จังหวัดกาลีมันตันตะวันออก

กาลีมันตันตะวันออก (อินโดนีเซีย: Kalimantan Timur) หนึ่งใน 4 ของจังหวัดกาลีมันตันของประเทศอินโดนีเซีย ตั้งอยู่บนเกาะบอร์เนียว มีเมืองหลักชื่อซามารินดา

จังหวัดกาลีมันตันตะวันออก Provinsi Kalimantan Timur (อินโดนีเซีย)
จังหวัด
การถอดเสียงท้องถิ่น
• ดายัก	Benua Etam
From top, left to right : หาดเกอมาลาที่บาลิกปาปัน, หมู่เกาะเดอราวัน, ย่านกลางเมืองบาลิกปาปัน, สะพานกูไตการ์ตาเนอการา, ศูนย์กระจายถ่านหินตันจุงบารา, เกาะเบอรัซบาซะฮ์, ศูนย์อิสลามในซามารินดา
ธง ตราอาร์ม
คำขวัญ:  Ruhui Rahayu ("Perfect harmony the blessing from God")
แผนที่ประเทศอินโดนีเซียแสดงที่ตั้งจังหวัดกาลีมันตันตะวันออก
พิกัดภูมิศาสตร์: 1°3′N 116°19′E / 1.050°N 116.317°E / 1.050; 116.317
ประเทศ	อินโดนีเซีย
เมืองหลัก	ซามารินดา
การปกครอง
• ผู้ว่าราชการจังหวัด	Isran Noor
• รองผู้ว่าราชการจังหวัด	Hadi Mulyadi
พื้นที่
• ทั้งหมด	129,066.64 ตร.กม. (49,832.91 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่	อันดับที่ 4
ประชากร  (2557)
• ทั้งหมด	3,508,012 คน
• ความหนาแน่น	27 คน/ตร.กม. (70 คน/ตร.ไมล์)
	(ไม่รวมประชากรจังหวัดกาลีมันตันเหนือที่แยกออกไปใน พ.ศ. 2555)
ประชากรศาสตร์
• ภาษาทางการ	อินโดนีเซีย
• ภาษาที่ได้รับการรับรองในระดับภูมิภาค	มลายูกูไต, บันจาร์, ดายัก, บูกิซ
เขตเวลา	UTC+8 (เวลากลางอินโดนีเซีย)
ทะเบียนพาหนะ	KT
ดัชนีการพัฒนามนุษย์ (พ.ศ. 2561)	0.758 (สูง)
อันดับดัชนีการพัฒนามนุษย์	อันดับที่ 3 (พ.ศ. 2560)
เว็บไซต์	www.kaltimprov.go.id

ประวัติ

จังหวัดกาลีมันตันตะวันออกเป็นที่รู้จักในนามที่ตั้งของอาณาจักรฮินดูที่เก่าแก่ที่สุดของอินโดนีเซีย อาณาจักรกีไต (kitai) สมัยกษัตริย์มูลวรมัน การดำรงอยู่ของอาณาจักรนี้ปรากฏอยู่บนหินสลักที่เขียนด้วยลายมือ (Prasasti) ซึ่งเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์นานาชาติจังหวัดจาการ์ตา หินสลักนี้เขียนด้วยอักษรปัลลวะและภาษาสันสกฤต สามารถดูได้ที่สำนักรัฐบาลที่เมืองซามารินดา

จังหวัดกาลีมันตันตะวันออกใหญ่เป็นอันดับสองของอินโดนีเซียรองจากจังหวัดปาปัว มีประชากรทั้งหมด 2.44 ล้านคน ซามารินดาเป็นบริเวณของจังหวัดที่มีประชากรมากที่สุดประมาณ 521,471 คน นอกจากนั้นจะอยู่ในพื้นที่เมืองบาลิกปาปัน และในชนบทเขตการปกครองของกีไต

การปกครอง

กาลีมันตันตะวันออกได้แบ่งเขตการปกครองเป็น 9 อำเภอ (regencies) กับ 4 เมือง (cities) เมืองต่าง ๆ ได้แก่

1. ปาซีร์ (Pasir)
2. เปอนาจัมปาเซร์เหนือ (Penajam Paser Utara)
3. กูไตการ์ตาเนอการา (Kutai Kartanegara)
4. กูไตตะวันตก (Kutai Barat)
5. กูไตตะวันออก (Kutai Timur)
6. บูลูงัน (Bulungan)
7. เบอเรา (Berau)
8. มาลีเนา (Malinau)
9. นูนูกัน (Nunukan)

ส่วนเมืองต่าง ๆ ได้แก่

1. บาลิกปาปัน (Balikpapan)
2. ซามารินดา (Samarinda)
3. บนตัง (Bontang)
4. ตารากัน (Tarakan)

สถานที่ที่น่าสนใจ

ซามารินดา

ซามารินดาเป็นที่รู้จักในเรื่องของเสื้อซารง (sarong) เป็นเมืองที่มีความเจริญ สำนักงานคณะรัฐบาลและอาคารสาธารณชนกำลังพัฒนาในหลายพื้นที่ ซามารินดามีชื่อเสียงในเรื่องของการโรงแรม จึงมีนักท่องเที่ยวจำนวนมาก

บาลิกปาปัน

บาลิกปาปันเป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมน้ำมันในกาลีมันตัน ควบคุมเส้นทางไปยังกาลีมันตันตะวันออกด้วยทะเลเชื่อมต่อจาการ์ตาและจุดสำคัญหลายจุดในอินโดนีเซีย นอกจากนั้นการเดินทางไปยังซามารินดาเริ่มขึ้นที่บาลิกปาปัน จึงทำให้เมืองนี้ได้รับความสำคัญ บาลิกปาปันขึ้นชื่อในเรืองของโรงแรม รวมถึงการท่องเที่ยว สนามบิน และความเหมาะสมทางยุทธศาสตร์

