ถนนบำรุงเมือง

ถนนบำรุงเมือง (อักษรโรมัน: Thanon Bamrung Mueang) เป็นถนนสายหนึ่งในกรุงเทพมหานคร เชื่อมต่อจากถนนกัลยาณไมตรีบริเวณจุดตัดกับถนนอัษฎางค์ที่แยกสะพานช้างโรงสี ในพื้นที่เขตพระนคร ไปทางทิศตะวันออก เป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองระหว่างแขวงวัดราชบพิธกับแขวงศาลเจ้าพ่อเสือ ตัดกับถนนเฟื่องนคร และถนนตะนาว เป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองระหว่างแขวงวัดราชบพิธกับแขวงเสาชิงช้าไปจนถึงเสาชิงช้า จากนั้นตัดกับถนนอุณากรรณ เข้าสู่แขวงสำราญราษฎร์ ตัดกับถนนมหาไชยข้ามคลองรอบกรุงเข้าสู่แขวงบ้านบาตร เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย ตัดกับถนนบริพัตร ตัดกับถนนวรจักรและถนนจักรพรรดิพงษ์ จากนั้นเป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองระหว่างแขวงคลองมหานาคกับแขวงวัดเทพศิรินทร์ ตัดกับถนนยุคล 2 และถนนพลับพลาไชย ไปสิ้นสุดที่แยกกษัตริย์ศึกบริเวณจุดตัดกับถนนกรุงเกษม โดยมีถนนที่ต่อเนื่องต่อไปคือถนนพระรามที่ 1

บำรุงเมือง
ถนนบำรุงเมือง ช่วงผ่านเสาชิงช้า
ทางแยกที่สำคัญ
จาก:	ถนนกัลยาณไมตรี ในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
	ถนนเฟื่องนคร ในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ถนนดินสอ ในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ถนนศิริพงศ์ ในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ถนนมหาไชย ในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ถนนบริพัตร ในเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร ถนนวรจักร / ถนนจักรพรรดิพงษ์ ในเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร ถนนยุคล 2 ในเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร ถนนพลับพลาไชย ในเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร
ถึง:	ถนนพระรามที่ 1 / ถนนกรุงเกษม ในเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานครกรุงเทพมหานคร

ถนนบำรุงเมือง ช่วงมุ่งหน้าแยกสำราญราษฎร์ ซึ่งเป็นช่วงที่ไม่มีบาทวิถี

ประวัติ

ถนนบำรุงเมืองเป็นถนนรุ่นแรกที่ใช้เทคนิคการสร้างตามแบบตะวันตก หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างถนนเจริญกรุงซึ่งเป็นถนนสมัยใหม่ และเป็นที่นิยมใช้สัญจรไปมาของชาวไทยและชาวยุโรป ใน พ.ศ. 2406 รัฐบาลจึงปรับปรุงถนนเสาชิงช้าซึ่งเริ่มต้นจากสะพานช้างโรงสี และเป็นถนนเก่าแก่มีมาตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โดยทำเป็นถนนสมัยใหม่มีท่อระบายน้ำและไม่ปล่อยให้หญ้าขึ้นรกรุงรังเหมือนก่อน มีความยาว 29 เส้นเศษ จากนั้นได้พระราชทานนามว่า ถนนบำรุงเมือง ซึ่งเป็นนามที่มีความหมายเกี่ยวกับความเจริญก้าวหน้าของบ้านเมือง เพราะเมื่อแรกที่สร้างถนนบำรุงเมืองนั้นยังแคบอยู่และไม่ตรง และเมื่อสร้างเสร็จแล้วเจ้าของที่ดินริมถนนได้สร้างตึกแถว ห้องแถว และร้านค้า 2 ชั้น ถนนบำรุงเมืองเป็นถนนสายสำคัญที่มีคนสัญจรไปมามาก ซึ่งอาคารร้านค้าต่าง ๆ เหล่านี้ต่างก็ได้รับอิทธิพลมาจากสถาปัตยกรรมของอาคารในสิงคโปร์ คือ จีน-โปรตุเกส มีทางเดินด้านหน้าที่มีหลังคาคลุมถึงกันโดยตลอด คือ อาเขด

ลักษณะพิเศษอีกประการหนึ่งของถนนบำรุงเมือง คือ ถนนช่วงตั้งแต่สี่กั๊กเสาชิงช้าจนถึงแยกเสาชิงช้า รวมถึงฝั่งถึงแยกสำราญราษฎร์ เป็นช่วงที่ไม่มีบาทวิถีอย่างถนนอื่น ๆ ทั่วไป เนื่องจากเจ้าของอาคารต่าง ๆ ที่อยู่ริมถนนรู้สึกว่าอาคารร้านค้าของตนนั้นคับแคบไปจึงได้มีการขยายพื้นที่ออกไปยังหน้าถนนและทำให้สามารถเดินทะลุถึงกันได้ตลอด ถนนบำรุงเมืองในช่วงนี้จึงไม่มีบาทวิถีเพราะไปอยู่ในตัวอาคาร แต่ภายหลังเจ้าของอาคารแต่ละหลังก็ได้ซ่อมแซมกลายเป็นปิดกั้นหมด ไม่สามารถเดินทะลุได้อย่างแต่ก่อน

รายชื่อทางแยก

รายชื่อทางแยกบน ถนนบำรุงเมือง ทิศทาง: สะพานช้างโรงสี – กษัตริย์ศึก

จังหวัด	กม.ที่	ชื่อจุดตัด	ซ้าย	ขวา
ถนนบำรุงเมือง (สะพานช้างโรงสี–กษัตริย์ศึก)
กรุงเทพมหานคร	0+000	แยกสะพานช้างโรงสี	เชื่อมต่อจาก:   ถนนกัลยาณไมตรี
			ไม่มี	ถนนอัษฎางค์ ไปปากคลองตลาด
		แยกสี่กั๊กเสาชิงช้า	ถนนตะนาวไป บางลำพู	ถนนเฟื่องนครไป ปากคลองตลาด
		แยกเสาชิงช้า	ถนนดินสอไป ถนนประชาธิปไตย	ถนนศิริพงศ์ ไปถนนเจริญกรุง
		แยกเมรุปูน	ถนนบริพัตรไป ถนนราชดำเนินกลาง	ถนนบริพัตรไป ถนนเยาวราช
		แยกแม้นศรี	ถนนจักรพรรดิพงษ์ไป สะพานพระราม 8	ถนนวรจักรไป ถนนเจริญกรุง
		แยกแม้นศรี	ถนนจักรพรรดิพงษ์ไป สะพานพระราม 8	ถนนวรจักรไป ถนนเจริญกรุง
		แยกยุคล 2	ไม่มี	ถนนยุคล 2ไป โรงพยาบาลกลาง
		แยกอนามัย	เชื่อมต่อจาก:   ถนนพลับพลาไชยจาก ถนนเจริญกรุง
		แยกกษัตริย์ศึก	ถนนกรุงเกษม ไป หลานหลวง	ถนนกรุงเกษม ไปหัวลำโพง
			ตรงไป:   ถนนพระรามที่ 1ไป พระรามที่ ๖
สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

อ้างอิง

1. "ประวัติ". สถานีตำรวจนครบาลสำราษราฎร์.
2. "สามแพร่ง...ทางแยกแห่งทวิภพ". พินิจนคร. 2009-02-23.

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ ถนนบำรุงเมือง
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

พิกัดภูมิศาสตร์: 13°45′05″N 100°30′23″E / 13.751267°N 100.506440°E / 13.751267; 100.506440