นักกฎหมาย

นักกฎหมาย (อังกฤษ: Lawyer) คือผู้ปฏิบัติงานด้านกฎหมาย อาทิ เนติกร, อัยการ, ทนายความ นักกฎหมายทำงานโดยอาศัยประโยชน์จากข้อสรุปของทฤษฎีทางกฎหมายตลอดจนองค์ความรู้เพื่อแก้ปัญหาของแต่ละปัจเจกบุคคล หรือเป็นคนรับใช้ด้านกฎหมายเพื่อผลประโยชน์ของผู้ว่าจ้าง

วิลเลียม เมอร์รีย์ เอิร์ลแห่งแมนส์ฟิลด์ เป็นนักกฎหมายผู้เป็นทั้งเนติกร อัยการ และผู้พิพากษา ในเขตอำนาจศาลอังกฤษและเวลส์

บทบาทของนักกฎหมาย แตกต่างกันอย่างมากไปตามแต่ละเขตอำนาจศาล คำศัพท์ซึ่งปรากฏอยู่ในบทความนี้เป็นจึงเป็นเฉพาะในบริบทที่เป็นสากล:

• เนติกร (Barrister) - ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายและผู้ว่าความประจำศาลยุติธรรมในระบบคอมมอนลอว์
• ทนายความ (Solicitor) - ผู้ประกอบวิชาชีพด้านกฎหมายเพื่อผลประโยชน์ของบุคคล
• ทนายฝึกหัด (Trainee solicitor) - ทนายความที่อยู่ระหว่างการฝึกฝนอยู่ในฝ่ายกฎหมายของธุรกิจ ก่อนที่จะเป็นทนายความเต็มตัว
• พนักงานอัยการ (Prosecutor) - ผู้ประกอบวิชาชีพด้านกฎหมายเพื่อพิทักษ์ผลประโยชน์ของส่วนรวมหรือของรัฐ
• ผู้แก้ต่างของรัฐ (Public defender) - อัยการที่ได้รับแต่งตั้งให้ทำหน้าที่ว่าคดีความให้ลูกความที่ไม่อยู่ในวิสัยจ้างทนายความเป็นของตน
• ผู้ดูแลผลประโยชน์ (Fiduciary) - ผู้ที่ได้รับความไว้วางใจทั้งในทางกฎหมายและในทางจริยธรรมให้ดูแลทรัพย์ของบุคคล
• นายหน้ากฎหมาย (Law broker) - เป็นที่ปรึกษาการจัดหานักกฎหมายให้บุคคล โดยพิจารณาจากลักษณะทางคดีและความต้องการของลูกค้า
• ที่ปรึกษาทางกฎหมาย (Law Firm) - เป็นที่ปรึกษาทางด้านกฎหมายแก่บริษัทและจัดทำสัญญา

ในบางประเทศ มีการรวมบทบาทของเนติกรและทนายความเข้าด้วยกันเป็นวิชาชีพเดียว