วิกิพีเดีย
ท่านผู้หญิง
ท่านผู้หญิง ในอดีตใช้เป็นคำนำหน้าชื่อภรรยาเอกของเจ้าพระยา ปัจจุบันเป็นคำนำหน้าชื่อสตรีที่สมรสแล้วและได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าฝ่ายใน ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) และชั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) ถือเป็นเกียรติที่พระมหากษัตริย์ไทยพระราชทานแก่สตรีผู้นั้นเป็นกรณีพิเศษ มิได้ขอพระราชทานโดยรัฐบาล
ประวัติ
การใช้คำนำหน้าสตรีในอดีตนั้นมีการระบุเกี่ยวพันกับบรรดาศักดิ์ของสามีที่ได้รับพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ถึงแม้ว่าในปัจจุบันรัฐบาลจะไม่มีนโยบายขอพระราชทานบรรดาศักดิ์ให้ข้าราชการแล้ว แต่คำนำหน้าสตรีผู้ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ก็ยังสมควรได้รับคำยกย่องอยู่ เนื่องจากประเทศไทยปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และเพื่อเป็นการเทิดทูนองค์พระมหากษัตริย์ จึงสมควรยกย่องสตรีผู้ได้รับเกียรติจากองค์พระมหากษัตริย์ด้วย โดยอนุโลมไม่ต้องยึดถือบรรดาศักดิ์ของสามีเป็นเกณฑ์
สำหรับคำนำหน้าสตรีที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นปฐมจุลจอมเกล้าและทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษนั้น ถ้าเป็นสตรีที่สมรสแล้วให้ใช้คำว่า "ท่านผู้หญิง" ยกเว้น สตรีในราชสกุลตั้งแต่หม่อมเจ้าขึ้นไปให้ใช้คำนำพระนามตามเดิม และสตรีที่เป็นพระชายา ชายา และ หม่อมในเจ้านายฝ่ายหน้าของราชวงศ์จักรี ส่วนสตรีที่ยังมิได้สมรสให้ใช้คำนำหน้าว่า "คุณ"
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าเป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2416 เนื่องในโอกาสฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ครบ 90 ปี ให้ใช้แพรแถบสีชมพูอันเป็นสีของวันอังคาร ซึ่งเป็นวันพระราชสมภพ โดยเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าฝ่ายใน ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า มีจำนวน 20 สำรับ และทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ มีจำนวน 100 ดวง ดังนั้น จำนวนท่านผู้หญิงจึงมีจำนวนไม่เกิน 120 คน
ท่านผู้หญิงที่ยังมีชีวิตอยู่ในปัจจุบัน
ท่านผู้หญิงที่ยังมีชีวิตอยู่ในปัจจุบัน (เรียงลำดับตามปีที่ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์)
| ปีที่ได้รับ | ชื่อ | อ้างอิง |
|---|---|---|
| พ.ศ. 2521 | ท่านผู้หญิงกุณฑี ไกรฤกษ์ | |
| ท่านผู้หญิงเกนหลง สนิทวงศ์ ณ อยุธยา | ||
| พ.ศ. 2525 | ท่านผู้หญิงบุษบา สธนพงศ์ (หม่อมราชวงศ์บุษบา กิติยากร) | |
| พ.ศ. 2526 | ท่านผู้หญิงทัศนีย์ บุณยคุปต์ | |
| พ.ศ. 2528 | ท่านผู้หญิงสมสุข ศรีวิสารวาจา | |
| พ.ศ. 2529 | ท่านผู้หญิงทัศนาวลัย ศรสงคราม | |
| พ.ศ. 2532 | ท่านผู้หญิงพันธุ์สวลี กิติยากร (หม่อมเจ้าพันธุ์สวลี ยุคล) | |
| พ.ศ. 2533 | ท่านผู้หญิงบุญเรือน ชุณหะวัณ | |
| ท่านผู้หญิงเพ็ญศรี วัชโรทัย (หม่อมหลวงเพ็ญศรี ศรีธวัช) | ||
| ท่านผู้หญิงสุมาลี จาติกวณิช | ||
