fbpx
วิกิพีเดีย

ครีบยันลอย

ระวังสับสนกับ ครีบยัน

ครีบยันลอย (อังกฤษ: flying buttress, arc-boutant) ในทางสถาปัตยกรรม ครีบยันลอยเป็นครีบยัน (Buttress) ประเภทหนึ่งที่มักจะใช้ในการก่อสร้างคริสต์ศาสนสถาน โดยเฉพาะกับสถาปัตยกรรมกอทิก เพื่อแบ่งรับน้ำหนักจากหลังคามาสู่ครีบยันที่กระจายออกไปเป็นระยะ ๆ ซึ่งอาจจะเป็นช่องทางเดินข้าง (aisle) คูหาสวดมนต์ หรือระเบียงนอกสิ่งก่อสร้าง ครีบยันลอยต่างกับครีบยันตรงที่จะมีลักษณะที่กางออกไปจากตัวสิ่งก่อสร้างแทนที่จะเป็นส่วนหนึ่งหรือแนบกับตัวสิ่งก่อสร้างของครีบยัน การใช้ครีบยันลอยทำให้ทุ่นการรับน้ำหนักหรือแรงกดดันกำแพงที่แต่เดิมต้องรับน้ำหนักและความกดดันทั้งหมด จึงทำให้สามารถทำหน้าต่างได้กว้างขึ้นได้ ซึ่งถ้าทำเช่นนั้นโดยไม่มีครีบยันลอยก็จะทำให้กำแพงไม่แข็งแรง

กำแพงครีบยันแบบปึกนอกหอประชุมสงฆ์ที่มหาวิหารลิงคอล์น
กำแพงครีบยันแบบปึกที่มหาวิหารบาธที่อังกฤษ 5 ใน 6 ครีบยันที่เห็นรับน้ำหนักทางเดินกลาง (nave) อันที่ 6 รับน้ำหนักแขนกางเขน (transept)
ครีบยันลอยที่มหาวิหารอาเมียง

จุดประสงค์ของครีบยันลอยก็เพื่อช่วยลดน้ำหนักกดดันของกำแพงทางเดินกลาง แรงกดดันและน้ำหนักส่วนใหญ่จะอยู่ส่วนบนของครีบยันฉะนั้นเมื่อทำครีบยันเป็นครึ่งซุ้มโค้งก็ทำให้สามารถรับน้ำหนักได้เท่า ๆ กับครีบยันที่ตัน นอกจากนั้นยังทำให้ครีบยันเบาขึ้นและราคาถูกกว่าที่จะสร้าง ฉะนั้นกำแพงจึง “บิน” (flying) ออกไปจากสิ่งก่อสร้างแทนที่จะเป็นกำแพงทึบ จึงทำให้เรียกกันว่า “ครีบยันลอย”

วิธีการก่อสร้างที่ใช้ครีบยันมีมาตั้งแต่สมัยสถาปัตยกรรมโรมันและต้นโรมาเนสก์แต่สถาปนิกมักจะพรางครีบยันโดยการซ่อนไว้ใต้หลังคา เมื่อมาถึงคริสต์ศตวรรษที่ 12 สถาปนิกเมื่อมีการวิวัฒนาการการสร้างครีบยันลอยกันขึ้น นอกจากสถาปนิกจะเห็นถึงความสำคัญของครีบยันที่ใช้แล้ว ก็ยังหันมาเน้นการใช้ครีบยันเป็นสิ่งตกแต่งสิ่งก่อสร้างเช่นที่มหาวิหารชาทร์ มหาวิหารเลอม็อง (Le Mans Cathedral) มหาวิหารโบแว (Beauvais Cathedral) มหาวิหารแร็งส์ และมหาวิหารน็อทร์-ดามแห่งปารีสเอง

บางครั้งเมื่อเพดานสูงมากๆ สถาปนิกก็อาจจะใช้ครีบยันลอยซ้อนกันสองชั้นหรือบางครั้งการจ่ายน้ำหนักก็จะกระจายออกไปกับครีบยันสามสี่อัน ตามปกติแล้วน้ำหนักของครีบยันก็จะเพิ่มน้ำให้กับตัวอาคารพอสมควร ฉะนั้นครีบยันจึงกลายเป็นส่วนหนึ่งของสิ่งก่อสร้างที่สำคัญ การใช้ครีบยันดิ่งเป็นระยะ ๆ ทำให้เพิ่มการรับน้ำหนักและแรงกดทับได้ดีขึ้นกว่าที่จะสร้างตลอดแนวกำแพง ครีบยันดิ่งที่ใช้ในการก่อสร้างมหาวิหารลิงคอล์น แอบบีเวสต์มินสเตอร์อยู่ภายนอกหอประชุมสงฆ์ ครีบยันดิ่งมักจะใช้ยอดแหลม (pinnacle) เหนือครีบยันในการสร้างแรงต่อต้านการรับน้ำหนักของสิ่งก่อสร้างเพิ่มขึ้น

วิธีการก่อสร้างนี้ถูกนำไปใช้โดยสถาปนิกชาวแคนาดาวิลเลียม พี แอนเดอร์สันในการสร้างประภาคารเมื่อต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20

อ้างอิง

  1. ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมศัพท์สถาปัตยกรรมศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน, 2554, หน้า 56.
  2. Russ Rowlett, Canadian Flying Buttress Lighthouses, in The Lighthouse Directory 2018-10-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.

ข้อมูลเพิ่มเติม

คร, บย, นลอย, ระว, งส, บสนก, คร, บย, งกฤษ, flying, buttress, boutant, ในทางสถาป, ตยกรรม, เป, นคร, บย, buttress, ประเภทหน, งท, กจะใช, ในการก, อสร, างคร, สต, ศาสนสถาน, โดยเฉพาะก, บสถาป, ตยกรรมกอท, เพ, อแบ, งร, บน, ำหน, กจากหล, งคามาส, คร, บย, นท, กระจายออกไปเป, . rawngsbsnkb khribyn khribynlxy 1 xngkvs flying buttress arc boutant inthangsthaptykrrm khribynlxyepnkhribyn Buttress praephthhnungthimkcaichinkarkxsrangkhristsasnsthan odyechphaakbsthaptykrrmkxthik ephuxaebngrbnahnkcakhlngkhamasukhribynthikracayxxkipepnraya sungxaccaepnchxngthangedinkhang aisle khuhaswdmnt hruxraebiyngnxksingkxsrang khribynlxytangkbkhribyntrngthicamilksnathikangxxkipcaktwsingkxsrangaethnthicaepnswnhnunghruxaenbkbtwsingkxsrangkhxngkhribyn karichkhribynlxythaihthunkarrbnahnkhruxaerngkddnkaaephngthiaetedimtxngrbnahnkaelakhwamkddnthnghmd cungthaihsamarththahnatangidkwangkhunid sungthathaechnnnodyimmikhribynlxykcathaihkaaephngimaekhngaerngkaaephngkhribynaebbpuknxkhxprachumsngkhthimhawiharlingkhxln kaaephngkhribynaebbpukthimhawiharbaththixngkvs 5 in 6 khribynthiehnrbnahnkthangedinklang nave xnthi 6 rbnahnkaekhnkangekhn transept khribynlxythimhawiharxaemiyng cudprasngkhkhxngkhribynlxykephuxchwyldnahnkkddnkhxngkaaephngthangedinklang aerngkddnaelanahnkswnihycaxyuswnbnkhxngkhribynchannemuxthakhribynepnkhrungsumokhngkthaihsamarthrbnahnkidetha kbkhribynthitn nxkcaknnyngthaihkhribynebakhunaelarakhathukkwathicasrang channkaaephngcung bin flying xxkipcaksingkxsrangaethnthicaepnkaaephngthub cungthaiheriykknwa khribynlxy withikarkxsrangthiichkhribynmimatngaetsmysthaptykrrmormnaelatnormaenskaetsthapnikmkcaphrangkhribynodykarsxniwithlngkha emuxmathungkhriststwrrsthi 12 sthapnikemuxmikarwiwthnakarkarsrangkhribynlxyknkhun nxkcaksthapnikcaehnthungkhwamsakhykhxngkhribynthiichaelw kynghnmaennkarichkhribynepnsingtkaetngsingkxsrangechnthimhawiharchathr mhawiharelxmxng Le Mans Cathedral mhawiharobaew Beauvais Cathedral mhawiharaerngs aelamhawiharnxthr damaehngparisexngbangkhrngemuxephdansungmak sthapnikkxaccaichkhribynlxysxnknsxngchnhruxbangkhrngkarcaynahnkkcakracayxxkipkbkhribynsamsixn tampktiaelwnahnkkhxngkhribynkcaephimnaihkbtwxakharphxsmkhwr channkhribyncungklayepnswnhnungkhxngsingkxsrangthisakhy karichkhribyndingepnraya thaihephimkarrbnahnkaelaaerngkdthbiddikhunkwathicasrangtlxdaenwkaaephng khribyndingthiichinkarkxsrangmhawiharlingkhxln aexbbiewstminsetxrxyuphaynxkhxprachumsngkh khribyndingmkcaichyxdaehlm pinnacle ehnuxkhribyninkarsrangaerngtxtankarrbnahnkkhxngsingkxsrangephimkhunwithikarkxsrangnithuknaipichodysthapnikchawaekhnadawileliym phi aexnedxrsninkarsrangpraphakharemuxtnkhriststwrrsthi 20 2 xangxing aekikh rachbnthitysthan phcnanukrmsphthsthaptykrrmsastr chbbrachbnthitysthan krungethph rachbnthitysthan 2554 hna 56 Russ Rowlett Canadian Flying Buttress Lighthouses in The Lighthouse Directory Archived 2018 10 09 thi ewyaebkaemchchin khxmulephimetim aekikhaephnphngmhawihar mhawihar sthaptykrrmkarkxsrangmhawiharinyuorptawntk sthaptykrrmormaensk sthaptykrrmkxthikh ekhathungcak https th wikipedia org w index php title khribynlxy amp oldid 9618623, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม