นครปกครองโดยตรงของไต้หวัน

นครปกครองโดยตรง หรือในภาษาอังกฤษใช้คำว่า เทศบาลพิเศษ (อังกฤษ: special municipality) เป็นเขตการปกครองประเภทหนึ่งของประเทศไต้หวัน ภายใต้โครงสร้างการบริหารของไต้หวัน นครปกครองโดยตรงถือเป็นเขตการปกครองระดับบนสุดและเทียบเท่ากับมณฑล หลังจากการปรับปรุงการดำเนินงานของมณฑลในปี 1998 นครปกครองโดยตรง พร้อมกับนครภายใต้มณฑล และเทศมณฑล ล้วนอยู่ภายใต้รัฐบาลกลางโดยตรง

นครปกครองโดยตรง
นครปกครองโดยตรง (สีชมพู)
หมวดหมู่	นครปกครองโดยตรง เทศมณฑล และนครภายใต้มณฑล
ที่ตั้ง	พื้นที่เสรีของสาธารณรัฐจีน
จำนวน	6 (ปัจจุบัน)
ประชากร	1,881,204–4,014,560 คน
พื้นที่	272–2,952 ตร.กม.
การปกครอง	เทศบาลนคร สภานคร
หน่วยการปกครอง	เขต

ปัจจุบันมีนครปกครองโดยตรง 6 แห่งภายใต้การควบคุมของสาธารณรัฐจีน ได้แก่ ไทเป, เถา-ยฺเหวียน, ซินเป่ย์ (ไทเปใหม่), ไถจง, เกาสฺยง, และไถหนาน

นครปกครองโดยตรงในปัจจุบัน

ปัจจุบันมีนครปกครองโดยตรง 6 แห่ง ได้แก่

ชื่อ	ประชากร	พื้นที่ (ตร.กม.)	ศูนย์กลางการปกครอง	วันที่ก่อตั้ง
นครเกาสฺยง	2,779,790	2,946.2527	เขตหลิงหย่า, เขตเฟิ่งชาน	1979-07-01
นครซินเป่ย์	3,955,777	2,052.5667	เขตป่านเฉียว	2010-12-25
นครไถจง	2,702,920	2,214.8968	เขตซีถุน, เขตเฟิงยฺเหวียน	2010-12-25
นครไถหนาน	1,883,251	2,191.6531	เขตอันผิง, เขตซินหยิง	2010-12-25
นครไทเป	2,688,140	271.7997	เขตซิ่นอี้	1967-07-01
นครเถา-ยฺเหวียน	2,092,977	1,220.9540	เขตเถา-ยฺเหวียน	2014-12-25

หน่วยงานการปกครองจะมีทั้งฝ่ายบริหารและนิติบัญญัติ อันได้แก่ เทศบาลนคร (市政府) และสภานคร (市議會) ซึ่งบังคับใช้โดยรัฐบัญญัติการปกครองส่วนท้องถิ่น

ในนครปกครองโดยตรงของไต้หวัน ตำแหน่งที่สูงที่สุดในแต่ละพื้นที่รับผิดชอบคือนายกเทศมนตรี (市長) โดยนายกเทศมนตรีมาจากการเลือกตั้งโดยตรงจากประชาชนที่มีทะเบียนบ้านในเขตเทศบาลนคร และดำรงตำแหน่งเป็นระยะเวลาสี่ปี

ดูเพิ่ม

• เขตทางการเมืองของไต้หวัน (ค.ศ. 1895–1945)
• นครปกครองโดยตรงของประเทศจีน
• นครที่ตั้งขึ้นโดยข้อบัญญัติรัฐบาลญี่ปุ่น
• มหานคร นครพิเศษ และนครปกครองตนเองพิเศษของประเทศเกาหลีใต้
• เทศบาลนครของประเทศเวียดนาม

ภาพรวมของเขตการปกครองของสาธารณรัฐจีน

สาธารณรัฐจีน
พื้นที่เสรี							แผ่นดินใหญ่
นครปกครองโดยตรง		มณฑล					ไม่ได้ปกครอง
		นคร	เทศมณฑล
เขต	เขต ชนพื้นเมือง ภูเขา	เขต	นคร ภายใต้ เทศมณฑล	เมือง	ตำบล	ตำบล ชนพื้นเมือง ภูเขา
หมู่บ้านในเมือง					หมู่บ้านชนบท
ละแวก

