จันทรุปราคา (ชื่ออื่น เช่น จันทรคาธ, จันทรคราส, ราหูอมจันทร์ หรือ กบกินเดือน; อังกฤษ: lunar eclipse) เป็นปรากฏการณ์ที่ดวงจันทร์ผ่านหลังโลกเข้าสู่อัมบรา (umbra) โดยตรง ซึ่งเกิดขึ้นได้เฉพาะเมื่อดวงอาทิตย์ โลกและดวงจันทร์เรียงตรงกันพอดีหรือใกล้เคียงมาก โดยมีโลกอยู่กลาง ชนิดและระยะของอุปราคาขึ้นอยู่กับตำแหน่งของดวงจันทร์เทียบกับปมวงโคจร (orbital node)
จันทรุปราคาเต็มดวง 15 เมษายน 2557
จันทรุปราคาสามารถดูได้จากทุกที่ในฝั่งกลางคืนของโลก ซึ่งต่างกับสุริยุปราคาซึ่งมองเห็นได้จากพื้นที่ค่อนข้างเล็กของโลก จันทรุปราคากินเวลาเป็นชั่วโมง ขณะที่สุริยุปราคาเต็มดวงกินเวลาเพียงไม่กี่นาทีในที่หนึ่ง ๆ เนื่องจากเงาของดวงจันทร์มีขนาดเล็กกว่า นอกจากนี้ จันทรุปราคายังสามารถดูได้โดยไม่ต้องมีสิ่งป้องกันดวงตาหรือการป้องกันเป็นพิเศษ เพราะมืดกว่าจันทร์เพ็ญ
อองเดร ดังชงคิดค้นมาตราต่อไปนี้ (เรียก มาตราดังชง) เพื่อจัดความมืดโดยรวมของจันทรุปราคา
- L=0: อุปราคามืดมาก แทบมองไม่เห็นดวงจันทร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลางคราสเต็มดวง (mid-totality)
- L=1: อุปราคามืด มีสีเทาหรือออกน้ำตาล แยกแยะรายละเอียดได้ยาก
- L=2: อุปราคาสีแดงเข้มหรือสนิม เงากลางมืดมาก ขณะที่ขอบนอกของอัมบราค่อนข้างสว่าง
- L=3: อุปราคาสีแดงอิฐ เงาอัมบราปกติมีขอบสว่างหรือสีเหลือง
- L=4: อุปราคาสีแดง-ทองแดงหรือส้มสว่างมาก เงาอัมบราสีออกน้ำเงินและขอบสว่างมาก
ลักษณะของดวงจันทร์เมื่อเกิดจันทรุปราคาเต็มดวง เมื่อเกิดจันทรุปราคาเต็มดวง ดวงจันทร์ไม่ได้หายไปจนมืดทั้งดวง แต่จะเห็นเป็นสีแดงอิฐ เนื่องจากมีการหักเหของแสงอาทิตย์เมื่อส่องผ่านชั้นบรรยากาศของโลก สีของดวงจันทร์เมื่อเกิดจันทรุปราคาแต่ละครั้งจะไม่เหมือนกัน แบ่งออกได้เป็น 5 ระดับ ดังนี้
- ระดับ 0 ดวงจันทร์มืดจนแทบมองไม่เห็น
- ระดับ 1 ดวงจันทร์มืด เห็นเป็นสีเทาหรือสีน้ำตาลแต่มองไม่เห็นรายละเอียด ลักษณะพื้นผิวของดวงจันทร์
- ระดับ 2 ดวงจันทร์มีสีแดงเข้มบริเวณด้านในของเงามืด และมีสีเหลืองสว่างบริเวณด้านนอกของเงามืด
- ระดับ 3 ดวงจันทร์มีสีแดงอิฐและมีสีเหลืองสว่างบริเวณขอบของเงามืด
- ระดับ 4 ดวงจันทร์สว่างสีทองแดงหรือสีส้ม ด้านขอบของเงาสว่างมาก
จันทรุปราคาเต็มดวง (ระดับ 4)
จันทรุปราคาเต็มดวง (ขณะเริ่มสัมผัส) เช้ามืดวันที่ 4 มีนาคม พ.ศ. 2550 มองจาก อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี
จันทรุปราคาเต็มดวง ระดับ 0 เช้ามืดวันที่ 4 มีนาคม พ.ศ. 2550 มองจาก อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี
จันทรุปราคาบางส่วน เช้ามืดวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2553 เวลา 02.55 น. มองจาก อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี
ภาพชุดจันทรุปราคาเต็มดวงในไทย มองจากกรุงเทพมหานคร เมื่อคืนวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2554 ระหว่างเวลา 19.46-20.57 น.
