fbpx
วิกิพีเดีย

ทฤษฎี

ทฤษฎี (อังกฤษ: theory) คือ สมมติฐานที่ได้รับการตรวจสอบและทดลองหลายครั้งหลายหนจนสามารถอธิบายข้อเท็จจริงสามารถคาดคะเนทำนายเหตุการณ์ทั่วๆไป ที่เกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์นั้นอย่างถูกต้อง และมีเหตุผลเป็นที่ยอมรับของคนทั่วไป จึงเป็นผลให้สมมติฐานกลายเป็นทฤษฎี เช่น ทฤษฎีเซลล์ (Cell theory) ทฤษฏีวิวัฒนาการ (the evolution theory) เป็นต้น หรือ คือกลุ่มความสัมพันธ์ของแนวคิดคำนิยาม และองค์ประกอบต่าง ๆ ที่ใช้อธิบายลักษณะของปรากฏการณ์หนึ่ง และชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรต่าง ๆ โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะอธิบายหรือคาดเดาปรากฏการณ์นั้น

ความหมายในทางวิทยาศาสตร์

ในทางวิทยาศาสตร์นั้น ทฤษฎี มีความหมายว่าชุดของความคิดรวบยอด (a set of concepts), ชุดของข้อเสนอ (a set of propositions) และชุดของการสร้าง (a set of construct) ทฤษฎีเป็นข้ออธิบายที่มีรากฐานอยู่บนความรู้ชุดหนึ่ง สามารถพิสูจน์ ทดลองได้ มีความสมเหตุสมผล และสามารถใช้นำมาคาดการณ์ได้ โดยลักษณะสำคัญของทฤษฎีในทางวิทยาศาสตร์มี 5 ข้อ คือ

  • เป็นกฎเกณฑ์ที่มีความเป็นนามธรรม (abstract rule)
  • สามารถอธิบายได้เป็นการทั่วไป (generalized)
  • สามารถพิสูจน์ และทดสอบได้ (testability)
  • ผลที่ได้จากการพิสูจน์ และทดสอบมีความเที่ยงตรง (validity)
  • มีความน่าเชื่อถือเนื่องจากผ่าน การพิสูจน์และทดสอบมาแล้ว (reliability)

ความหมายในทางสังคมศาสตร์

ในทางสังคมศาสตร์ไมเคิล โอคชอตต์ (Michael Joseph Oakeshott) นักปรัชญาและทฤษฎีการเมืองชาวอังกฤษ ได้พยายามจะทำความเข้าใจคำว่าทฤษฎี โดยการวิเคราะห์ผ่านรากของคำในภาษากรีก โบราณโดย โอคชอตต์กล่าวถึงคำในภาษากรีก 5 คำ คือ θέα (théa), θεορηιν (theorein), θεωρός (theorós), θεωρία (theoría) และ θεώρημα (theórema) โดยโอคชอตต์อธิบายว่า

  • Théa หมายความว่า “สิ่งที่ถูกมองเห็น, การถูกมอง, การปรากฏขึ้น”
  • Theorein หมายความว่า “กริยาอาการของการมอง, กริยาการสำรวจในสิ่งที่เกิดขึ้น (théa)”
  • Theorós หมายความว่า “ผู้พิจารณา ผู้ที่ทำกริยาของการมอง (theorein) และตั้งคำถามกับตนเองเพื่อพยายามเข้าใจในสิ่งที่เกิดขึ้น (theoría) นั้น”
  • Theoría หมายความว่า “การพยายามเข้าใจในสิ่งนั้นๆ หรือสิ่งที่เกิดขึ้น”
  • Theórema หมายความว่า “สิ่งที่ผู้มอง (theorós) สรุปขึ้นว่าสิ่งที่ผู้มองมองเห็น (théa) นั้นคืออะไร

อ้างอิง

  1. ชมรมพัฒนาสังคม. ทฤษฎีสังคม (Social Theory). กรุงเทพฯ : ชมรมพัฒนาสังคม คณะพัฒนาสังคม สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, 2534, น. 7 – 8.
  2. Michael Oakeshott, “What is Political Theory,” in Michael Oakshott. What is History? And Other Essays. (Michael Oakeshott: Selected Writings) (v. 1). Luke O’ Sullivan (ed.) UK : Imprint Academic, 2004, p. 391.