หมายเหตุ

1. เรียกอีกอย่างว่า พื้นที่ไต้หวัน หรือ พื้นที่ไถ-หมิ่น (จีน: 臺閩地區; แปลตรงตัว: "เขตไต้หวัน–ฝูเจี้ยน")
2. แผ่นดินใหญ่ในที่นี้ประกอบด้วย จีนแผ่นดินใหญ่ ทิเบต และมองโกเลียนอก (ก่อนหน้านี้)
3. มีฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติมาจากการเลือกตั้ง
4. นครปกครองโดยตรง, นคร, และนครภายใต้เทศมณฑล ทั้งหมดนี้ในภาษาจีนเรียกว่า ชื่อ (จีน: 市; พินอิน: shì; แปลตรงตัว: "นคร")
5. ปัจจุบันเป็นมณฑลในนาม การปกครองระดับมณฑลได้ถูกยกเลิกแล้ว
6. จากรัฐธรรมนูญสาธารณรัฐจีน พื้นที่แผ่นดินใหญ่มีโครงสร้างการปกครองเดียวกันกับพื้นที่เสรี ซึ่งปัจจุบันอยู่ภายใต้การควบคุมของพรรคคอมมิวนิสต์จีน โดยมีโครงสร้างที่แตกต่างกับของสาธารณรัฐจีน
7. บางครั้งก็เรียกว่า นครภายใต้มณฑล (จีน: 省轄市) เพื่อที่จะแยกความแตกต่างจาก นครปกครองโดยตรง และนครภายใต้เทศมณฑล
8. มีผู้อำนวยการเขตที่มาจากการแต่งตั้ง เพื่อบริหารจัดการกิจการท้องถิ่น และดำเนินงานที่ได้รับมอบหมายจากหน่วยงานที่สูงกว่า
9. มีผู้ใหญ่บ้านที่มาจากการเลือกตั้ง เพื่อบริหารจัดการกิจการท้องถิ่น และดำเนินงานที่ได้รับมอบหมายจากหน่วยงานที่สูงกว่า

หมายเหตุ

คำในภาษาพื้นเมือง

1. • อักษรจีนตัวเต็ม: 直轄市
   • พินอินภาษาจีนกลาง: Zhíxiá shì
   • ภาษาฮกเกี้ยน: Ti̍t-hat chhī
   • ภาษาแคะถิ่นซื่อเซี่ยน: Chhṳ̍t-hot sṳ
2. • อักษรจีนตัวเต็ม: 高雄市
   • พินอินภาษาจีนกลาง: Gāoxióng Shì
   • ภาษาฮกเกี้ยน: Ko-hiông tshī
   • ภาษาแคะถิ่นซื่อเซี่ยน: Kô-hiùng sṳ
3. • อักษรจีนตัวเต็ม: 苓雅區
4. • อักษรจีนตัวเต็ม: 鳳山區
5. • อักษรจีนตัวเต็ม: 新北市
   • พินอินภาษาจีนกลาง: Xīnběi Shì
   • ภาษาฮกเกี้ยน: Sin-pak tshī
   • ภาษาแคะถิ่นซื่อเซี่ยน: Sîn-pet sṳ
6. • อักษรจีนตัวเต็ม: 板橋區
7. • อักษรจีนตัวเต็ม: 臺中市
   • พินอินภาษาจีนกลาง: Táizhōng Shì
   • ภาษาฮกเกี้ยน: Tâi-tiong tshī
   • ภาษาแคะถิ่นซื่อเซี่ยน: Thòi-chûng sṳ
8. • อักษรจีนตัวเต็ม: 西屯區
9. • อักษรจีนตัวเต็ม: 豐原區
10. • อักษรจีนตัวเต็ม: 臺南市
    • พินอินภาษาจีนกลาง: Táinán Shì
    • ภาษาฮกเกี้ยน: Tâi-lâm tshī
    • ภาษาแคะถิ่นซื่อเซี่ยน: Thòi-nàm sṳ
11. • อักษรจีนตัวเต็ม: 安平區
12. • อักษรจีนตัวเต็ม: 新營區
13. • อักษรจีนตัวเต็ม: 臺北市
    • พินอินภาษาจีนกลาง: Táiběi Shì
    • ภาษาฮกเกี้ยน: Tâi-pak tshī
    • ภาษาแคะถิ่นซื่อเซี่ยน: Thòi-pet sṳ
14. • อักษรจีนตัวเต็ม: 信義區
15. • อักษรจีนตัวเต็ม: 桃園市
    • พินอินภาษาจีนกลาง: Táoyuán Shì
    • ภาษาฮกเกี้ยน: Thô-hn̂g tshī
    • ภาษาแคะถิ่นซื่อเซี่ยน: Thò-yèn sṳ
16. • อักษรจีนตัวเต็ม: 桃園區

อ้างอิง

1. "Local governments". Office of the President Republic of China (Taiwan). สืบค้นเมื่อ 30 November 2020.
2. Atayal residents worried over Taoyuan's upgrade