ภาพขั้นตอนการเกิดจันทรุปราคาเต็มดวง
ปัจจัยในการเกิดจันทรุปราคา จันทรุปราคาไม่ได้เกิดขึ้นบ่อยๆ เนื่องจากระนาบการโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์และระนาบการโคจรของดวงจันทร์รอบโลกทำมุมกัน 5 องศา ในการเกิดจันทรุปราคา ดวงจันทร์จะต้องอยู่บริเวณจุดตัดของระนาบวงโคจรทั้งสอง และต้องอยู่ใกล้จุดตัดนั้นมาก จึงจะเกิดจันทรุปราคาเต็มดวงหรือจันทรุปราคาบางส่วนได้
ระยะห่างระหว่างโลกและดวงจันทร์มีผลต่อความเข้มของจันทรุปราคาด้วย นอกจากนี้ หากดวงจันทร์อยู่ในตำแหน่งที่ห่างจากโลกมากที่สุด (apogee) จะทำให้ระยะเวลาในการเกิดจันทรุปราคานานขึ้น ด้วยเหตุผล 2 ประการ คือ
- 1 ดวงจันทร์จะเคลื่อนที่อย่างช้าๆ เพราะตำแหน่งนี้เป็นตำแหน่งที่ดวงจันทร์เคลื่อนที่ช้าที่สุดตลอดการโคจรรอบโลก
- 2 ดวงจันทร์ที่มองเห็นจากโลกจะมีขนาดเล็ก จะเคลื่อนที่ผ่านเงาของโลกไปทีละน้อย ทำให้อยู่ในเงามืดนานขึ้น
ในทุกๆ ปีจะมีจันทรุปราคาเกิดขึ้นอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง หากเก็บสถิติการเกิดจันทรุปราคาแล้ว จะสามารถทำนายวันเวลาในการเกิดจันทรุปราคาครั้งต่อไปได้
การสังเกตจันทรุปราคาแตกต่างจากสุริยุปราคา จันทรุปราคาส่วนใหญ่จะสามารถสังเกตได้จากบริเวณใดๆ บนโลกที่อยู่ในช่วงเวลากลางคืนขณะนั้น ขณะที่สุริยุปราคาจะสามารถสังเกตได้เพียงบริเวณเล็กๆ เท่านั้น
หากขึ้นไปยืนอยู่บนพื้นผิวของดวงจันทร์ขณะที่เกิดจันทรุปราคาบนโลก ก็จะสามารถเห็นการเกิดสุริยุปราคาบนดวงจันทร์ได้ในเวลาเดียวกัน ทั้งนี้ เนื่องจากการที่โลกกำลังบังดวงอาทิตย์อยู่ในเวลานั้น
การเกิด ทุกปีมีจันทรุปราคาอย่างน้อยสองครั้งและมีได้มากถึงห้าครั้ง แม้จันทรุปราคาเต็มดวงจะมีน้อยมาก หากทราบวันที่และเวลาของอุปราคาหนึ่งแล้ว สามารถพยากรณ์การเกิดอุปราคาอีกครั้งหนึ่งโดยใช้วงรอบอุปราคาอย่างซารอส
อุปราคาเกิดเฉพาะในฤดูอุปราคา เมื่อดวงอาทิตย์เข้าใกล้ปมขึ้นหรือลงของดวงจันทร์
การจำลองลักษณะปรากฏของดวงจันทร์ก่อน ระหว่างและหลังจันทรุปราคาเต็มดวง (ตัวอย่างเมื่อ 8 ตุลาคม 2557)
อ้างอิง - Paul Deans and Alan M. MacRobert. "Observing and Photographing Lunar Eclipses". Sky and Telescope.