ทฤษฎ, บทความน, ไม, การอ, างอ, งจากแหล, งท, มาใดกร, ณาช, วยปร, บปร, งบทความน, โดยเพ, มการอ, างอ, งแหล, งท, มาท, าเช, อถ, เน, อความท, ไม, แหล, งท, มาอาจถ, กค, ดค, านหร, อลบออก, เร, ยนร, าจะนำสารแม, แบบน, ออกได, อย, างไรและเม, อไร, งกฤษ, theory, สมมต, ฐานท, ได, บ. bthkhwamniimmikarxangxingcakaehlngthimaidkrunachwyprbprungbthkhwamni odyephimkarxangxingaehlngthimathinaechuxthux enuxkhwamthiimmiaehlngthimaxacthukkhdkhanhruxlbxxk eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir thvsdi xngkvs theory khux smmtithanthiidrbkartrwcsxbaelathdlxnghlaykhrnghlayhncnsamarthxthibaykhxethccringsamarthkhadkhaenthanayehtukarnthwip thiekiywkhxngkbpraktkarnnnxyangthuktxng aelamiehtuphlepnthiyxmrbkhxngkhnthwip cungepnphlihsmmtithanklayepnthvsdi echn thvsdiesll Cell theory thvstiwiwthnakar the evolution theory epntn hrux khuxklumkhwamsmphnthkhxngaenwkhidkhaniyam aelaxngkhprakxbtang thiichxthibaylksnakhxngpraktkarnhnung aelachiihehnthungkhwamsmphnthrahwangtwaeprtang odymicudmunghmaythicaxthibayhruxkhadedapraktkarnnnkhwamhmayinthangwithyasastr aekikhinthangwithyasastrnn thvsdi mikhwamhmaywachudkhxngkhwamkhidrwbyxd a set of concepts chudkhxngkhxesnx a set of propositions aelachudkhxngkarsrang a set of construct thvsdiepnkhxxthibaythimirakthanxyubnkhwamruchudhnung samarthphisucn thdlxngid mikhwamsmehtusmphl aelasamarthichnamakhadkarnid odylksnasakhykhxngthvsdiinthangwithyasastrmi 5 khx khux epnkdeknththimikhwamepnnamthrrm abstract rule samarthxthibayidepnkarthwip generalized samarthphisucn aelathdsxbid testability phlthiidcakkarphisucn aelathdsxbmikhwamethiyngtrng validity mikhwamnaechuxthuxenuxngcakphan karphisucnaelathdsxbmaaelw reliability 1 khwamhmayinthangsngkhmsastr aekikhinthangsngkhmsastrimekhil oxkhchxtt Michael Joseph Oakeshott nkprchyaaelathvsdikaremuxngchawxngkvs idphyayamcathakhwamekhaickhawathvsdi odykarwiekhraahphanrakkhxngkhainphasakrik obranody oxkhchxttklawthungkhainphasakrik 5 kha khux 8ea thea 8eorhin theorein 8ewros theoros 8ewria theoria aela 8ewrhma theorema odyoxkhchxttxthibaywa 2 Thea hmaykhwamwa singthithukmxngehn karthukmxng karpraktkhun Theorein hmaykhwamwa kriyaxakarkhxngkarmxng kriyakarsarwcinsingthiekidkhun thea Theoros hmaykhwamwa phuphicarna phuthithakriyakhxngkarmxng theorein aelatngkhathamkbtnexngephuxphyayamekhaicinsingthiekidkhun theoria nn Theoria hmaykhwamwa karphyayamekhaicinsingnn hruxsingthiekidkhun Theorema hmaykhwamwa singthiphumxng theoros srupkhunwasingthiphumxngmxngehn thea nnkhuxxairxangxing aekikh chmrmphthnasngkhm thvsdisngkhm Social Theory krungethph chmrmphthnasngkhm khnaphthnasngkhm sthabnbnthitphthnbriharsastr 2534 n 7 8 Michael Oakeshott What is Political Theory in Michael Oakshott What is History And Other Essays Michael Oakeshott Selected Writings v 1 Luke O Sullivan ed UK Imprint Academic 2004 p 391 bthkhwamniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul ekhathungcak https th wikipedia org w index php title thvsdi amp oldid 8946883, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม