ดินแดนภาษีต่ำ

ดินแดนภาษีต่ำ (อังกฤษ: tax haven) โดยทั่วไปนิยามว่าหมายถึง ประเทศหรือสถานที่ที่มีอัตราภาษี "ที่มีผลจริง" ต่ำมากสำหรับคนต่างด้าว (คือ ภาษี "ตามประกาศ" อาจสูงกว่า) ในคำจำกัดความแบบดั้งเดิม ดินแดนภาษีต่ำยังเสนอการปกปิดทางการเงินด้วย อย่างไรก็ตาม แม้ประเทศที่มีการปกปิดระดับสูงแต่ยังมีอัตราการเก็บภาษีสูงด้วย (เช่น สหรัฐและเยอรมนีในดัชนีการปกปิดทางการเงิน ("FSI")) อาจปรากฏอยู่ในรายการดินแดนภาษีต่ำบ้าง แต่จะไม่ถือว่าเป็นดินแดนภาษีต่ำโดยสากล ในทางตรงข้าม ประเทศที่มีระดับการปกปิดต่ำแต่ยังมีอัตราการจัดเก็บภาษี "ที่มีผลจริง" ต่ำไปด้วย (เช่น ไอร์แลนด์ในการจัดอันดับ FSI) ปรากฏอยู่ในรายการดินแดนภาษีต่ำส่วนมาก ความเห็นพ้องเกี่ยวกับอัตราภาษีที่มีผลจริงทำให้นักวิชาการสังเกตว่าคำว่า "ดินแดนภาษีต่ำ" และ "ศูนย์กลางการเงินนอกฝั่ง" (offshore financial centre) แทบเป็นไวพจน์กัน

ดินแดนภาษีต่ำที่ดั้งเดิม เช่น เจอร์ซีย์ เปิดเผยเกี่ยวกับการเก็บภาษีเป็นศูนย์ แต่มีผลทำให้มีสนธิสัญญาภาษีทวิภาคีน้อยฉบับ ดินแดนภาษีต่ำของบริษัทสมัยใหม่มีอัตราการจัดเก็บภาษี "ตามประกาศ" ไม่เป็นศูนย์ และมีระดับความร่วมมือกับโออีซีดีสูง ฉะนั้นจึงมีเครือข่ายสนธิสัญญาภาษีทวิภาคีขนาดใหญ่ ทว่า เครื่องมือการทลายฐานและโยกย้ายกำไร (Base erosion and profit shifting (“BEPS”)) ของดินแดนภาษีต่ำเหล่านี้ทำให้บริษัทสามารถมีอัตราภาษี "ที่มีผลจริง" เกือบเป็นศูนย์ ไม่เพียงแต่ในดินแดนภาษีต่ำเท่านั้น แต่ยังในทุกประเทศที่ดินแดนดังกล่าวมีสนธิสัญญาภาษีด้วย ทำให้ดินแดนนั้นอยู่ในรายการดินแดนภาษีต่ำ การศึกษาสมัยใหม่พบว่า 10 อันดับแรกของดินแดนภาษีต่ำรวมดินแดนภาษีต่ำที่มุ่งเน้นบริษัทด้วย ได้แก่ ไอร์แลนด์ เนเธอร์แลนด์ สิงคโปร์ และสหราชอาณาจักร ขณะที่สวิตเซอร์แลนด์ ลักเซมเบิร์ก ฮ่องกง และแคริบเบียน (หมู่เกาะเคย์แมน เบอร์มิวดา และหมู่เกาะบริติชเวอร์จิน) มีลักษณะเป็นทั้งดินแดนภาษีต่ำแบบดั้งเดิมและดินแดนภาษีนิติบุคคลต่ำ โดยดินแดนภาษีนิติบุคคลต่ำมักจะทำหน้าที่เป็น "ทางผ่าน" ไปสู่ดินแดนภาษีต่ำแบบดั้งเดิม

การใช้ดินแดนภาษีต่ำ ทำให้เกิดการสูญเสียรายได้ภาษีในประเทศที่ไม่ใช่ดินแดนภาษีต่ำ การประมาณการขนาดความเสียหายทางการเงินของการเลี่ยงภาษีแตกต่างกันออกไป แต่ที่น่าเชื่อถือที่สุดคือประมาณ 1-2.5 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี นอกจากนี้ทุนที่ถือครองในดินแดนภาษีต่ำ สามารถออกจากฐานภาษี (Base erosion) อย่างถาวร ประมาณการของเงินทุนในดินแดนภาษีต่ำก็แตกต่างกันออกไป การประมาณการที่น่าเชื่อถือที่สุดอยู่ระหว่าง 7-10 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ (คิดเป็น 10% ของทรัพย์สินทั่วโลก) อันตรายของดินแดนภาษีต่ำได้รับการกล่าวถึงเป็นพิเศษในประเทศกำลังพัฒนา ซึ่งต้องมีรายได้ภาษีเพื่อสร้างโครงสร้างพื้นฐาน

กว่า 15% ของประเทศต่างๆ มีลักษณะของดินแดนภาษีต่ำ ดินแดนภาษีต่ำส่วนใหญ่เป็นประเทศที่ประสบความสำเร็จและมีระบบการปกครองที่ดี และการเป็นดินแดนภาษีต่ำได้สร้างความเจริญรุ่งเรือง ประเทศที่มีผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศต่อหัวประชากร 10-15 อันดับแรก โดยไม่รวมผู้ส่งออกน้ำมันและก๊าซ เป็นดินแดนภาษีต่ำ เนื่องจากผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศต่อหัวประชากรที่สูงขึ้น (เนื่องจาก BEPS ทางบัญชีไหลเข้า) ดินแดนภาษีต่ำมีแนวโน้มที่จะใช้ประโยชน์มากเกินไป จากทรัพย์สินที่ได้มา (เงินทุนระหว่างประเทศทำให้หนี้ต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ ผิดไปจากที่ควรเป็น) สิ่งนี้สามารถนำไปสู่วัฏจักรสินเชื่อที่รุนแรง และ/หรือวิกฤตการณ์ด้านอสังหาริมทรัพย์/การธนาคาร เมื่อกระแสเงินทุนระหว่างประเทศถูกปรับค่าใหม่ เช่นที่ เสือเคลติก(Celtic Tiger, สมญานามของไอร์แลนด์) ของไอร์แลนด์ และวิกฤตการณ์ทางการเงินที่ตามมาใน ค.ศ.2009–13 เป็นตัวอย่าง เจอร์ซีย์ก็เช่นกัน การวิจัยแสดงให้เห็นว่าสหรัฐอเมริกาเป็นผู้รับผลประโยชน์ที่ใหญ่ที่สุด และการใช้ประโยชน์จากดินแดนภาษีต่ำโดยบริษัทเอกชนในสหรัฐ ขยายรายรับด้านการคลังของสหรัฐในระยะยาว

อ้างอิง

1. "Financial Times Lexicon: Definition of tax haven". Financial Times. June 2018. A country with little or no taxation that offers foreign individuals or corporations residency so that they can avoid tax at home.
2. "Tax haven definition and meaning | Collins English Dictionary" (ภาษาอังกฤษ). Collins Dictionary. สืบค้นเมื่อ 27 December 2017. A tax haven is a country or place which has a low rate of tax so that people choose to live there or register companies there in order to avoid paying higher tax in their own countries.
3. "Tax haven definition and meaning | Cambridge English Dictionary" (ภาษาอังกฤษ). Cambridge English Dictionary. 2018. a place where people pay less tax than they would pay if they lived in their own country