แหล่งข้อมูลอื่น นทร, ปราคา, ออ, เช, นทรคาธ, นทรคราส, ราห, อมจ, นทร, หร, กบก, นเด, อน, งกฤษ, lunar, eclipse, เป, นปรากฏการณ, ดวงจ, นทร, านหล, งโลกเข, าส, มบรา, umbra, โดยตรง, งเก, ดข, นได, เฉพาะเม, อดวงอาท, ตย, โลกและดวงจ, นทร, เร, ยงตรงก, นพอด, หร, อใกล, เค, ยงมาก, โดยม, โลกอ. cnthruprakha chuxxun echn cnthrkhath cnthrkhras rahuxmcnthr hrux kbkineduxn xngkvs lunar eclipse epnpraktkarnthidwngcnthrphanhlngolkekhasuxmbra umbra odytrng sungekidkhunidechphaaemuxdwngxathity olkaeladwngcnthreriyngtrngknphxdihruxiklekhiyngmak odymiolkxyuklang chnidaelarayakhxngxuprakhakhunxyukbtaaehnngkhxngdwngcnthrethiybkbpmwngokhcr orbital node cnthruprakhaetmdwng 15 emsayn 2557 cnthruprakhasamarthduidcakthukthiinfngklangkhunkhxngolk sungtangkbsuriyuprakhasungmxngehnidcakphunthikhxnkhangelkkhxngolk cnthruprakhakinewlaepnchwomng khnathisuriyuprakhaetmdwngkinewlaephiyngimkinathiinthihnung enuxngcakengakhxngdwngcnthrmikhnadelkkwa nxkcakni cnthruprakhayngsamarthduidodyimtxngmisingpxngkndwngtahruxkarpxngknepnphiess ephraamudkwacnthrephy enuxha 1 matradngchng 2 lksnakhxngdwngcnthremuxekidcnthruprakhaetmdwng 3 pccyinkarekidcnthruprakha 4 karekid 5 xangxing 6 aehlngkhxmulxunmatradngchng aekikhxxngedr dngchngkhidkhnmatratxipni eriyk matradngchng ephuxcdkhwammudodyrwmkhxngcnthruprakha 1 L 0 xuprakhamudmak aethbmxngimehndwngcnthr odyechphaaxyangyingklangkhrasetmdwng mid totality L 1 xuprakhamud misiethahruxxxknatal aeykaeyaraylaexiydidyak L 2 xuprakhasiaedngekhmhruxsnim engaklangmudmak khnathikhxbnxkkhxngxmbrakhxnkhangswang L 3 xuprakhasiaedngxith engaxmbrapktimikhxbswanghruxsiehluxng L 4 xuprakhasiaedng thxngaednghruxsmswangmak engaxmbrasixxknaenginaelakhxbswangmaklksnakhxngdwngcnthremuxekidcnthruprakhaetmdwng aekikhemuxekidcnthruprakhaetmdwng dwngcnthrimidhayipcnmudthngdwng aetcaehnepnsiaedngxith enuxngcakmikarhkehkhxngaesngxathityemuxsxngphanchnbrryakaskhxngolk sikhxngdwngcnthremuxekidcnthruprakhaaetlakhrngcaimehmuxnkn aebngxxkidepn 5 radb dngni radb 0 dwngcnthrmudcnaethbmxngimehn radb 1 dwngcnthrmud ehnepnsiethahruxsinatalaetmxngimehnraylaexiyd lksnaphunphiwkhxngdwngcnthr radb 2 dwngcnthrmisiaedngekhmbriewndaninkhxngengamud aelamisiehluxngswangbriewndannxkkhxngengamud radb 3 dwngcnthrmisiaedngxithaelamisiehluxngswangbriewnkhxbkhxngengamud radb 4 dwngcnthrswangsithxngaednghruxsism dankhxbkhxngengaswangmak cnthruprakhaetmdwng radb 4 cnthruprakhaetmdwng khnaerimsmphs echamudwnthi 4 minakhm ph s 2550 mxngcak xaephxbangbwthxng cnghwdnnthburi cnthruprakhaetmdwng radb 0 