| พ.ศ. 2534 | ท่านผู้หญิงฉัตรแก้ว นันทาภิวัฒน์ (หม่อมราชวงศ์ฉัตรแก้ว ดิศกุล) | |
| ท่านผู้หญิงนราวดี ชัยเฉนียน (หม่อมหลวงนราวดี ทวีวงศ์) | ||
| ท่านผู้หญิงเพ็ชรา เตชะกัมพุช | ||
| ท่านผู้หญิงอังกาบ บุณยัษฐิติ | ||
| ท่านผู้หญิงวิระยา ชวกุล | ||
| ท่านผู้หญิงวรรณพิมล สรเทศน์ | ||
| พ.ศ. 2535 | ท่านผู้หญิงสุนามัน ประนิช | |
| ท่านผู้หญิงสาวิตรี ศรีวิสารวาจา | ||
| ท่านผู้หญิงมณฑินี มงคลนาวิน | ||
| พ.ศ. 2539 | ท่านผู้หญิงอิศรา บุรณศิริ | |
| ท่านผู้หญิงจรุงจิตต์ ทีขะระ | ||
| ท่านผู้หญิงอรนุช อิศรางกูร ณ อยุธยา | ||
| ท่านผู้หญิงพึงจิตต์ ศุภมิตร | ||
| ท่านผู้หญิงอรสา ล่ำซำ | ||
| พ.ศ. 2540 | ท่านผู้หญิงลดาวัลย์ สมันตรัฐ | |
| พ.ศ. 2541 | ท่านผู้หญิงวราพร ปราโมช ณ อยุธยา | |
| ท่านผู้หญิงธิดา เศวตศิลา | ||
| ท่านผู้หญิงบุตรี วีระไวทยะ (หม่อมราชวงศ์บุตรี กฤดากร) | ||
| ท่านผู้หญิงวรามาส สุนทรภัค | ||
| ท่านผู้หญิงพรรณวดี จุฑารัตนกุล | ||
| ท่านผู้หญิงภรณี มหานนท์ | ||
| ท่านผู้หญิงสุภรภ์เพ็ญ หลวงเทพนิมิต | ||
| พ.ศ. 2542 | ท่านผู้หญิงจีริกัญญา โชติกเสถียร (หม่อมราชวงศ์จีริกัญญา กิติยากร) | |
| ท่านผู้หญิงรวิจิตร์ สุวรรณบุบผา (หม่อมราชวงศ์รวิจิตร์ วรวรรณ) | ||
| พ.ศ. 2543 | ท่านผู้หญิงวงศ์พรรณ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา | |
| ท่านผู้หญิงอินทิรา พลธร | ||
| ท่านผู้หญิงนภกานต์ สุวรรณจินดา (หม่อมราชวงศ์นภกานต์ สวัสดิวัตน์) | ||
| ท่านผู้หญิงสารภี มิ่งเมือง (หม่อมหลวงสารภี สนิทวงศ์) | ||
| พ.ศ. 2544 | ท่านผู้หญิงถวิกา สารสิน | |
| ท่านผู้หญิงเพ็ญศรี ภู่ตระกูล | ||
| พ.ศ. 2546 | ท่านผู้หญิงสุจิตคุณ สารสิน (หม่อมราชวงศ์สุจิตคุณ กิติยากร) | |
| ท่านผู้หญิงวิวรรณ เศรษฐบุตร (หม่อมราชวงศ์วิวรรณ วรวรรณ) | ||
| ท่านผู้หญิงศรี ลิมปิชาติ (หม่อมราชวงศ์ศรี โสณกุล) | ||
| ท่านผู้หญิงเหมือนจิต ภิรมย์ภักดี (หม่อมราชวงศ์เหมือนจิต ประวิตร) | ||
| ท่านผู้หญิงกอบกุล อุบลเดชประชารักษ์ | ||
| พ.ศ. 2547 | ท่านผู้หญิงปรียา เกษมสันต์ ณ อยุธยา | |
| ท่านผู้หญิงสุธาวัลย์ เสถียรไทย | ||
| ท่านผู้หญิงอารียา มาลากุล ณ อยุธยา | ||
| ท่านผู้หญิงศรีรัศมิ์ สุวะดี | ||
| พ.ศ. 2548 | ท่านผู้หญิงสุวรรณี พัฒน์พงศ์พานิช | |
| พ.ศ. 2550 | ท่านผู้หญิงจิตรวดี จุลานนท์ | |
| ท่านผู้หญิงภรณี ล่ำซำ | ||
| พ.ศ. 2562 | ท่านผู้หญิงพลอยไพลิน เจนเซน | |
| ท่านผู้หญิงสิริกิติยา เจนเซน | ||
| ท่านผู้หญิงสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ (เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี) | ||
| ท่านผู้หญิงระกา นาคะชาต | ||
| ท่านผู้หญิงจำลอง แววพานิช |
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- หนังสือเวียนที่กล่าวถึงการใช้คำนำนามสตรีที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ จาก สำนักเลขธิการคณะรัฐมนตรี ดูฉบับพิมพ์เผยแพร่ทั่วไปได้ใน สตรีสาร ปีที่ 15 ฉบับที่ 333 (พฤษภาคม 2504), น. 113.