เบอเราและมาลีเนา

ตั้งอยู่บนบนเกาะเดอราวัน (Derawan) มีการค้นพบกระดูกของกษัตริย์ Keratan Gunung Tambur และ Teratan Sambaling เกาะเดอราวันนั้นสามารถไปได้โดยขึ้นเรือจากตันจุงเรเด็ป (Tanjung Redep) เมืองหลักของเบอเรา หรือขึ้นเรือที่ Via Tarakan ประมาณ 3 ชั่วโมง

ที่เบอเราและมาลีเนาแห่งนี้มีสัตว์หายากเป็นจำนวนมาก เช่น เต่าสีเขียว (gren turtle) เต่าสีเลือดหมู (scarlet turtle) เต่ามะเฟือง และพะยูน

นอกจากนี้ก็ยังมีเหรียญหายากจากกรมทหารเรือ แนวปะการังใต้ทะเลสีแดงสด อิกัวนา นกทะเล ปูและไข่มุก รวมถึงมีกีฬาทางน้ำอีกหลายชนิด

บนตัง

เดิมเป็นเขตการปกครองของผู้สำเร็จราชการแผ่นดินของกีไต บนตังมีพืชและสัตว์ที่หายาก มีสวนกีไตนานาชาติอยู่ใกล้เคียง

บูลูงัน

บูลูงันมีประวัติความเป็นมาที่เก่าแก่ และเก็บรวบรวมผลงานทางด้านศิลปะและพิธีกรรมด้านขนบธรรมเนียมประเพณี

ตานะฮ์เมระฮ์อินดะฮ์เลิมปาเก

มีสวนสันทนาการที่เรียกว่า ตานะฮ์เมระฮ์อินดะฮ์เลิมปาเก (Tanah Merah Indah-Lempake) มีน้ำตกที่สวยงาม ตั้งอยู่ประมาณ 16 กิโลเมตรจากใจกลางเมืองซามารินดา สามารถไปได้โดยรถยนต์ของตังเองหรือมีรถทัวร์นำเที่ยว

เตอังการง

เตอังการง (Teanggarong) ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของแม่น้ำมาฮากัมจากซามารินดา เป็นเมืองที่ปกครองโดยผู้สำเร็จราชการกีไต และต่อมาก็มอบอำนาจการปกครองให้สุลต่าน ตำหนักของสุลต่านตั้งอยู่บริเวณริมฝั่งแม่น้ำ ปัจจุบันเป็นพิพิธภัณฑ์เก็บของใช้ส่วนตัวแบบเก่าแก่และเป็นที่รวบรวมเครื่องใช้สิ่งของที่ทำด้วยเซรามิก ศิลปะสมัยโบราณของจีน

ทุกวันที่ 14 ของเดือนกันยายน ประชาชนจะมีการจัดงานเลี้ยงมีการแสดงดนตรีและเต้นรำเพื่อเฉลิมฉลองในวันครบรอบของการสถาปนาเมือง

ตันจุงอีซูวี

ตันจุงอีซูวี (Tanjung Isuy) เป็นชุมชนเล็ก ๆ ที่ตั้งอยู่บริเวณทะเลสาบเจิมปัง (Jempang) ในทะเลสาบกาลีมันตันตะวันออกที่ห่างไกลจากเขตตัวเมืองล้อมรอบด้วยป่าไม้ การเดินทางไปยังตันจุงอีซูวีเหนือแม่น้ำมาฮากัมที่มีระยะทางยาว ตันจุงอีซูวีมีขนบธรรมเนียมประเพณีของดายักเช่น กระท่อมสำหรับการใช้เป็นที่ประชุม มีหลุมฝังศพของชนเผ่าดายัคที่ต้องเดินเข้าตามถนนหมู่บ้านเล็ก ๆ มี beliam หรือหมอผี เป็นหมอรักษาผู้ป่วยในเวลากลางคืนโดยมีพิธีกรรมการสั่งจ่ายยาจากบรรพบุรุษซึ่งมีการใช้ฆ้องและกลองประกอบในพิธี มีชาวดายัคจำนวนมากที่นำเอาการรักษาดั้งเดิมมาเปลี่ยนแปลงแต่ก็ยังคงความคล้ายคลึงอยู่

เมอลัก-เกอร์ซิกลูไว

เมอลัก (Melak) เป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ ซึ่งมีเข้ามาทวนกับแม่น้ำมาฮากัม ในส่วนกลางของดินแดนตันจุงดายัก (Tanjung Dayak) ไม่ไกลมากนักกับป่าสงวนเกอร์ซิกลูไว (Kersik Luway) เป็นที่เจริญเติบโตของดอกกล้วยไม้สีดำ (Black Orchid)

มูวาอันจาลง-มูวาวาเฮา

มูวาราอันจาลง-มูวาวาเฮา (Muara Ancalong-Muara Wahau) มีการแสดงการเต้นรำของ Kenya Dayak รวมถึงมีงานหัตถกรรมหลากหลายอย่าง

อ้างอิง

1. Central Bureau of Statistics: Estimates 2014 พฤศจิกายน 13, 2010 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อินโดนีเซีย)

แหล่งข้อมูลอื่น

• WWF Heart of Borneo conservation initiative - ข้อมูลเกี่ยวกับใจกลางบอร์เนียว มีพื้นที่ 220,000 ตร.กม. เป็นป่าฝนเขตร้อน มีสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ เช่น อุรังอุตัง แรด ช้างแคระ เป็นต้น