echamudwnthi 4 minakhm ph s 2550 mxngcak xaephxbangbwthxng cnghwdnnthburi cnthruprakhabangswn echamudwnthi 1 mkrakhm ph s 2553 ewla 02 55 n mxngcak xaephxbangbwthxng cnghwdnnthburi cnthruprakhabangswn echamudwnthi 1 mkrakhm ph s 2553 cakyuwphuththiksmakhmaehngpraethsithyinphrabrmrachupthmph khnathiengamudekhaipindwngcnthrlukthisud phaphchudcnthruprakhaetmdwnginithy mxngcakkrungethphmhankhr emuxkhunwnthi 10 thnwakhm ph s 2554 rahwangewla 19 46 20 57 n phaphkhntxnkarekidcnthruprakhaetmdwngpccyinkarekidcnthruprakha aekikhcnthruprakhaimidekidkhunbxy enuxngcakranabkarokhcrkhxngolkrxbdwngxathityaelaranabkarokhcrkhxngdwngcnthrrxbolkthamumkn 5 xngsa inkarekidcnthruprakha dwngcnthrcatxngxyubriewncudtdkhxngranabwngokhcrthngsxng aelatxngxyuiklcudtdnnmak cungcaekidcnthruprakhaetmdwnghruxcnthruprakhabangswnidrayahangrahwangolkaeladwngcnthrmiphltxkhwamekhmkhxngcnthruprakhadwy nxkcakni hakdwngcnthrxyuintaaehnngthihangcakolkmakthisud apogee cathaihrayaewlainkarekidcnthruprakhanankhun dwyehtuphl 2 prakar khux 1 dwngcnthrcaekhluxnthixyangcha ephraataaehnngniepntaaehnngthidwngcnthrekhluxnthichathisudtlxdkarokhcrrxbolk 2 dwngcnthrthimxngehncakolkcamikhnadelk caekhluxnthiphanengakhxngolkipthilanxy thaihxyuinengamudnankhun dd inthuk picamicnthruprakhaekidkhunxyangnxypila 2 khrng hakekbsthitikarekidcnthruprakhaaelw casamarththanaywnewlainkarekidcnthruprakhakhrngtxipidkarsngektcnthruprakhaaetktangcaksuriyuprakha cnthruprakhaswnihycasamarthsngektidcakbriewnid bnolkthixyuinchwngewlaklangkhunkhnann khnathisuriyuprakhacasamarthsngektidephiyngbriewnelk ethannhakkhunipyunxyubnphunphiwkhxngdwngcnthrkhnathiekidcnthruprakhabnolk kcasamarthehnkarekidsuriyuprakhabndwngcnthridinewlaediywkn thngni enuxngcakkarthiolkkalngbngdwngxathityxyuinewlannkarekid aekikhthukpimicnthruprakhaxyangnxysxngkhrngaelamiidmakthunghakhrng aemcnthruprakhaetmdwngcaminxymak hakthrabwnthiaelaewlakhxngxuprakhahnungaelw samarthphyakrnkarekidxuprakhaxikkhrnghnungodyichwngrxbxuprakhaxyangsarxsxuprakhaekidechphaainvduxuprakha emuxdwngxathityekhaiklpmkhunhruxlngkhxngdwngcnthr karcalxnglksnapraktkhxngdwngcnthrkxn rahwangaelahlngcnthruprakhaetmdwng twxyangemux 8 tulakhm 2557 xangxing aekikh Paul Deans and Alan M MacRobert Observing and Photographing Lunar Eclipses Sky and Telescope aehlngkhxmulxun aekikhkhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb cnthruprakhaekhathungcak https th wikipedia org w index php title cnthruprakha amp oldid 9283915, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