- หอจดหมายเหตุแห่งชาติ (หจช.), เอกสารสำนักงานเลขานุการกรม กรมศิลปากร กระทรวงศึกษาธิการ ศธ.0701.9/897 การใช้คำนำนามสตรี (พ.ศ. 2505)
- สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม 95, ตอน 51 ง ฉบับพิเศษ, 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2521, หน้า 7
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม 99, ตอน 76 ง ฉบับพิเศษ, 3 มิถุนายน พ.ศ. 2525, หน้า 16
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม 100, ตอน 84 ง ฉบับพิเศษ, 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2526, หน้า 11
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม 102, ตอน 60 ง ฉบับพิเศษ, 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2528, หน้า 18
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ วันที่ 5 พฤษภาคม 2529, เล่ม 103, ตอน 82 ง ฉบับพิเศษ, 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2529, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ในวโรกาสพระราชพิธีฉัตรมงคล 5 พฤษภาคม 2532, เล่ม 106, ตอน 73 ก ฉบับพิเศษ, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2532, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า, เล่ม 107, ตอน 74 ง ฉบับพิเศษ, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2533, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม 108, ตอน 78 ง ฉบับพิเศษ, 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2534, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (จุลจอมเกล้า ฝ่ายใน (เพิ่มเติม) ในวโรกาสพระราชพิธีฉัตรมงคล 5 พฤษภาคม 2534), เล่ม 108, ตอน 81 ง ฉบับพิเศษ, 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2534, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม 109, ตอน 59 ง ฉบับพิเศษ, 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2535, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ในวโรกาสฉัตรมงคล), เล่ม 113, ตอน 7 ข, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2539, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ในวโรกาสพระราชพิธีฉัตรมงคล 5 พฤษภาคม 2540), เล่ม 114, ตอน 11 ข, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2540, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ในวโรกาสพระราชพิธีฉัตรมงคล วันที่ 5 พฤษภาคม 2541), เล่ม 115, ตอน 8 ข, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2541, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ในวโรกาสพระราชพิธีฉัตรมงคล วันที่ 5 พฤษภาคม 2542), เล่ม 116, ตอน 8 ข, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2542, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ในวโรกาสวันพระราชพิธีฉัตรมงคล วันที่ 5 พฤษภาคม 2543, เล่ม 117, ตอน 9 ข, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2543, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า, เล่ม 118, ตอน 8 ข ฉบับทะเบียนฐานันดร, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2544, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ในวโรกาสพระราชพิธีฉัตรมงคล 5 พฤษภาคม 2546, เล่ม 120, ตอน 9 ข ฉบับทะเบียนฐานันดร, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2546, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ในวโรกาสพระราชพิธีวันฉัตรมงคล จำนวน 82 ราย, เล่ม 121, ตอน 9 ข ฉบับทะเบียนฐานันดร, 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2547, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, การพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์สำหรับตระกูลจุลจอมเกล้า และถวายบังคมพระบรมรูป เนื่องในวันคล้ายกับวันพระบรมราชาภิเษกครั้งหลัง ตามสุริยตคติ, เล่ม 16, ตอน 34, 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442, หน้า 498
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า เนื่องในวโรกาสพระราชพิธีฉัตรมงคล วันที่ 5 พฤษภาคม 2548 จำนวน 70 ราย, เล่ม 122, ตอน 6 ข ฉบับทะเบียนฐานันดร, 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2548, หน้า 1
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า (เนื่องในโอกาสพระราชพิธีฉัตรมงคล วันที่ 5 พฤษภาคม 2550 จำนวน 122 ราย), เล่ม 124, ตอน 6 ข, 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2550, หน้า 1
- ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายในและเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม 136, ตอน 16 ข, 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2562, หน้า 1
- ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าและเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม 136, ตอน 17 ข, 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2562, หน้า 1
- "พระบรมราชโองการ ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายใน และเหรียญรัตนาภรณ์ (คุณระกา นาคะชาต, คุณจำลอง แววพานิช)" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 136 (22ข): 1. 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2562. Check date values in:
|date=(help)