, ศลม, อย, าง, ความไม, โลภ, ความไม, ดประท, ษร, าย, และความไม, หลง, อก, ศล, บาต, ปสรรค, ไม, สล, หมายถ, บาป, ความช, วร, าย, ไม, เป, นมงคล, ไม, ฉลาด, กรรมช, ตรงก, นข, ามก, ศ. kusl hmaythung buy khwamdi khwamchlad 1 2 inthsuttrsutr phrasaributrklawwarakehngakhxngkuslmi 3 xyang khux khwamimolph khwamimkhidprathusray aelakhwamimhlng 3 xkusl n nibat x xupsrrkh im kusl hmaythung bap khwamchwray 4 imepnmngkhl 5 imchlad krrmchw trngknkhamkb kusl sungaeplwa khwamdiinsmmathitthisutr phrasaributrxthibaywa xkusl khux panatibat hmaythung karthachiwitihtklwng xthinnathan hmaythung karthuxexakhxngthiekhamiidih odyxakarkhomy lkthrphy kaemsumicchacar hmaythung khwampraphvtiphidinkam musawath hmaythung khaokhk pisunawaca hmaythung khasxesiyd phruswaca hmaythung khahyab smphpplapa hmaythung khaphudephxecx xphichcha hmaythung karephngelngxyakidkhxngekha phyabath hmaythung karkhidrayphuxun micchathithi hmaythung khwamehnphidrakehngaaehngxkuslkhangtneriykwa xkuslmul idaek olpha othsa aelaomhaphrasaributrxthibaysrupwa emuxid phraxriysawkruchdxkuslaelarakehngaaehngxkuslxyangni ruchdkuslaelarakehngaaehngkuslxyangni emuxnn yxmlaxnusykhuxrakha brrethaxnusykhuxptikha thxnxnusykhuxthithiaelamanathiwa epnera odyprakarthngpwng laxwichchaidaelw thawichchaihekidkhun aelwepnphuthathisudaehngthukkhidinpccubnniexng dwyehtuephiyngethani phraxriysawkkchuxwamismmathitthi mikhwamehntrng mikhwameluxmisxnaenwaeninthrrm masuphrasththrrmni 6 xangxing aekikhechingxrrth kusl phcnanukrmphuththsasn chbbpramwlsphth phcnanukrm chbbrachbnthitysthan ph s 2554 hna 138 thsuttrsutr phraitrpidk elmthi 11 phrasuttntpidk elmthi 3 thikhnikay patikwrrkh phraphrhmkhunaphrn prayuthth pyut ot phcnanukrmphuththsasn chbbpramwlsphth phcnanukrm chbbrachbnthitysthan ph s 2542 smmathitthisutr phraitrpidkphasaithy chbbmhaculalngkrnrachwithyaly elmthi 12 phrasuttntpidkelmthi 4 mchchimnikay mulpnnask brrnanukrmphrathrrmkittiwngs thxngdi suretoch phcnanukrmephuxkarsuksaphuththsasn chud khawd wdrachoxrsaram krungethph ph s 2548 phraphrhmkhunaphrn prayuthth pyut ot phcnanukrmphuththsasn chbbpramwlsphth rachbnthitysthan phcnanukrm chbbrachbnthitysthan ph s 2554 phimphkhrngthi 2 krungethph rachbnthitysthan 2556 1 544 hna ISBN 978 616 7073 80 4ekhathungcak https th wikipedia org w index php title kuslaelaxkusl amp oldid 9289596, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม